یک روز پس از آنکه سخنگوی امر به معروف و نهی از منکر درباره جزییات برخورد با بی حجابان در طرح اخیر شورای اسلامی گفت و گو کرد، رئیس سازمان ثبت احوال کشور از استفاده از «سیستم تشخیص چهره» خبر داد. فناوری که از پیش مقدر به نظر می رسد؛ در غیاب وانت های گشت ارشاد، سیاست برخورد با حجاب را پیش ببرید.
«هوش مصنوعی» در حوزه تشخیص چهره، علیرغم هزینه های بالای آن، مدتی است که مورد توجه جدی بسیاری از رشته های سنتی و رادیکال در دولت قرار گرفته است. به نظر می رسد استفاده از این فناوری در نظارت عمومی به همین دلیل است که نقش مهمی در طرح اخیر مجلس در مورد عفاف و حجاب ایفا می کند. بنابراین، به گفته مدافعان گشت، استفاده از فناوری تشخیص چهره برای شناسایی محجبه‌ها و محجبه‌ها با نظارت جامع‌تر، هزینه کمتر و یا حتی با پرداخت هزینه از محجبه، همان سیاست قبلی را ترویج می‌کند. اما از منظر بسیاری از منتقدان، نشانه بی توجهی به اعتراضات چند ماهه گذشته و فشار بر سیاستی است که حداقل فعلاً برای کشور هزینه دارد.
فناوری تشخیص چهره؛ ایده آل گلپایگانی
تنها چند هفته قبل از مرگ مهسا امینی، دختر سکزی توسط پلیس در ارشاد بازداشت شد. محمدصالح هاشمی گلپایقانی، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر گفت: در صورت عدم رعایت حجاب در معابر عمومی مانند مترو، دوربین از آنها عکس می گیرد و با فناوری تشخیص چهره، تصاویر را مطابقت می دهد. عکس روی نقشه ملی و مبلغ صورت‌حساب می‌شود.» جریمه برای آنها پست می‌شود.
سخنان او این ظن را در بین بسیاری ایجاد کرد که عنصر دیگری به گزینه گشت هدایت شونده اضافه می شود که در ماه های تابستان افزایش یافته است. اما خیلی زود یک «منبع آگاه» این ادعا را به دبیر ستاد عمرو به معروف تکذیب کرد. این منبع آگاه به سایت دیده بان ایران گفت که «دوربین های متروی تهران نمی توانند چهره افراد را تشخیص دهند». به گفته وی، «دوربین‌های داخل قطار و سکو، تصاویر را ضبط می‌کنند، اما پردازش نمی‌شوند و تنها راه‌حل، بزرگ‌نمایی تصویر روی صورت فرد است».
این در حالی است که بسیاری از کارشناسان فناوری هوشمند اظهارات دبیر ستاد کل نیروهای مسلح را دور از واقعیت نمی دانستند. چرا که با نگاهی به فناوری های تشخیص چهره در دنیا و پیشرفت چین در این زمینه، می توان حدس زد که دست اندرکاران ستاد مذکور، دستیابی به این فناوری را در صورت عزم حاکمیتی و هزینه بر بودن دور از ذهن خود تصور نمی کنند.
در سال‌های اخیر، تشخیص چهره یکی از کاربردهای جذاب هوش مصنوعی بوده است که با وجود شایعات متعدد در خصوص محدودیت حریم خصوصی شهروندان، به سرعت رشد کرده است.
البته پیش از این نیز گام هایی در این راستا برداشته شده است. بنابراین بیش از دو سال است که از این فناوری برای صدور جریمه رانندگان بدون حجاب در خودرو استفاده می شود. اگرچه بسیاری بر این باورند که این فناوری با خطاهای زیادی مواجه است و برای بسیاری از پیامک های ظریف به اشتباه پیامک های ظریفی صادر شده است، اما به نظر می رسد با به روز شدن این فناوری، دید عمومی زنان بیشتر شده و دامنه خطاها کاهش می یابد. .
عدم استفاده از حجاب تخلف رانندگی است
در حالی که مرگ مهسا امینی با اعتراضات زیادی به موضوع حجاب همراه بود و بسیاری معتقد بودند که باید محدودیت ها در این زمینه کاهش یابد، موسی غضنفرآبادی، رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس تنها یک هفته پس از درگذشت مهسا امینی گفت: به عنوان دوربین های ترافیکی. حضور پلیس را کاهش می دهد، استفاده از دوربین های تشخیص چهره نیز می تواند به طور سیستماتیک این کار را انجام دهد و حضور پلیس را کاهش دهد، که منجر به درگیری بیشتر پلیس و شهروند نمی شود.
وی با تشکر از وجود امکانات نرم افزاری از امکان برخورد با حجاب به عنوان تخلف راهنمایی و رانندگی خبر داد.
رونمایی از سامانه پس از طرح مسدودسازی کارت ملی
سخنگوی ستاد عمرو به معروف در 23 بهمن با اشاره به بخشی از طرح اخیر مجلس در خصوص عفاف و حجاب گفت: در طرح مجلس، کارت ملی بی حجابان مسدود می شود و تا یک ماه به آنها خدمات داده نمی شود. “
علی حنمحمدی از ناظران شماره دار صحبت کرد که هر کدام از آنها حجاب را در بخشی از جامعه کنترل می کنند. در حالی که وی در سخنان خود اشاره ای به ابزار این نظارت نکرد، برخی افراد با استناد به اظهارات تعدادی از نمایندگان مجلس و دبیر ستادی وزارت امر به معروف و نهی از منکر این نظارت را بر عهده سامانه تشخیص هوشمند قرار دادند. . سامانه ای که روز گذشته بیست و چهارم بهمن ماه، هاشم کارگر، رئیس سازمان ثبت احوال کشور در گفت وگو با ایسنا، در تشریح اقدامات این سازمان، به استفاده از سیستم تشخیص چهره اشاره کرد و گفت: این سامانه با حضور وزیر کشور در روز ثبت احوال کشور (12 آذر) مورد استفاده قرار گیرد.
«هوش مصنوعی» در حوزه تشخیص چهره، با وجود هزینه های زیاد، مدتی است که مورد توجه جدی دولت قرار گرفته است. به نظر می رسد استفاده از این فناوری در نظارت عمومی باعث شده است تا نقش مهمی در طرح اخیر مجلس در مورد عفاف و حجاب داشته باشد.
تشخیص چهره چیست؟
در سال‌های اخیر، تشخیص چهره یکی از کاربردهای جذاب هوش مصنوعی بوده است که با وجود شایعات متعدد در خصوص محدودیت حریم خصوصی شهروندان، به سرعت رشد کرده است.
فناوری تشخیص چهره یک فناوری بیومتریک است که قادر است با تجزیه و تحلیل الگوهای به دست آمده از چهره افراد، افراد را از یکدیگر متمایز کند و آنها را شناسایی و هویت آنها را تأیید کند.
در سال های اخیر، فناوری تشخیص چهره در بسیاری از زمینه ها استفاده شده است. از باز کردن قفل صفحه گوشی های هوشمند گرفته تا بسیاری از برنامه های امنیتی مهم در سازمان های مختلف. قابلیت استفاده در اهداف و زمینه های مختلف باعث شده است که فناوری تشخیص چهره کاربردهای گسترده ای داشته باشد و محبوبیت و در عین حال ترس را در بین شهروندان ایجاد کند.
در سطح اول این فناوری، چهره فرد شناسایی می شود و از روی تصاویر و فایل های ویدئویی که داده می شود، چهره مورد نظر را ردیابی می کند.
این فناوری حتی می تواند اندازه لب، چشم، چانه، بینی و غیره را تشخیص دهد. و حتی خطوط صورت البته همه این تشخیص ها در صورتی استفاده می شوند که بتوان به راحتی آنها را با اطلاعات موجود در پایگاه تطبیق داد. در این میان برخی از کارشناسان و منتقدان معتقدند; از آنجایی که پایگاه های ثبت احوال به عکس های بی کیفیت از نقشه های ملی خلاصه می شود و زیرساخت های قوی در این زمینه ایجاد نشده است، نمی توان از آن در حوزه حجاب استفاده کرد.
بیایید حفاظت از مردم در برابر جنایتکاران را بپذیریم
اما به گفته برخی کارشناسان، اگر فرض کنیم که این فناوری در ایران برای شناسایی متخلفان حجاب استفاده می شود، چرا از آن برای برخورد با مجرمان بزرگتر استفاده نکنیم.
در حال حاضر پرونده های زیادی از سرقت منزل و خودرو، زورگیری، قمه و … در کلانتری ها وجود دارد و فیلم سارقان و زورگیران به پرونده پیوست شده و با وجود تلاش پلیس هنوز راه به جایی نبرده است. به زودی می توان از این فناوری پیشرفته و این مانیتورهای شماره گذاری شده برای تطبیق تصاویر ویدئویی با عکس های شناسنامه ملی مجرمان و دستگیری آنها استفاده کرد.
در این میان، در حالی که بر اساس اظهارات قبلی دبیرخانه وزارت رفاه و ممنوعیت ممنوعیت، نیمی از جمعیت زنان کشور با حجاب هستند، این سوال مطرح می شود که اصرار بر برخورد با این جمعیت کثیر و انجماد کارت ملی و اخذ جریمه از آنها چه دستاوردی برای کشور دارد؟