در مقاله ای با عنوان “جلسه بررسی بودجه 242 هزار تومانی: بودجه آموزش و پرورش منهای آموزش و کیفیت!” اینگونه است:
معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش در دیدار با اصحاب رسانه جزئیات بودجه پیشنهادی نظام آموزش و پرورش در سال 1402 را تشریح کرد. بودجه ای که باید منتظر تصمیم مردم بهارستان بود تا نهایی شود. در این نشست که بیش از دو ساعت به طول انجامید، صادق ستاری فرد به تشریح برخی از مشکلات و چالش های جدی آموزش و پرورش پرداخت. توضیحاتی که نگرانی ها در مورد بزرگترین و مهم ترین ماشین ساخت بشر کشور را دو چندان کرد و تاسف.
ستاری فرد در ابتدای جلسه تشریح جزئیات بودجه پیشنهادی نظام آموزش و پرورش در سال 1402، وزارت آموزش و پرورش را بزرگترین دستگاه اجرایی کشور عنوان کرد و گفت: این وزارتخانه دارای 971 هزار نیروی کار است که شامل فعالیت ها می شود. از 38 هزار مستمری بگیر شاغل اضافه شد. همچنین جمعیت دانش آموزی وزارت آموزش و پرورش با احتساب دانش آموزان بزرگسال بیش از 16 میلیون نفر است که بودجه 242 هزار میلیارد تومانی در سال 1402 برای این نهاد که بزرگترین نهاد اجرایی کشور است در نظر گرفته شده است. سهم آموزش و پرورش از کل بودجه دولت در سال 1400 حدود 10 درصد، در سال 1401 حدود 12.9 درصد و در سال 1402 حدود 11.2 درصد بوده است. انتظار داریم این رقم به 15 درصد برسد.
معاون وزیر آموزش و پرورش در ادامه گلایه از عدم حمایت سازمان برنامه و بودجه از تحلیل اعتبارات تخصیصی بودجه 1401 و بودجه پیشنهادی 1402، در ادامه افزود: در سال 1401 پس از وقفه دو ساله در با حضور و غیاب، مدارس بازگشایی شدند و آموزش حضوری با همه مشکلات دوباره امکان پذیر شد. با این حال، به دلیل وقفه دو ساله و همچنین تعطیلی غیرقابل پیش بینی، تصمیم گرفتیم در تابستان امسال برای 30 درصد دانشجویان دوره های تلفیق و تعمیق برگزار کنیم. ستاد ملی مقابله با کرونا اعتباری بالغ بر هزار و 500 میلیارد تومان برای این دوره ها تصویب کرد که علیرغم جدیت همکاران در برگزاری این دوره ها، سازمان برنامه و بودجه ما را همراهی نکرد و تاکنون این اعتبار صورت نگرفته است. به ما رسید!
40 تومان سهم برای هر دانش آموز از اعتبارات آموزش و پرورش
ستاری فرد در ادامه به وضعیت اعتبارات تخصیص یافته در حوزه تعلیم و تربیت پرداخت و گفت: میزان اعتبارات اختصاص یافته در ردیف آموزش و پرورش بودجه ۱۴۰۱ تاکنون ۷۶ درصد است. در عین حال باید به نیازهای دانش آموزان مدرن از نظر توجه به جهت گیری های آموزشی در نظام بودجه ریزی آموزش و پرورش توجه شود. اما گاهی اوقات یک سری اتفاقات باعث می شود که اعتبارات در بخش های دیگر هزینه شود.
وی ادامه داد: از جمله این اتفاقات آرای دیوان عدالت اداری است که از ردیف های غیر پرسنلی در بودجه این وزارتخانه حذف شد. در این خصوص لازم به توضیح است که در سال های 94 و 95 و پیش از آن، احکام و حقوق برخی معلمان شاغل در مدارس خارج از کشور به طور کامل پرداخت نشده و انباشته شدن این اعداد در نهایت باعث شکایت این افراد به دیوان عدالت اداری شده است. سپس سازمان برنامه-بودجه 20 درصد از ردیف ها و ردیف های غیر پرسنلی را از بودجه وزارت معاف می کند و در نتیجه برنامه های آموزشی با تاخیر و اختلال مواجه می شود.
ستاری فرد با بیان اینکه پس از اتفاقات سه ماه اخیر در کشور پیش بینی می شود در بودجه ریزی آموزش و پرورش تحول جدی ایجاد شود، تصریح کرد: در لایحه بودجه سال آینده سهم هزینه هایی که در بودجه سال آینده وجود دارد، وجود دارد. مربوط به پرسنل نیست حدود 2.6 درصد است که اجرای برنامه ها را سخت می کند.در کیفیت قطعه با مشکل مواجه هستیم. این نگرانی زمانی بیشتر می شود که همان بودجه با تاخیر و به طور کامل تخصیص یابد. وی سرانه تحصیلی هر دانش آموز را معادل 40 تومان عنوان کرد و افزود: در این شرایط انتظار تغییر در امور آموزشی را دارند. خوب است بدانید در 10 ماه گذشته (مربوط به بودجه 1401) 250 میلیارد تومان در حوزه امور آموزشی اختصاص یافته است.
آموزش و پرورش سهمی در هدفمندی یارانه ها ندارد!
معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش به حذف اعتبارات آموزش و پرورش از هدف یارانه ها اشاره کرد و افزود: در سال 1401 حدود 10 هزار میلیارد تومان اعتبار تبصره 14 داشتیم که حذف شد و آموزش و پرورش در حوزه هایی مانند ایاب و حضور در مدارس روزانه و عصر دشوار است. وی در خصوص درخواست آموزش و پرورش برای تخصیص بودجه از سهم هدف یارانه ها، تصریح کرد: پیشنهاد ما این بود که یک درصد از 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده نظام تعلیم و تربیت را تامین کند که متاسفانه در لایحه پیشنهادی لحاظ نشده است و امیدواریم. که مجلس شورای اسلامی باید نسبت به رفع این مشکل اقدام کند. این در حالی است که در حال حاضر سهم شهرداری ها 3 درصد، سلامت 1 درصد و سهم دولت 5 درصد است، اما آموزش و پرورش در کشور که با آموزش بیش از 16 میلیون دانش آموز آینده سروکار دارد. یک کشور، سهم ندارد!
بودجه آسیب اجتماعی صفر تومان است
ستاری فرد همچنین با بیان اینکه در ایام کرونا به دلیل تبدیل شدن کودکان به فضای مجازی 2 درصد به میزان آسیب های اجتماعی دانش آموزان اضافه شد، گفت: الان هم هر اتفاقی بیفتد مدرسه را تعطیل می کنند. در بودجه آموزش و پرورش برای موضوع آسیب های اجتماعی اعتباری پیش بینی شده است. اما در لایحه بودجه 1402 هزار و 430 میلیارد تومان برای رفع معضلات اجتماعی در کشور پیش بینی شده است که امیدواریم با نظر نمایندگان مردم به آموزش و پرورش اختصاص یابد.
کلاس هایی که هرکسی نوبت سوال پرسیدن ندارد!
به گفته معاون آموزشی وزیر آموزش و پرورش، سال گذشته 18 هزار و 700 کلاس درس با تراکم بیش از 40 نفر تشکیل شد و امسال نیز با وجود افزایش تعداد اتباع خارجی در مدارس، اما با تلاش وزیر آموزش و پرورش کاهش تراکم کلاس های درس این تعداد به 16000 کلاس افزایش یافته و به 600 کلاس رسیده است. ستاری فرد با اشاره به این مشکل ادامه داد: برای حل این مشکل نیازمند نیروی انسانی و بودجه برای ایجاد فضای آموزشی هستیم. زیرا در برخی مناطق فضای آموزشی برای کاهش تراکم کلاس ها نداریم و در شهرهای بزرگ بیشتر تحت تاثیر کمبود فضای آموزشی هستیم که منجر به نقض کیفیت و زیر سوال بردن انصاف می شود. در این شرایط این دانش آموزان چقدر می توانند در هر کلاس درس با معلم شریک شوند؟ معلم نمی تواند حتی یک دقیقه برای هر دانش آموز وقت بگذارد. این در حالی است که تراکم استاندارد کلاس درس باید 23 نفر باشد.
وضعیت ناگوار بودجه عمرانی در سال 1402
ستاری فرد همچنین آموزش و پرورش در زمینه وام تملک دارایی های سرمایه ای را به دلیل کمبود فضای زیرساختی و مراکز آموزشی نیازمند توجه ویژه دانست و اظهار داشت: رشد وام های عمرانی دولت در لایحه بودجه پیشنهادی سال 1402 حدود 26 سال است. درصد، اما پیش بینی می شود اعتبارات عمرانی آموزش و پرورش 31 درصد کمتر از گذشته باشد. همچنین وام این سازمان برای تعمیر مدارس در کشور با افت 15 درصدی مواجه است. در این شرایط شرمنده خیرین هستیم چرا که نمی توانیم سهم آموزش و پرورش را از ساخت و سازها بپردازیم. اخیراً خیرین مدرسه ساز هزار میلیارد تومان برای ساخت چندین مدرسه در اصفهان پرداخت کرده اند، اما اگر چندین بار به سازمان برنامه و بودجه مراجعه کنیم، نمی توانیم این میزان اعتبار را بگیریم!
آموزش مختلط ۱۳۵ هزار دانش آموز متوسطه اول
معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش در بخشی دیگر از اظهارات خود با بیان اینکه 135 هزار دانش آموز دوره اول متوسطه در مدارس مختلط تحصیل می کنند، گفت: 8400 کلاس درس مختلط داریم و گاهی اوقات این دانش آموزان حمام مشترک دارند. با دستور وزیر آموزش و پرورش سعی کردیم در دوره دوم متوسطه کلاس های مختلط نداشته باشیم که خوشبختانه انجام شد.
چند آمار نگران کننده!
معاون برنامه ریزی و توسعه منابع آموزشی رئیس جمهور به آمارهای نگران کننده دیگری اشاره کرد. ستاری فرد افزود: 49 هزار مدرسه بی پرسنل هستند. برای باشگاه دانشمندان جوان اعتباری وجود ندارد، اما نیاز به حمایت از المپیادها و دانشجویان رشته های فنی است. در سال 1401 700 میلیارد تومان برای مدارس شبانه روزی و ایاب و ذهاب دانش آموزان مناطق ضعیف اختصاص دادیم که از تبصره 14 با هدف یارانه بود اما در بودجه پیشنهادی سال 1402 حذف شد و برای پرداخت حقوق مردم کسری جدی داریم. نیروی تدارکاتی؛ چهار ماه از مطالبات امسال معوق است و پرداختی انجام نشده است. در این راستا کسری امسال 1000 میلیارد تومان و کسری سال آینده 1500 میلیارد تومان است. در لایحه بودجه 1402 بودجه ای برای شیر مدارس پیش بینی نشده است. حدود 440 میلیارد تومان برای اجرای سند تحول پیش بینی شده است اما حداقل به 2 هزار میلیارد تومان نیاز داریم. برای هر دانش آموز 4 هزار و 900 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است که اگر بر تعداد دانش آموز و تعداد روزهای سال تحصیلی تقسیم کنیم، سهم هر دانش آموز روزانه 2 هزار تومان می شود!
آموزش همچنان به عنوان هزینه در نظر گرفته می شود
ستاری فرد با گلایه از بودجه پیشنهادی آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: وظیفه آموزش و پرورش تربیت افرادی است که آینده کشور را بسازند. در این زمینه حضرت آقا بارها اشاره کرده اند که هزینه در آموزش و پرورش سرمایه گذاری است، اما همچنان به آموزش و پرورش به عنوان نهادی نگاه می شود که باید وام بگیرد و هزینه کند. متاسفانه رویکرد سرمایه در آموزش و پرورش هنوز در سازمان برنامه و بودجه عملیاتی نشده است. سازمان برنامه و بودجه ما را نهاد مصرف کننده می داند که یکی از مشکلات جدی ماست.