جوایزی از جشنواره های خارجی دریافت می شود


ساعت: 15:01
تاریخ انتشار: 1301/03/24
کد خبر: 1856014

در این نشست جایگاه «امید در سینمای ایران و جهان» مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

مسعود فراستی به نقد و بررسی فیلم جایگاه امید در سینمای ایران و جهان گفت: فکر می کنم تا زمانی که جشنواره های خارجی برگزار می شود و ما به صورت قانونی و غیرقانونی در آن شرکت می کنیم، جایزه کسوف برگزار می شود و فیلم های عجیب و غریب ساخته می شود.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ همزمان با ارائه مستند کاپرا کجاست؟ وی به کارگردانی و تهیه کنندگی مهدی انصاری محصول جدید مرکز مستند سوره با منتقدان جایگاه امید در سینمای ایران و جهان دیدار کرد.

میلاد دوهانچی منتقد سینما در ابتدای این نشست تحلیلی گفت: در این نشست با مسعود فراستی درباره ارتباط سیاهی و امید در سینمای ایران صحبت می کنم.

او به بحث اصلی مستند کاپرا اشاره می کند. با طرح مفهوم سینما به مثابه آینه و تایید و رد این گفته، گفت: در واقع مهدی انصاری کارگردان سعی دارد این گفته را تبدیل به معضل کند و آن را دراماتیزه کند و بگوید چقدر این گفته صحت دارد.

این منتقد سینما گفت: این فیلم به گفته های کارگردانان مختلف کشور درباره سینما به عنوان یک آیینه اشاره دارد که جایگاه کارگردان است. تا چه اندازه از مسئولیت های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خود دوری می کند؟


عملکرد آینه هرگز انعکاس نیست


3f6ff34a e1d4 4c90 a638 4908b0e6cb3a خبر خاکستری

تنباکو این سوال را مطرح می کند که اگر بخواهیم آن را تحلیل فلسفی کنیم، آینه چیست و چه کارکردی دارد؟ او گفت: “آینه در وهله اول ما را منعکس می کند، اما جزئیاتی وجود دارد، به این معنی که ما هرگز جلوی آینه نمی ایستیم تا خودمان را ببینیم، بلکه در مقابل آن می ایستیم زیرا می خواهیم پیشرفت کنیم.” عملکرد آینه هرگز یک انعکاس نیست، بلکه به عنوان یک عملکرد بهبود را تشویق می کند.

وی تاکید کرد: در ادبیات روانکاوانه مرحله ای به نام مرحله آینه داریم که کودک برای اولین بار خود را در آینه می بیند و با خود مغرور و ایده آل خود همذات پنداری می کند. یکی دیگر از کارکردهای آینه این است که ما را از خودمان آگاه کند، بنابراین بدون آینه، خودآگاهی غیرممکن است. یعنی هر جا آینه ای هست، فرض بر این است که مشکل باید رد شود و چیز بدی. از سوی دیگر، هر جا آینه ای باشد، تخیل ما حتی به ضدقهرمانی نیاز دارد که او را از یک فرد متعالی باز دارد.

دوهانچی با اشاره به اینکه اگر همه کارکردهای آینه به سینما نسبت داده شود، سینما می تواند به عنوان یک آینه عمل کند، افزود: سینما سینمایی است که خودآگاهی تولید می کند، می تواند نسخه کاملی را به ما نشان دهد، ساعت ها ما را نادیده بگیرد و باشد. آن ضدقهرمان که قهرمان است، هر جا که ضدقهرمان است. بنابراین سینما با توجه به همه کارکردهای پیچیده آینه مانند یک آینه است.


سینمای امروز ما تا حد زیادی آینه ای از وضعیت است

در ادامه این نشست تحلیلی مسعود فراستی با بیان اینکه معتقد است سینما و هنر اصلا آینه نیست، گفت: اگر هنر هم آینه است، آینه هنرمند است. در شرایطی که هنر و هنر کار می کند. بالاخره این آینه است. از طرفی به نظر من هیچ کارگردانی در تاریخ سینما جامعه خود را آینه نکرده است، اما متاسفانه سینمای امروز ما تا حد زیادی آینه وضعیت است، یعنی می خواهد وانمود کند که تعهد کافی برای پوشش دادن دارد. وضعیت در صورت عدم تعهد

وی ادامه داد: به نظر من به یک معنا این میزان تقاضای رانت در سینما آینه وضعیت و کارگردان است و این میزان نامناسب بودن برای مخاطب و مشکلات واقعی آن نشان دهنده این مشکل است. در سینمای جدی دنیا وقتی فیلم، ریتم و فرم اثر را می بینید، متوجه می شوید که مربوط به دهه 70 و 90 است، در حالی که در سینمای ما نمی توان چنین مشکلاتی را درک کرد و فقط کمی از سن و سال است. فیلم می تواند آثار دهه 60 را به مخاطب بازگو کند. و فضای زندگی شهر او را به یاد کار دو سه دهه اخیر می اندازد. این فیلم ربطی به مخاطب خود ندارد و شاید تنها یکی دو فیلم در سال بتواند ارتباط جدی با مخاطب داشته باشد.


کار هنری برانگیختن و تربیت حواس است

این منتقد سینما با بیان اینکه سینما به جای خودآگاه، ناخودآگاه را نشان می دهد و هنر انعکاس ناخودآگاه صاحب آن است، گفت: اگر باید خودآگاه بود، هنر خلق نمی شد، یعنی انگیزه نمی گرفت. چیزی که آدم می داند هنر پیامی نمی فرستد، بلکه حواس انسان را برمی انگیزد. کاری که نه فلسفه و نه هیچ رسانه دیگری نمی توانند انجام دهند. بنابراین برانگیختگی و تربیت حواس یک کار هنری عمده است.

فراستی در پاسخ به این سوال که آیا می توان از جامعه ناامید درخواست سینمای با امید کرد، گفت: وضعیت بدتر می شود، شما می توانید زنده بمانید و وقتی می گویم می توانید زنده بمانید به این معنی است که می توانید فکر کنید و همچنان مردم باشید و امیدوار باشید که به جلو بروید. علاوه بر این، اگر کارگردان در جامعه ای موضوعی را مطرح کرده است، باید آن را فاش کند.

این منتقد سینما با بیان اینکه سینما ناامیدی نیست بلکه شرم آور و اشتباه است، گفت: این سینما به شما حمله می کند و اصلا تدافعی نیست در حالی که ویژگی ناامیدی تدافعی بودن است. در این شرایط به فیلم هایی نیاز داریم که به ما یادآوری کنند که ما انسان هستیم، اصول انسانی و جدی اخلاقی را توهین نکنیم و بتوانیم با مادر، پدر، همسر و … تماشا کنیم و خجالت نکشیم. شادوران نمونه ای از این فیلم هاست.


جامعه ای که مولد نباشد نمی تواند روی سینمای امید کار کند


00d82bca fc21 4988 96da f880f79e25b1 خبر خاکستری

فراستی این سوال را مطرح می کند که آیا می توان فیلم امیدوارکننده ای ساخت؟ وی در ادامه سخنان خود تاکید کرد: نباید ناامید بود و در عین حال نمی گویم می توان امیدوار بود! فاصله بین این دو حالت قابل اجرا است و عمل از طرف مستاجر انجام نمی شود. از طرفی باید فعال بود و از کار مولد و علیه واسطه گری و پول های کثیف صحبت کرد. چون جامعه ای که مولد نباشد نمی تواند روی سینمای امید کار کند. در این شرایط تولید عمدتاً از منظر صنعتی و از نظر فرهنگی غربی مونتاژ می شود تا تولید مادی و معنوی چندان صورت نگیرد.

وی ادامه داد: چیزی که اصلا در جامعه وجود ندارد کار فعال است و نباید به صورت منظم انجام شود. از طرفی بدون طراوت نمی توان در زندگی جلو رفت و این اتفاق ربطی به حکومت و وضعیت خوب و بد ندارد، بلکه این طراوت باید خود به خود ایجاد شود.


یک ماه گرفتگی عجیب و غریب بدتر از یک ماه گرفتگی طول می کشد

وی در پاسخ به این سوال که آیا می توان از دوگانگی امید و سیاه نمایی خلاص شد و این ادبیات را فراموش کرد، گفت: به نظر من تا زمانی که جشنواره های خارجی وجود داشته باشد و قانونی و غیرقانونی باشد. ما شرکت می کنیم، جایزه برای اخاذی وجود دارد و فیلم های عجیب و غریب ساخته می شود. یعنی عجیب و غریب غذای آنهاست و این مختص ما نیست. جشنواره های فیلم به عجیب و غریب بودن فیلم علاقه دارند و اگر کسی این را بفهمد به راحتی می تواند این مدل را بسازد. ما همچنین آثاری با مضامین هیجان انگیز و با این دید عجیب خلق می کنیم. بنابراین با این دایره کارمندان و آشپزی در بیست سال گذشته، کسوف عجیب و غریب بدتر از ماه گرفتگی ادامه دارد.

این منتقد سینما افزود: امیدی نیست. یعنی اگر فیلمی کمی اکشن و امید داشته باشد نه می فروشد و نه جایزه می گیرد. از طرفی نباید امیدهای واهی داد.


مقام مهدی یک تزلزل ملی است

فراستی در بخشی دیگر از سخنان خود با اشاره به اینکه یکی از فیلم هایی که امسال اکران شد و بسیار خوشحال شد، «وضعیت مهدی» بود، خاطرنشان کرد: البته نه به این دلیل که موضوع فیلم مهدی باکری قدم در فیلم بود. کارگردان روشنفکر، جویای کار و کارگزار دولتی نیست، اما صادق است و با شناخت فضا شغل درستی ایجاد کرده است. جایگاه مهدی حسرت ملی است نه افسردگی. هنر اگر هنر است باید در انسان «تردید» ایجاد کند، مثل حالت مهدی که بیننده با خود می گوید جای باکره امروز چقدر خالی است؟ ایجاد امید، احساس، حرکت و عمل می کند.

گفت: توبه دلتنگی نیست. مقام مهدی که شعاری نیست به ما می گوید چه تعداد شهید در خانه و میدان جنگ، یعنی دو موقعیت مختلف، فعال و انسانی. این بی میلی جنبه نوستالژیک را از بین می برد، آن را در لحظه حال احیا می کند و به نوعی منسجم تر، محکم تر و فعال تر می کند و قدرت تشخیص را در من ایجاد می کند.

در پایان این جلسه، مستند کاپرا کجاست؟ برای اولین بار نمایش داده شد.

انتهای پیام/

دیدگاهتان را بنویسید