روز جدید : اگر آمریکا تضمین دهد که با توافق برجام، تحریم ها برداشته می شود، مانع فروش نفت و سایر معاملات و سرمایه گذاری های اقتصادی در ایران نمی شود، مسلما برجام قابل امضا خواهد بود.
دوباره برگام، دوباره وین. بار دیگر چشم و گوش منتظر خواندن و شنیدن اخبار مثبت یا منفی از هتل کوبورگ وین است. برای مدتی اخباری مانند «در آستانه توافق» و «آماده امضای ظرف چند ساعت» و غیره با وجود اخبار و هیجانات بزرگ، به دلیل «مشروط بودن» از سوی افکار عمومی رد و نادیده گرفته شد. آنها وابسته به اقدام و انعطاف طرف مقابل بودند که مورد قبول واقع نشد و در نتیجه توافق گریزان ماند.
سفر ناگهانی و اعلام نشده تیم های مذاکره کننده به وین پس از پنج ماه وقفه در مذاکرات سمی، شوکی بود که یخ بی تفاوتی عمومی نسبت به اخبار برجام و پیگیری طناب کشی دیپلماتیک را شکست و به مذاکرات درب منزل پایان داد. باز هم تیترها. اخبار رسانه ها و پیگیری مردم و کارشناسان. با انتشار اخبار متفاوت و گاه متناقض در مورد حال و هوای دور جدید مذاکرات، همان سوالات تکراری چند سال اخیر مطرح می شود: کدام گره ها باز هستند و کدام گره ها هنوز مورد بحث و روی میز مذاکره هستند؟ و البته برای ما ایرانیان نیز این نکته حائز اهمیت است، زیرا تیم مذاکره کننده کشورمان باید در کدام حوزه های چالش برانگیز و در کدام حوزه های چالش برانگیز با حفظ منافع ملی انعطاف نشان دهد تا 19 – ماراتن سالانه مذاکرات هسته ای با غرب ممکن است به پایان برسد.
حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم در گفت و گو با خبرآنلاین، اکثر اخبار منتشر شده درباره برجام را انحرافی دانست و تاکید کرد: احیای برجام در شرایط فعلی. کلید دارد؛ این ضمانت یا عدم تضمین آمریکاست. اگر آمریکا تضمین کند که با توافق برجام، تحریم‌ها برداشته می‌شود، فروش نفت و سایر معاملات و سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی در ایران مانع نخواهد شد، مسلماً برجام قابل امضا خواهد بود. این گفتگو را بخوانید:
از مهم ترین اخباری که پس از عزیمت هیئت ها به وین منتشر شد، چه می دانید؟ دغدغه اصلی ایران در شرایط کنونی چیست؟ برخی اخبار غیررسمی حاکی از آن است که ایران مطالبات جدیدی را مطرح کرده است.
در شرایط فعلی اخباری که منتشر می شود انحراف بیشتری دارد. زیرا احیای برجام در شرایط کنونی یک کلید دارد. این ضمانت یا عدم تضمین آمریکاست. اگر آمریکا تضمین کند که با موافقت با برجام، تحریم‌ها برداشته می‌شود، فروش نفت و سایر معاملات و سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی در ایران با مشکل مواجه نمی‌شود، طبیعتا برجام امضا می‌شود. در غیر این صورت ممکن است به مکانیسم های مذاکره دیگری متوسل شویم.
کلیدی ترین خواسته هایی که ایران باید برای آن فشار بیاورد چیست؟
اراده ملی قابل دفاعی در تهران وجود دارد که من هم از آن دفاع می کنم. ایران نمی‌تواند دستاوردهای هسته‌ای خود را که شامل 60 و 20 درصد سوخت هسته‌ای و بیشتر سوخت زیر 5 درصد و باید صادر شود، محدود کند، مگر اینکه ایالات متحده تضمین‌های معنادار ارائه کند.
موضوع مهم دیگر سانتریفیوژها است. ایران اخیراً بخش قابل توجهی از 500 سانتریفیوژ را منتشر کرده است که هرگز نباید تعطیل شوند. در صورت حذف، بیش از 50 درصد آنها دارای نقص فنی جدی خواهند بود. بنابراین، ایران متحمل هزینه هایی شده است که غیرقابل برگشت است و برای جبران این هزینه ها، ایران مستحق پاداش بزرگی است. پایان دادن به تحریم ها علیه ایران و تضمین آن یک امتیاز بزرگ است.
بایدن چه ابزارهایی را باید تضمین کند؟
5 ابزار اجرایی بایدن در کنگره دستورالعمل ها، دستورات اجرایی، دستورالعمل های اجرایی، یادداشت ها و موافقت نامه ها هستند. این 5 ابزار اجرایی برای دور زدن کنگره اگر در سه ماه آینده تغییری در موازنه دو جناح ایجاد شود قطعا با تاخیر مواجه خواهد شد. سپس وضعیت دیگری پیش خواهد آمد. تضمینی که اکنون ایران می تواند دریافت کند می تواند از قراردادهای جدید در برابر تحریم های آمریکا محافظت کند. به عنوان مثال، حداقل بیش از 140 میلیارد یورو از توافقات منعقد شده با کشورهای اروپایی، چین و کشورهای آسیای شرقی پس از اولین برجام، از مشکلات ناشی از تحریم ها رنج می برد. مهمترین آنها قرارداد پارس جنوبی ایران با توتال فرانسه بود که حالا به عراق رفته است. بنابراین رئیس جمهور آمریکا باید به نحوی از اختیارات خود استفاده کند تا این معاهدات متضمن تغییر دولت ها و تغییر خواسته های آنها نباشد.
رئیس جمهور آمریکا چه اختیاراتی برای پذیرش و اجرای ضمانت دارد؟
رئیس جمهور ایالات متحده قدرت اعطای مصونیت، یا به عبارت دیگر، «امنیت» افراد برای امور خارجی را دارد. به عبارت دیگر، ریاست جمهوری در ایالات متحده دارای اختیارات امنیتی بسیار گسترده ای است که هیچ نهاد دیگری در جهان از آن برخوردار نیست. اما چرا از آن استفاده نمی کند، زیرا ماهیت دولت آمریکا از ابتدای شکل گیری این کشور بسیار بد عمل کرده است. از آن زمان تاکنون باری بر دوش آمریکایی ها معاهدات و قراردادهایشان با سرخ پوستان نبوده است، وقتی از چند میلیون سرخپوست تنها 200 هزار نفر باقی ماندند، دولت آمریکا به جای اینکه به تعهدات خود عمل کند، اعلام کرد که سرخپوست خوب مرده است. آمریکایی ها فقط تحت فشار تصمیماتی می گیرند که با این قاعده مغایرت دارد. الان تحت فشار هستند.
آیا جمهوری اسلامی در ازای تضمین های امنیتی رئیس جمهور آمریکا شرایط خود را تعدیل خواهد کرد؟
البته، ما باید جزئیات این موضوع را بررسی کنیم، اما تا آنجا که من می‌دانم، ایران دولت آینده یعنی وزارت خزانه داری آمریکا نمی آید مثلا قراردادهای پارس جنوبی را تحریم کند. این خواسته ای است که ایران می خواهد و کاملا درست است. زیرا ایران بدون دریافت تضمین های لازم و کافی نمی تواند از دستاوردهای خود دست بکشد.