یک قدم برای لغو استیضاح

یک قدم برای لغو استیضاح

روز جدید : نمایندگان در جلسه ۲۴ خردادماه مجلس از پاسخ وزیر صمت به سوال مطرح شده قانع نشدند زیرا به سخنان وی گوش ندادند.

«استیضاح حق مجلس است» این جمله ای است که بارها و بارها توسط مقامات صدر بیان می شود. عبارت قانوناً مستند بند (1) اصل 89 قانون اساسی: «ده نماینده باید در مجلس نماینده داشته باشند». اما آنچه در سنت سیاست ایران می گذرد گاه با این اصل قانون اساسی و اصول ۲۲۰ و ۲۲۱ آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی در تضاد مستقیم است. درخواست عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور دولت های حسن روحانی نمونه ای از نقض این اصل است. طرح استیضاح وی بارها به ویژه پس از اعتراضات آبان 98 و درگیری با مردم توسط نمایندگان مجلس دهم تهیه شده است. امضای هیچ یک از این لوایح تاکنون کمتر از حد نصاب 10 امضا نبوده است، اما رحمانی فضلی هرگز برای بازجویی به دادگاه علنی احضار نشده است. علی مطهری، نماینده مجلس دهم، پیشتر در گفت و گو با «اعتماد» از ممانعت از استیضاح رحمانی فضلی با ارسال پیامی به هیئت رئیسه مجلس دهم خبر داده بود. علاوه بر این، دوستی دیرینه رحمانی فضلی و علی لاریجانی، رئیس وقت مجلس را بر آن داشت تا شخصاً برای جلوگیری از استیضاح رحمانی فضلی تلاش کند. این اتفاق در مجلس یازدهم افتاد اما نه برای یک وزیر، بلکه برای کل کابینه حسن روحانی و البته ابراهیم رئیسی. بر اساس برخی توصیه ها، بیش از دو سال است که مجلس یازدهم حتی یک طرح استیضاح دریافت نکرده است تا اینکه قرعه کشی به نام سیدرضا فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت) دولت سیزدهم انجام شد. اما اکنون اخبار رسمی از یک سو و اقدامات بعدی خبرنگار آرمان امروز از سوی دیگر حاکی از سقوط امضای نمایندگان کاندیدا و افزایش احتمال لغو طرح استفساریه است.

عقب نشینی پارلمانی

سیدمحمد حسینی، نایب رئیس مجلس دیروز اعلام کرد که از 36 نماینده امضاکننده طرح استیضاح وزیر صمت، 20 نفر از امضای خود پس گرفته اند. حسینعلی حاجی دلیگانی، یکی از اعضای هیئت رئیسه مجلس نیز به آرمان امروز گفت: از تعداد نمایندگانی که امضای آنها پس گرفته شده اطلاع دقیقی ندارم اما چند نماینده این کار را کرده اند. این اتفاق پیش از تشکیل جلسه وزیر صمت با نمایندگان کاندیدای استیضاح در کمیسیون صنایع و معادن مجلس هنوز رخ داده است. پیشتر اعضای کمیسیون گفته بودند که این نشست هفته آینده برگزار خواهد شد. اما تمایل به کاهش امضای طرح استیضاح فاطمی امین به حدی است که گمانه زنی ها در مورد لغو آن را دو چندان کرده است. بر اساس ماده 220 آیین نامه داخلی، طرح تحقیق و تفحص در صورت درخواست حداقل 10 نفر از نمایندگان به مجلس ارائه می شود. عرف مجلس نیز حکایت از کاهش تعداد امضاها پس از جلسه نمایندگان خواهان با وزیر ردیف دارد. یکی از نمایندگان خواستار استیضاح فاطمی امین که نخواست نامش فاش شود به آرمان امروز گفت: «نمایندگان گاهی با وعده های وزیر و نمایندگان وزارتخانه ها امضای خود را پس می دهند. گاهی اوقات منافعی وجود دارد که چندان مشخص نیست. در شرایط فعلی اما احتمال استیضاح فاطمی امین را بعید نمی دانم، اما اگر این اتفاق بیفتد و علنی شود، نمایندگان برای حفظ آبروی خود آن را حذف می کنند. از مجموع 16 نماینده که امضای آنها همچنان در لیست استیضاح فاطمی امین است، در صورت پس گرفتن این هفت نماینده، طرح استیضاح باطل می شود. در آیین نامه مجلس هیچ محدودیت زمانی برای بازیابی امضا قبل از استیضاح عمومی وجود ندارد و نبود چنین محدودیتی شانس فاطمی امین را برای بقای وزارت صمت افزایش می دهد. با این حال، هنوز احتمال استعفای داوطلبانه کمتر او وجود دارد.

استیضاح بدون اصرار

«الان وقت استیضاح نیست»، «استفساریه مناسب نیست»، «صلاح مملکت دستور می دهد وزیری استیضاح نشود» و …; اظهارات مشابهی بارها و بارها از سوی چهره های مختلف مطرح شده است. اظهاراتی که توصیه و مناسب تر است؛ اما آنها ثابت کرده اند که توانایی ابطال هرگونه درخواست برای استیضاح را دارند. امروز دولت سیزدهم با همین استراتژی طرح سرنگونی فاطمی امین را زیر پا می گذارد. نایب رئیس مجلس دیروز در حاشیه جلسه هیئت دولت گفت: امیدواریم نمایندگان قانع شوند که اکنون زمان استیضاح نیست. پیش از این علیرضا نظری نماینده خمینی و محمد تقی نکدلی نماینده خمینی و احمد راستین از شهرکرد در اظهاراتی جداگانه گفته بودند استیضاح وزیر صمت در شرایط فعلی نیست. امروز جلال رشیدی کوچی نماینده مرودشت در مجلس خطاب به فاطمی امین: ضوابط واردات خودرو یکی از مشکلات نمایندگان مجلس با وزیر صمت بود و به نظر می رسد به این ترتیب وی احتمالا در جلسه کمیسیون قول هایی بدهد و در نهایت طرح استیضاح وی از دستور خارج شود. کریمی فیروجایی یکی از اعضای هیئت رئیسه مجلس گفت: دغدغه ما حل مشکلات مردم است. «ما قصد لجاجت نداریم و اگر موضوع حل شود، کسی اصرار بر استیضاح نخواهد داشت.

دیدگاهتان را بنویسید