روز جدید روسیه امروز تغییرات زیادی را با روسیه قبل از شروع جنگ علیه اوکراین ایجاد کرده است. به عبارت دیگر، این جنگ و بحران آنقدر برای کرملین مهم است که در اولویت سیاست خارجی این کشور قرار دارد.
پس از بروز برخی اغتشاشات در ایران، شاهد واکنش کشورهای مختلف بودیم. کشورهای غربی با محکوم کردن رفتار با معترضان در ایران، به اقداماتی مانند تحریم و افزایش فشار روی آورده اند و این رویکرد اروپا و آمریکا با واکنش چین مواجه شده است.
در همین راستا سخنگوی وزارت امور خارجه چین تحریم‌های ضدایرانی را محکوم کرد و اعلام کرد که پکن مخالف برانگیختن انقلاب‌های رنگی در کشورها به نام دموکراسی و حقوق بشر است. اما در این میان صدایی از روسیه شنیده نشد.
محمود شوری، کارشناس مسائل روسیه، درباره سکوت روس ها گفت: «این موضوع دو بعد دارد. یک بعد مربوط به نگرانی های روسیه در نتیجه جنگ در اوکراین است. جنگی که عملا تمام توجه رهبران روسیه را به موضوعات و موضوعات مختلف مربوط به جنگ اوکراین معطوف کرد. از سوی دیگر، این موضوع به فشار و تحریم های اعمال شده علیه روسیه و تلاش برای منزوی کردن آن کشور مربوط می شود.
وی افزود: هر دو جنبه باعث کم رنگ شدن نقش روسیه در مسائل مختلف منطقه ای و بین المللی شده است. علاوه بر این، روسیه اخیرا کمتر موضعی در قبال موضوع هسته ای ایران اتخاذ کرده است.به گفته محمود شوری، این کاهش نقش روسیه تا حد زیادی به تعلیق مذاکرات و عدم علاقه روسیه به یافتن راه حلی با هدف شکستن بن بست مربوط می شود. در مذاکرات هسته ای شکل گرفت.
پوتین ناراحت است
این کارشناس مسائل روسیه با بیان اینکه شاهد این موضع منفعلانه مسکو در مسائل منطقه اوراسیا و قفقاز نیز هستیم، تصریح کرد: حتی در مورد مسائل منطقه قفقاز که یکی از موضوعات مربوط به موضوع ملیت روسیه است. امنیت و در حوزه خارجی نزدیک به سیاست خارجی روسیه تعریف شده است و شاهد کاهش نقش کرملین هستیم که این امر نیز ناشی از نگرانی روسیه برای اوکراین است. علاوه بر این، در سایر زمینه‌ها، به‌ویژه در آسیای مرکزی، این تحریم‌ها باعث شده است که روسیه نتواند نقش رهبری را به‌ویژه در مسائل سیاسی و امنیتی دنبال کند. شوری ادامه داد: در حوزه مسائل اقتصادی، بحث تحریم، کشورهای منطقه را به دنبال فرصت‌های جدید خارج از شوروی سابق در حوزه همکاری‌های اقتصادی کرده است. موضع نسبتا محافظه کارانه کشورهایی مانند چین و ایران در قبال جنگ روسیه علیه اوکراین. ایران که تا امروز بارها اعلام کرده که مخالف جنگ است و کشورها باید مشکلات خود را از طریق دیپلماتیک حل کنند، حتی چین نیز در نشست شانگهای همین موضع را داشت.
در همین راستا کارشناس مسائل روسیه خاطرنشان کرد: هیچ کشوری در نظام بین الملل از حمله روسیه به اوکراین حمایت نکرد و تنها برخی کشورها تلاش کردند موضع بی طرفی اتخاذ کنند. و یک منطقه باید دنبال کند…» شوری تاکید کرد: اقدام روسیه اقدامی نیست که کشورها بتوانند به راحتی آن را در داخل برای مردم خود توجیه کنند یا از نظر حقوق بین الملل قابل توجیه باشد. بنابراین، روسیه در عمل با شرایط خاصی مواجه است که طبیعتاً نمی تواند انتظار همکاری سایر کشورها را داشته باشد». وی در پایان گفت: اگرچه روس‌ها تلاش می‌کنند ادعا کنند که در وضعیت انزوا نیستند، اما در واقعیت در همکاری‌های بین‌المللی در وضعیت مطلوبی قرار ندارند.
تغییر اولویت های روسیه
با این تفاسیر، روسیه امروز تغییرات زیادی را با روسیه قبل از شروع جنگ علیه اوکراین ایجاد کرده است. به عبارت دیگر، این جنگ و بحران آنقدر برای کرملین مهم است که در اولویت سیاست خارجی این کشور قرار دارد. در این میان اگر از عرصه داخلی چشم پوشی کنیم، در عرصه منطقه ای و جهانی، مسکو دیگر قادر به ایفای نقش در مسائل مختلف نیست و مهم ترین دلیل سکوت و انفعال مسکو در قبال حوادث اخیر داخلی ایران، همین مشکل است. .