هفته گذشته خبر مسمومیت با الکل در کرج که منجر به فوت 15 نفر و مسمومیت 175 نفر شد، جنجال زیادی به پا کرد. البته این اولین بار نیست که چنین اتفاقاتی در ایران رخ می دهد و بارها خبرهایی مبنی بر نابینایی یا مرگ بر اثر مسمومیت ناشی از مصرف مشروبات الکلی به گوش ما رسیده است. اکنون با توجه به میزان خسارات ناشی از حادثه اخیر و جان باختگان، برخی خبرگزاری های دولتی مانند ایرنا و برخی از شخصیت های سیاسی مانند عبدالرضا داوری تعارفات را کنار گذاشته و صراحتا نوشته و اعلام کرده اند که مشکل مسمومیت با الکل در ایران است. نظر داده است
در بخشی از گزارش پژوهشی خبرگزاری ایرنا آمده است: رصد جامعه و فضای مجازی نشان می دهد که مصرف مشروبات الکلی به ویژه در بین جوانان و نوجوانان روز به روز در حال افزایش است و در عین حال فروش نیز بسیار آسان شده است. می توان آن را در کوتاه ترین زمان ممکن خریداری کرد. ; یعنی حدود 15 تا 20 دقیقه طول می کشد.
به گزارش میدانی غیر قابل توجه خبرنگار ایرنا، بطری دست ساز یک و نیم لیتری 400 هزار تومان است. شیشه مهر از 800 هزار تومان تا 1 میلیون و 800 هزار تومان قیمت دارد!
نکته دیگر اینکه همزمان با افزایش مصرف، فروش نیز افزایش یافت و به راحتی به دست فروشندگان مشروبات الکلی رسید. این فروش بالا باعث شده است که عده ای به تولید نوشیدنی های تقلبی در بازار روی بیاورند. خود این اتفاق خطر دیگری ایجاد می کند; این به معنای ورود به بازار نوشیدنی هایی است که باعث مرگ یا نابینایی می شود.
عبدالرضا داوری نیز یکی از چهره هایی است که این روزها در چندین توئیت از معضل مسمومیت با الکل صحبت کرد و راهکارهایی را پیشنهاد کرد. داوری که زمانی قائم مقام مدیرعامل و معاون خبری ایرنا بود، روز گذشته در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: حکومت اسلامی موظف است از جان و سلامت شهروندان خود محافظت کند. مصرف گسترده مشروبات الکلی قاچاق و دست ساز جان و سلامت شهروندان ایرانی را تهدید و از بین می برد. تدبیری برای عرضه مشروبات الکلی استاندارد و استفاده از اختیارات ولایت مطلقه فقیه برای این تجویز وظیفه دولت است.
کریمی زیر با لحنی تند خطاب به قاضی نوشت: از تعدادی طلبه وارسته و وطن پرست استفاده کنیم تا مأیوس نشوند و پیشرفت نکنند و برای کشور بمانند و یا خرج کنند تا عرق استانداردی به ناپاکان بدهند. “
مشاور وزیر و رئیس مرکز تحقیقات و آموزش راهبردی وزارت کشور در سال های 1391 تا 1392 نیز در واکنش به سخنان این کاربر در توئیتی دیگر توضیح داد: «عرضه مشروبات الکلی استاندارد نه تنها هزینه ای برای دولت ندارد، بلکه در حال حاضر میزان مصرف مشروبات الکلی سالانه بیش از 40 هزار میلیارد تومان از طریق مالیات برای دولت عاید دولت می شود که بودجه مناسبی برای تبلیغات و ترویج سبک زندگی بدون الکل و همچنین توسعه ورزش و سرگرمی های جایگزین خواهد بود.
وی در توییت دیگری توضیحات خود را به پایان رساند و نوشت: طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، سرانه مصرف الکل در ایران یک لیتر است که معادل ۸۵ میلیون لیتر در سال است. اگر هر لیتر مشروبات الکلی با احتساب 50 درصد عوارض و مالیات با میانگین قیمت یک میلیون تومان فروخته شود، دولت سالانه 42 هزار و 500 میلیارد تومان از محل فروش مشروبات الکلی استاندارد درآمد کسب می کند.
اما روزنامه همشهری رویکردی متفاوت به معضل مسمومیت با الکل نشان داد و امروز در سلفی گزارشی از مسمومیت ها و مرگ و میر ناشی از مصرف مشروبات الکلی تقلبی نوشت. همانطور که از تصویر این مقاله (منتشر شده با عنوان “جشن مرگ” مشخص است) مسئولیت این مرگ ها بر عهده کاربر است و تقریباً هیچ اثری از تقصیر از طرف توزیع کننده وجود ندارد.
همچنین در سرمقاله این روزنامه، محسن مهدیان، مدیرمسئول همشهری، نوک تقصیر را متوجه مصرف کنندگان دانسته است.
مهدیان در این یادداشت با اشاره به آمار دردناک مرگ و میر ناشی از مصرف مشروبات الکلی تقلبی، مطالبه مردم برای لغو جرم انگاری و مجازات های مربوط به مصرف مشروبات الکلی را بدتر از این معضل خواند و گفت: اما بدتر از آن. دلیل جماعت ساده لوحانه است.» چه کسی می گوید چرا باید حرام را جرم انگاری کرد و باعث ترس از مجازات و ایجاد نوشیدنی های تقلبی شد؟ مثل اینکه می گویند مصرف داروها معاف شود تا مثلاً شیشه های تقلبی به دست خریدار نیفتد و باعث ضرر نشود.»
وی در ادامه با ذکر مثالی از آمریکا و تحلیل های موجود درباره آزادی توزیع مشروبات الکلی را کج خواند و گفت: برای اطلاع، طبق قانون آزادی مشروبات الکلی تنها در آمریکا در یک سال 95 هزار نفر جان خود را از دست دادند. و جالب اینکه بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی در حال حرکت به سمت محدودیت هستند. مصرف الکل از بین رفته است. آیا این تحلیل‌های کج‌اندیش داخلی جالب نیست؟»
مهدیان این بار وارد درب مقایسه مصرف مشروبات الکلی و کشف حجاب شد و هر دو آسیب اجتماعی را علاوه بر آسیب های فردی، سلامت روان جامعه را نیز در خطر خواند و گفت: حرام کردن فرد در حکم شرعی حرام است. و البته هست و نیست.حرام شرع نه تنها به فرد آسیب می رساند بلکه در مسائل اجتماعی به جامعه نیز آسیب می رساند. یکی از دلایل حرمت برهنگی و کشف حجاب همین است. برخی نمی فهمند که رفع حجاب نه تنها برای فرد ضرر دارد بلکه برای جامعه نیز مضر است و به همین دلیل قانون اجازه حذف حجاب را نمی دهد. «ممنوعیت قانونی فقط پوشش حجاب نیست، بلکه هدف اصلی آن حفظ سلامت روانی مردم است.
سردبیر همشهری در پایان بدون اینکه درباره عنوان اصلی مقاله (نسخه های الکلی) به نتیجه ای برسد به نسخه حجاب پرداخت: «چند روز پیش در شبکه های اجتماعی، زنی بی حجاب. به برهنگی مردی در خیابان اعتراض کرد و او احساس ناامنی و آزرده خاطر کرد. حال سوال این است که با چه استدلالی آزادی برهنگی زن و برهنگی مرد ضد آزادی است؟ صرف نظر از دستور دین و قانون که منطق عقلانی روشنی نیز دارد، کشف حجاب و برهنگی از منظر یک جامعه دموکراتیک و دموکراتیک نیز تضییع حقوق شهروندان است; به همین دلیل محدودیت های پوشش در سراسر جهان وجود دارد و تفاوت ها بر اساس فرهنگ و آداب و رسوم جوامع است.