کارگران بازنشسته که حدود 65 درصد از جمعیت بازنشسته کشور را تشکیل می دهند، دغدغه ها و مطالبات بسیاری دارند. از یک طرف حداقل حقوق بازنشستگی پایین است و از طرف دیگر تراز تناسب سال گذشته علیرغم وعده های مکرر هنوز محقق نشده است. در این شرایط دولت میزان عیدی پایان سال را برای گروه های مختلف حقوقی از جمله کارگران بازنشسته تنها یک میلیون و 800 هزار تومان تصویب کرده است.
کارگران بازنشسته در طول سال مشمول هیچ الگوی بازیابی دستمزد یا کمک هزینه معاش نبودند. بازنشستگان سایر سطوح نیز پس از پنج ماه توانسته اند از حقوق بازنشستگی خود استفاده کنند، سفری طولانی که هنوز پرداخت معوقات آن تکمیل نشده است.
محمد اسدی (رئیس مرکز عالی بیمه اجتماعی مستمری بگیران کشور) در گفتگوی زیر با تاکید بر اینکه پیگیر حقوق بازنشستگان با احتساب 25 درصد باقیمانده نسبت سال قبل هستیم، گفت او می گوید: با 6 میلیون تومان مستمری، 6 روز زندگی سخت است.
تصویب تعطیلی یک میلیون و هشتصد هزار تومانی شورای دولت مورد انتقاد مستمری بگیران قرار گرفت; بعد از یک سال گرانی، عیدی فقط 200 و 300 هزار تومان افزایش یافته است. در حالی که هزینه زندگی در این مدت بیش از دو برابر شده است. نظر شما چیست و مرکز عالی چه پیگیری هایی را انجام خواهد داد؟ چند سال پیش تامین اجتماعی مبلغی را روی رقم کمک‌های مصوب دولت تعیین کرد – حدود یک میلیون تومان – آیا می‌توان به تکرار آن امیدوار بود؟
این اتفاق تنها برای یک سال و در قالب «کمک معیشتی» و تأمین اجتماعی، پرداخت یک میلیونی به مستمری بگیران در شب عید بود. امسال یک استثنا بود، یک سری اتفاقات افتاده بود که تامین اجتماعی تصمیم به پرداخت آن گرفت. در مورد عیدی باید با مدیر عامل تامین اجتماعی جلسه ای داشته باشیم و انتقادات را به ایشان برسانیم. حالا نمی توانم به طور قطعی بگویم که آیا بیمه ها برای بازنشستگان مبلغ اضافه ای را برای پایان سال در نظر می گیرند یا خیر، ابتدا باید جلسه ای داشته باشیم.
ناگفته نماند که اعداد عید بسیار کم است. این رقم (یک میلیون و هشتصد میلیون تومان) هیچ بخشی از هزینه کمک به خانواده های بازنشستگان را پوشش نمی دهد و به همین دلیل در نظر داریم با مدیر عامل تامین اجتماعی جلسه ای داشته باشیم. شما واقعاً نمی توانید این شماره را “بایرام” صدا کنید. بایرام با این تعداد شایسته شأن مردم نیست. وقتی می گوییم عید باید به یک مستمری بگیر چیزی بدهیم که حداقل یک مانتو و شلوار بخرد. نمی شود همه را در رفاه فرض کرد و میزها خالی نباشد، یک بایرام باید حداقل یک جفت کت و شلوار قیمت داشته باشد، حالا یک جفت کت و شلوار 1800000 تومانی را از کجا می توان خرید؟ رنگ آمیزی سفره تعطیلات بازنشستگان به کنار. دولت برای همه گروه ها، از کارمندان شاغل و بازنشسته گرفته تا ارتش، تعطیلات یکسانی تعیین می کند. کارگران بازنشسته مشمول همان مصوبه هستند، در حالی که کارگران بازنشسته احساس می کنند باید مرخصی پایان سال را برابر کارگران فعلی دریافت کنند.
البته سایر گروه های شغلی دستمزد نسبتاً بالاتری دارند. مستمری بگیران صندوق کشوری و لشکری از میانگین دستمزد بالاتری نسبت به کارگران بازنشسته برخوردارند، علاوه بر این که در اواسط امسال مشمول ترمیم دستمزد شدند.
بله، آن قسمت از پرونده مشکل دارد. در صندوق اجتماعی 60 درصد مستمری بگیران 6 میلیون یا کمتر حقوق می گیرند، اما در کشورهای دیگر 2 درصد بازنشستگانی که 6.5 میلیون حقوق می گیرند، نداریم که همگی بیش از این رقم دریافت می کنند. بنابراین دریافتی ها اصلا قابل مقایسه نیستند. به این ترتیب اکنون تنها یک مطالبه عمومی و زیربنایی مهم است و آن این است که 6 میلیون تومان، آستانه قانونی، کفاف زندگی یک خانواده معمولی را برای شش روز نمی دهد. برو خرید، آن پول خرج می شود.
انتظارات شما از افزایش حقوق بازنشستگان در سال آینده چیست؟ برای تغییر این وضعیت چقدر باید افزایش دستمزد اعمال شود؟
ما اکنون نمی توانیم عدد را بگوییم، اما بارها اعلام کرده ایم که دولت باید “قانون را اجرا کند”. قانون می گوید افزایش حقوق سالانه باید حداقل بر اساس نرخ فعلی تورم باشد. تورمی را که از سوی نهادهای رسمی و دولتی – بانک مرکزی و مرکز آمار – اعلام می شود، محاسبه نمی کنیم! حداقل اعداد تورمی جعلی و غیرواقعی که گاه مردم را به خنده می اندازد باید در آستانه دستمزد اعمال شود. البته معیارهای حداقل هزینه زندگی نیز در قانون تعیین شده است. در ماده 96 قانون تامین اجتماعی بر لزوم افزایش مستمری بر اساس افزایش نفقه تاکید شده است.
اما قانون باید رعایت شود، دولت، مجلس و همه تصمیم گیرندگان باید از قانون تبعیت کنند. آنها باید حداقل قانون را رعایت کنند، افزایش دستمزد هرگز نباید کمتر از افزایش تورم باشد. امیدوارم امسال در این شرایط تورمی سخت از قانون پیروی کنند. در ماده 111 و 96 قانون تامین اجتماعی افزایش دستمزد از الف به ی پیش بینی شده است، شکی نیست.
در مورد 25 درصد دیگر انطباق برنامه مرکز عالی چطور؟ این درخواست را چگونه پیگیری خواهید کرد و آیا امیدی به اجرای آن تا پایان سال وجود دارد؟
ما با جدیت پیگیر این موضوع هستیم. این مشکل جستجوی مداوم ماست. دو سه نامه به تامین اجتماعی نوشتیم و سازمان موضوع را به معاونت فنی خود ارجاع داد تا بررسی شود. در این زمینه با وزیر کار صحبت کرده ایم. بحث ما این است که حتی اگر منابع ریالی هم ندارند تا قبل از پایان سال به مستمری بگیران دستور بدهند و بعد پرداخت مطالبات را در دستور کار قرار دهند. زمان زیادی تا پایان سال نداریم. بحث هنوز بر سر «اجرای» آن است و متأسفانه هنوز درباره زمان شروع پرداخت صحبتی نکرده ایم. انتظار داریم سازمان مشکل را بپذیرد و راه حل ها را صادر کند، سپس در مورد جزئیات صحبت خواهیم کرد.
من به بازنشستگان اطمینان می دهم که این موضوع یکی از اولویت های ماست. جلسات متعدد و مکاتبات مکرری با وزیر کار، نمایندگان مجلس و مدیرعامل سازمان داشتیم. پیگیری ما به صورت روزانه است و هر روز در حال پیگیری این موضوع هستیم. از نمایندگان مردم هم به عنوان ناظر قانون سوال پرسیدیم. ما پرونده را از طریق تمام مراجع پیگیری کردیم. ما نمی خواهیم به دادگاه برویم و شکایت کنیم، اما اگر برای حقوق بازنشستگان مجبور باشیم و این کار را انجام دهیم، راه دیگری نداریم.