آیا فشار بر دلار آزاد برداشته می شود؟

کارشناس اقتصادی: آزادسازی 7 میلیارد دلار تاثیر چندانی در بازار ارز ندارد

ندا جعفر ج

از ساعات اولیه روز گذشته اخباری مبنی بر انتشار پول بلوکه شده ایران در کره جنوبی در رسانه های مختلف منتشر شد. بر اساس این خبر، کره جنوبی و آمریکا در حال رایزنی برای آزادسازی 7 میلیارد دلار پول ایران بلوکه شده در کره جنوبی هستند. در این بیانیه آمده است: «در صورت موفقیت مذاکرات، پول بلوکه شده به جای مستقیم به ایران، به شعب بانک‌های ایرانی در کشورهای همسایه در خاورمیانه منتقل می‌شود تا نحوه استفاده از آن تحت نظارت باشد».

البته طی هفته گذشته و با سفر سلطان عمان به ایران، گمانه زنی ها درباره گشایش ارز نیز افزایش یافت. دیروز خبر سفر رئیس کل بانک مرکزی ایران به آمریکا برای شرکت در اجلاس صندوق بین المللی پول منتشر شد و گفته می شود یکی از احتمالات در خصوص سفر فرزین به واشنگتن این است که این سفر مربوط به استرداد چند آمریکایی باشد. زندانیان در ازای ارز. موضوعی که البته تنها در حد حدس و گمان است و اخبار رسمی در این باره منتشر نشده است. نتیجه این اخبار تا اینجا اما شکل گیری نوعی «سرگیجه» در بازارهای دارایی است. روز گذشته بورس تهران به اخبار سیاسی نگاه مثبتی داشت و نرخ دلار نیز کاهش یافت و همزمان با کاهش قیمت در بازار طلا و سکه مواجه شد. اخبار ضد و نقیضی در مورد آزادسازی منابع ارزی ایران در کشورهایی مانند کره جنوبی احتمالا در روزهای آینده روی خط برخی خبرگزاری ها قرار خواهد گرفت. اما این خبر چقدر صحت دارد و چه تاثیری بر قیمت ارز خواهد داشت؟ آیا می توان امیدوار بود که نرخ دلار در میان مدت و بلندمدت واکنش مثبتی به چنین اخباری نشان دهد؟

تاثیر تورم بر بازار دلار

پیمان مولوی، اقتصاددان و دبیرکل انجمن اقتصاددانان ایران در این باره به اعتماد گفت: در سال گذشته ارزش صادرات ایران حدود 53 میلیارد و 200 میلیون دلار بوده و تقاضا برای کالا در اقتصاد ایران به دلیل وجود آن بسیار بالاست. به خلق پول و نقدینگی موجود و وزارت امنیت با محدود کردن تقاضای وارداتی سعی در مدیریت این بازار دارد، اما این نوع مدیریت باعث شده تا تمامی کالاهای ایران از خودرو گرفته تا لوازم خانگی با افزایش قیمت مواجه شوند.

این کارشناس اقتصادی همچنین گفت: یکی دیگر از کالاهایی که به دلیل محدودیت ها با رشد قیمت بالایی مواجه است، دلار است که اگرچه با افزایش تورم قیمت آن افزایش یافته است، اما گاهی از نرخ تورم نیز فراتر رفته است.

آیا دلار به بازار می آید؟

مولوی با اشاره به اخبار مربوط به آزادسازی 7 میلیارد دلار منابع ارزی ایران از کره جنوبی افزود: این رقم برای اقتصاد ایران با جمعیت حدود 86 میلیون نفر عدد زیادی نیست. این کارشناس اقتصادی با اشاره به وجود دلار در بازار گفت: این نکته مهمی است که آیا دلار به بازار می آید تا منجر به تقاضا در این بازار شود که البته تاکنون همین تقاضاها غیرواقعی تشخیص داده شده است. مطالبات بانک مرکزی.. این اقتصاددان تصریح کرد: شاخص های اقتصادی از جمله میزان تورم، رشد اقتصادی و نقدینگی تاثیر مستقیمی بر نرخ دلار دارد و بحث منابع بلوکه شده ایران در کره جنوبی و دسترسی آن به شعب بانک های ایران. در کشورهای همسایه می‌تواند منجر به تسهیل عرضه ارز به ایران شود، اما هنوز مشخص نیست که این امر چه فشاری از سوی بازار آزاد خواهد داشت.

ادامه کاهش ارزش ریال

مولوی ادامه داد: در چند ماه گذشته بانک مرکزی در تخصیص ارز بسیار کند عمل کرده است، هرچند ممکن است آزادسازی منابع ایران در سئول بتواند بخشی از این مشکل را حل کند، اما آیا این سوال بر بازار امسال تاثیر اساسی خواهد گذاشت. ، مشخص نیست اما برای سال جاری اگر اتفاق عجیبی رخ ندهد باید منتظر تداوم افت ارزش ریال باشیم. مگر اینکه از نظر اجرایی اتفاقی بیفتد که منجر به رفع تحریم ها و رشد اقتصادی در ایران شود تا نرخ تورم کاهش یابد و کاهش ارزش ریال کمتر شود. این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: در حال حاضر در اقتصاد ایران 3 تا 4 میلیارد دلار تقاضا فقط برای واردات خودرو وجود دارد و مردم نیز تمایل به خرید خودروهای به روزتر و باکیفیت تر دارند و در بازارهای دیگر نیز شاهد این تقاضا هستیم. به عنوان مجموع یک عدد بزرگ می شود.

با تورم موجود، نرخ دلار همچنان در حال افزایش است

مولوی با بیان این سوال که آیا تجارت خارجی با آزادسازی منابع بلوکه شده ایران رونق پیدا می کند، گفت: اگر این اتفاق بیفتد نقطه تعادل آن بسیار بالاتر از نقطه فعلی خواهد بود و در آن صورت بحث سبقت گرفتن از منابع بلوکه شده ارزی مطرح نیست. . واقعیت این است که تا زمانی که این سطح از تورم وجود داشته باشد، ارزش ریال کاهش خواهد یافت.

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که آیا با آزادسازی منابع بلوکه شده در میان مدت و بلندمدت وضعیت اقتصادی بهتر می شود، افزود: در کشور همسایه ما، عراق ماهانه نزدیک به 8 میلیارد دلار نفت صادر می کند که ایران منابع بلوکه شده در کره جنوبی که برای مدت طولانی آزاد می شود تنها ۷ میلیارد دلار است و پس از خروج آمریکا از برجام، تنها ۴۵۰ میلیارد دلار درآمد نفتی زیان آور داشتیم که وقتی این اعداد جمع شوند، این رقم به ۷ میلیارد دلار می رسد. آنها نشان می دهند که دلار برای بهبود شرایط ایران بسیار کم کار کرده است.

دلیل چراغ سبز آمریکا برای آزادسازی منابع چیست؟

مولوی ادامه داد: واقعیت این است که مشکلات اقتصادی ایران و نوسانات نرخ دلار نیاز به حل اساسی دارد و به نظر می رسد چراغ سبز آمریکا در زمینه آزادسازی این منابع نیز ناشی از بحث های مطرح شده باشد. که چین در منطقه دارد و برای بهبود فضا به آن نیاز دارد. اما هنوز شک دارم که آیا این موضوع پایدار باشد یا خیر و منجر به نهایی شدن توافق شود یا خیر. این کارشناس اقتصادی درباره جایگزینی کالاهای وارداتی به جای منابع ارزی مسدود شده نیز گفت: این مهم است که نوع کالا و چه کالایی وارد می شود. درآمد نفت برای چه کسانی است؟ آیا این درآمد از مردم ایران نیست؟ بنابراین مردم باید تعیین کنند که به چه کالاهایی نیاز دارند، اگر قرار است به جای آن منابع، خودرو وارد کنند، باز هم مناسب است، اما اگر ایران بخواهد با مدلی پیش برود که از پول بلوکه شده خود برای خرید مواد غذایی استفاده کند. این تجربه ای است که قبلا اعمال شده و به این معنی است که ما فرصت استفاده از امکانات مالی خود را نداریم.