قطع شدن اینترنت در زمان کنکور؛ پیشگیری از تقلب بهانه است؟

تجربه قبلی قطعی اینترنت در کنکور چندان موفق نبود. با این حال، مقامات همچنان در تلاش برای تکرار این استراتژی ناکارآمد هستند.

نزدیک شدن به ایام امتحانات بار دیگر زمزمه های قطعی را در فضای مجازی به راه انداخته است. این دومین مرحله از کنکور 1402 است و برای دومین بار در ارتباط با کنکور و به منظور جلوگیری از تقلب و ارسال سوالات احتمال قطع شدن اینترنت در زمان کنکور اعلام شده است.

اما پس از قطعی اینترنت در مرحله قبلی کنکور (روز 1401) وزارت ارتباطات اعلام کرده است که این آخرین باری است که اینترنت برای کنکور قطع می شود و از این پس باید به فکر دیگری باشیم. راه جلوگیری از تقلب همین موضوع نیز ممکن است در دستور کار باشد.

بنابراین، اکنون که وزارت ارتباطات در پاسخ به اخباری مبنی بر قطعی اینترنت اعلام کرد که «این وزارتخانه برای هیچ امتحانی حتی یک دقیقه اینترنت را قطع نمی کند»، به این معنی نیست که اینترنت قطع نمی شود. در حین امتحان قطع شود ; زیرا در مرحله اول کنکور 1402 وزارت ارتباطات نیز همین ادعا را مطرح کرد. اما پس از قطع اینترنت، وزارت ارتباطات اعلام کرد که تصمیم گیرنده در این زمینه نیست و صرفاً به این خواسته عمل می کند.

اما همه چیز بستگی به تصمیم وزارت کشور و نهادهای امنیتی دارد که آیا درخواست سازمان سنجش را بپذیرند یا نه. البته ظاهراً این نهادها نیز تمایلی به پذیرش این ایده ندارند. چرا که چندی پیش معاون وزیر کشور اعلام کرد که «اگر نگرانی برای کنکور وجود داشته باشد، باید اینترنت را قطع کنیم».

مسئولان مربوطه در سازمان سنجش و وزارتخانه های مختلف ضمن اینکه برای این مرحله از کنکور همچنان راه حل نهایی اینترنت را برای جلوگیری از تقلب در نظر گرفته اند چرا که تجربه نهایی اینترنت در مرحله قبلی این ورودی است. امتحان خیلی موفق نبود

از طرفی همانطور که اعلام شد این قطعی محدود به حوزه های برگزاری کنکور نبود، بلکه از طرف دیگر قطعی اینترنت کسب و کار مردم را مختل کرد و انجام امور روزمره (مانند استفاده از POS) را با مشکل مواجه کرد. دستگاه در فروشگاه ها، تاکسی های اینترنتی و نانوایی ها). همه این مشکلات تا اینکه بالاخره چند دقیقه بعد از شروع امتحان سوالات امتحان لو رفت.

همه این شرایط بسیاری از افراد و حتی کارشناسان را به این نتیجه رسانده است که هدف اصلی از قطع موقت اینترنت، حتی تا حدی که فقط اینترنت بین المللی در دسترس نباشد، جلوگیری از درخواست و ارسال سوالات نیست. بلکه اهداف دیگری پشت این تصمیم نهفته است.
عادی سازی یا آزمایش نهایی اینترنت بین المللی؛ هدف اصلی چیست؟

میلاد نوری کارشناس فناوری اطلاعات قطع اینترنت را راه حلی ناکارآمد می داند و در گفت و گو با زومیت گفت:
قطعی اینترنت در سال گذشته به تعداد محدود اتفاق افتاد. اما یک ساعت بعد از امتحان سوالات در تلگرام قرار گرفت. یعنی نه قطع اینترنت و نه فیلترینگ تلگرام تاثیری در این موضوع نداشت. این نشان می دهد که قطع اینترنت وسیله چندان موثری برای برقراری امنیت کنکور نیست.

قطع اینترنت احتمال تقلب و از دست دادن سوالات را به صفر نمی رساند

نوری همچنین خاطرنشان کرد: قطع اینترنت بین المللی در زمان برگزاری آزمون نمی تواند موثر باشد. زیرا پیام رسان های داخلی و سرویس های ایمیل داخلی همچنان در شبکه ملی اطلاعات موجود است و این سرویس ها به اندازه کافی هوشمند نیستند تا از تقلب یا ارسال و دریافت فایل های مربوط به آزمون جلوگیری کنند. بنابراین نمی توان امیدوار بود که در صورت قطع شدن اینترنت، امکان تقلب به صفر برسد.

نوری با ذکر این دلایل نتیجه می گیرد که دغدغه اصلی اینترنت چیزی جز پیشگیری از کلاهبرداری نیست:
نگرانی اصلی این است که از تقلب و سوالات امتحانی بیرون نیاید. بلکه قصد دارند این قطعی ها را به صورت منطقه ای یا جداگانه به صورت داخلی و خارجی آزمایش کنند. نکته دیگر اینکه با این قطعی های موقت قصد دارند قطعی اینترنت را عادی کنند، یا یک روز اینترنت بین المللی را به طور کامل قطع می کنند یا به دلایل مختلف این کار را انجام می دهند.

به گفته این کارشناس فناوری اطلاعات، این قطعی ها در نهایت باعث می شود هر سازمانی به هر دلیلی درخواست قطعی اینترنت را بدهد. وی این درخواست را کاملا غیر منطقی می داند و با ذکر مثالی آن را چنین توضیح می دهد:
تصمیم نهایی اینترنت مثل این است که اورژانس کشور بگوید تصادفات رانندگی حجم کار ما را زیاد کرده و بخواهد راه های کشور بسته شود.

قطع اینترنت نباید آخرین راه حل باشد

نوری می گوید با این قطعی های مکرر هر سازمانی به خود اجازه می دهد تا با درخواست قطعی اینترنت در قسمت هایی که نمی تواند مشکل را برطرف کند. او اضافه می کند:
سازمان ها راحت ترین ابزار را برای ایجاد اختلال در اینترنت در نظر می گیرند. در حالی که در سراسر جهان یکی از سخت ترین و دور از ذهن ترین گزینه ها قطع اینترنت است.

قطع اینترنت ناتوانی سازمان ها را در انجام تعهدات خود پنهان می کند

این در حالی است که به گفته نوری، هیچ کشوری این گزینه را راه حل اول نمی داند. اما در کشور ما این اولین و در دسترس ترین گزینه به خصوص برای سازمان هایی است که نمی توانند به تعهدات خود عمل کنند. او قطع اینترنت را نوعی پوشش برای این ناتوانی ها می داند و توضیح می دهد:
مشکل پاسخگویی به سوال از قبل از اینترنت و پیام رسان ها وجود داشته است. اما اکنون اینترنت راه حلی برای این مشکل و در واقع ابزاری برای پوشاندن این ناتوانی ها شده است. به نظر می رسد کسانی که مسئول قطع اینترنت هستند از درخواست سازمان ها برای تعطیلی استقبال می کنند.

در این میان راهکارهای دیگری نیز برای جلوگیری از تقلب در امتحان وجود دارد. میلاد نوری به یکی از این راهکارهای موثر اشاره می کند و توضیح می دهد:

امکان استفاده از دستگاه پارازیت (مسدود کننده سیگنال) در مناطق مطالعه وجود دارد. با این دستگاه فقط آنتن دهی محوطه داخل حوزه امتحانی به صورت بسیار محدود قطع می شود یعنی فقط در همان ساختمان حتی در ساختمان های مجاور قطع می شود و در صورت عدم آنتن دهی تماس و پیامک و اینترنت هم قطع میشه

به نام مردم به کام مسدود کننده ها

این کارشناس فناوری اطلاعات به بررسی ادعاهایی از جمله اظهارات رئیس سازمان سنجش آموزش کشور مبنی بر اینکه «حفظ سلامت آزمون سراسری یک امر حقوقی عمومی و الزام چند میلیونی داوطلبان و خانواده های آنان است» می پردازد.

با کمک ابزار تبلیغاتی به خانواده هایی که فرزندانشان در آزمون داوطلبی شرکت می کنند پیشنهاد می شود در صورت قطع نشدن اینترنت، کار طولانی و حق فرزندشان ضایع شود. به همین دلیل، این افراد از ایده نهایی اینترنت نیز دفاع می کنند. بنابراین وزارت ارتباطات و سایر سازمان ها می گویند که این قطعا خواست مردم بوده است. در واقع تبلیغات اطلاعات غلط به مردم می دهد و مردم نیز به دنبال خواسته های نادرست هستند. –

نوری در پایان تمام اظهاراتش توضیح داد که این مشکل فقط یک وقفه برای تامین امنیت امتحان نبوده، بلکه یک حادثه برنامه ریزی شده است. البته وی وزارت ارتباطات را موظف می کند که با ایده نهایی اینترنت مخالفت کند:

وزارت ارتباطات نباید تنها به درخواست سازمان ها اینترنت را قطع کند. بلکه باید با این درخواست مخالفت کند; اما وزارت ارتباطات از این ایده حمایت و اجرا می کند و در رسانه ها می گوید این خواست مردم بوده است.

به گفته میلاد نوری، جایگاه وزارت ارتباطات تا حد یک مجری ساده پایین آمده است.
وزارت ارتباطات از زیر بار مسئولیت شانه خالی می کند. وقتی اینترنت قطع می‌شود، این وزارتخانه می‌گوید که به دستور سرویس‌های امنیتی عمل می‌کند و هیچ اختیاری ندارد. اما وقتی می خواهد قول بدهد، دستش باز است و قدرت دارد.