حامد قاسم پور در گفت‌وگویی معتقد است فضای رادیکالی که بنیامین نتانیاهو و اسرائیلی‌ها به آن نگاه می‌کنند، برای دیپلماسی هسته‌ای اروپا و به‌ویژه آمریکایی‌ها کارساز نیست./ عباس نجفی اذعان می‌کند: غربی‌ها با اهرم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی. و شورای حکام، به دنبال اعمال “فشار مهندسی” علیه ایران هستند.
چند ساعت پس از محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی، در حاشیه نشست هیات دولت درباره سفر گروسی به تهران و واکنش ایران به نشست آتی شورای حکام، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اطلاعیه‌ای اعلام نشده اعلام کرد: در بازرسی از نیروگاه فردو ایران، او شواهدی دریافت کرده است که «بسیار متفاوت» با آنچه ایران به آژانس گفته است. این آژانس روز چهارشنبه اعلام کرد که طی بازرسی غافلگیرانه از نیروگاه فردو در ایران، متوجه شد که دو آبشار سانتریفیوژ (IR-6 که اورانیوم با خلوص 60 درصد غنی‌سازی می‌کند) به نحوی به هم متصل شده‌اند که انرژی اتمی ایران اعلام کرد. ، کاملاً متفاوت است.
در همین راستا، رویترز مدعی است که به گزارشی «محرمانه» از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به کشورهای عضو رسیده است که در آن این آژانس به چگونگی تغییر ارتباط بین دو آبشار سانتریفیوژهای IR-6 اشاره نکرده و تنها اعلام کرده است که «این سانتریفیوژها به گونه‌ای به هم متصل شده‌اند که اساساً با شیوه‌ای که ایران اعلام کرده متفاوت است. در این گزارش آمده است: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه‌ای در جمع‌بندی این گزارش محرمانه، اعلام کرد که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، درباره اقدامات ایران برای ایجاد تغییر اساسی در نحوه اطلاع‌رسانی تأسیسات عملکرد فردو. در مورد تولید اورانیوم او نگران ثروت زیاد است.»
رویترز همچنین مدعی شد: «این تغییرات با تعهدات ایران ذیل توافق پادمان مغایرت دارد و توانایی آژانس را برای تعدیل رویکرد خود در قبال پادمان‌ها در تأسیسات فردو و اتخاذ تدابیر امنیتی در آن تأسیسات تضعیف می‌کند». وی تصریح کرد: آژانس و ایران به مذاکرات خود ادامه می دهند. این آژانس تعداد و شدت فعالیت های بازرسی خود را در تاسیسات فورد افزایش داد. با این حال، برخی پادمان های دیگر همچنان مورد نیاز است و آژانس در حال مذاکره با ایران در این زمینه است.
پاسخ تهران
در پاسخ به این گزارش، بهروز کمالوندی شامگاه چهارشنبه ۲۱ بهمن ماه در گفت‌وگویی درباره اظهارات رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در یکی از خبرگزاری‌های بین‌المللی منتشر شد، گفت: «اگر آقای … گروسی این را گفت، من معتقدم اطلاعات او به روز نشده است. سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: یکی از بازرسان سازمان به طور ناخواسته گزارش داد ایران تغییراتی در رویه عملیاتی در سایت غنی‌سازی دکتر علیمحمدی (فردو) ایجاد کرده که قبلاً اعلام نکرده بود.» و ادامه داد: بازرسان قبلی. در محل حضور یافتند و پس از توضیحاتی که به آنان داده شد، بازرس فوق متوجه اشتباه خود شده و پس از هماهنگی آنان با دبیرخانه نمایندگی، عملاً موضوع مرتفع گردید. همچنین نامه ای از دفتر پادمان سازمان انرژی اتمی ایران در پاسخ به نامه قبلی آژانس در این زمینه ارسال شد.
همچنین محمد اسلامی پنجشنبه هفته گذشته در مراسم افتتاحیه پنجاهمین نمایشگاه دستاوردهای صنعت هسته ای و رونمایی از آخرین دستاوردهای سازمان انرژی اتمی ایران در خصوص گزارش ادعایی آژانس اظهار داشت: موضع آژانس این است. اسفناک اولاً، گزارش‌های مربوط به هیچ کشوری غیر از ایران فوراً به خبر تبدیل نمی‌شوند. برداشت بازرس آژانس از بازدیدش از فردو نادرست بود. اما او بلافاصله به آژانس گزارش داد. ما بلافاصله توضیح دادیم که فیلم موجود است و قابل ارائه است. این توضیحات در همان روز ارسال شد. بازرس آژانس هم متوجه اشتباه او شد.
البته جمعه شب رئیس سازمان انرژی اتمی در گفت و گوی تلویزیونی درباره علت درز اطلاعات هسته ای به ایران و در پاسخ به این سوال که با وجود اینکه یکی از بازرسان سابقه ورود مواد مشکوک به یک … تسهیلات و چرا همکاری در این شرایط ادامه دارد؟ وی گفت: همکاری ما در چارچوب برجام بر اساس قانون استراتژیک است و در حوزه فعالیت های امنیتی نیز در همین چارچوب کار می کنیم.
اسلامی تاکید کرد: پرونده های غیرپدمان که از گلوی آژانس و شخص مدیرکل خارج می شود مورد اعتراض ما قرار گرفت و اتفاقا دیروز نامه ای به آژانس دادیم که بازرسی که خودش به همراه نماینده ارشد اعزام شده بود. پادمن و از امکانات ما بازدید کردند. ، اشتباه کرد و گزارش نادرستی داد. اما باز هم مدیرکل آژانس علنی کرد! این رفتار غیرحرفه ای و غیرقابل قبول است و امیدواریم این رویه توسط مدیرکل آژانس ادامه پیدا نکند. زیرا این کار شایستگی و نمایندگی او محسوب نمی شود.
بیانیه یا پاسخ مشترک
علیرغم پاسخ تهران به ادعای آژانس، آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان در بیانیه‌ای مشترک به گزارش اخیر آژانس اتمی درباره مغایرت پیکربندی دو آبشار سانتریفیوژ نیروگاه فردو با آنچه ایران قبلاً اعلام کرده بود، واکنش نشان دادند. در بیانیه مشترک آمریکا و تروئیکای اروپایی آمده است: ما کشورهای فرانسه، آلمان، انگلیس و آمریکا به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر ایجاد تغییرات اساسی در پیکربندی برخی از ایران توجه کرده‌ایم. سانتریفیوژهای آن بدون اطلاع قبلی آژانس انرژی اتمی. این سانتریفیوژها اورانیوم غنی شده با خلوص 60 درصد تولید می کنند و در کارخانه غنی سازی فردو قرار دارند.
در ادامه این بیانیه آمده است: همانطور که آژانس اعلام کرد، اجرای تغییرات با تعهدات ایران ذیل معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای مغایرتی ندارد. فقدان اطلاعات لازم، توانایی آژانس انرژی اتمی را برای شناسایی به موقع مشکلات تاسیسات هسته ای ایران تضعیف می کند. تغییر اخیر گزارش شده در پیکربندی آبشار سانتریفیوژ مورد استفاده در تولید اورانیوم با درجه تسلیحات، تعهد گزارش پادمانی ایران را تضعیف می کند و همچنین پذیرش بازنگری های پادمانی را که آژانس بین المللی انرژی اتمی ضروری می داند، تضعیف می کند.
این چهار کشور در بیانیه خود گفتند: «نکات ایران مبنی بر اینکه این اقدام اشتباه انجام شده کافی نیست. ما اقدامات ایران را بر اساس گزارش‌های بی‌طرفانه و عینی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قضاوت می‌کنیم، نه بر اساس هدف اعلام شده ایران. یادآور می‌شویم که تولید اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالا در نیروگاه غنی‌سازی فردو، تهدید بزرگی برای گسترش سلاح‌های هسته‌ای است و هیچ توجیه مدنی معتبری ندارد.
ایالات متحده و تروئیکای اروپایی نیز در بیانیه مشترک خود اعلام کردند: اقدامات ایران بسیار نگران‌کننده‌تر است زیرا تعهدات راستی‌آزمایی و شفافیت خود بر اساس برجام (از جمله با فسخ پروتکل الحاقی برای نزدیک به دو سال) را به حالت تعلیق درآورده است. ایران همچنین نتوانسته پاسخ معتبری به سؤالات باقیمانده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر اساس تحقیقات پادمانی آژانس ارائه کند. هر چند سال گذشته دو مصوبه در این خصوص به تصویب هیات دولت رسید. در پایان بیانیه آمریکا و سه کشور اروپایی آمده است: «ما از ایران می‌خواهیم به تمام تعهدات قانونی خود در چارچوب توافق جامع پادمان با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی عمل کند و در اجرای پادمان‌های مؤثر در فردو به طور کامل با آژانس همکاری کند».
تنها اهرم تهران چقدر فاصله دارد؟
اگرچه تهران در سه موضوع یا سه موضوع «حقوق بشر»، «جنگ در اوکراین و ارسال پهپاد» و «اختلافات بر سر حفظ و احیای برجام» با غرب چالش‌های جدی دارد و به همین دلیل در حوزه‌های خارجی با مشکلاتی مواجه شده است. خط مشی. با این حال، تهران دارای اهرم ها و فشارهای مذاکره برای ایجاد تعادل در صورت فعالیت های هسته ای است. به همین دلیل آمریکا و تروئیکای اروپایی در تلاش هستند تا این اهرم فشار بر تهران را در اقدامات متقابل ناکارآمد کنند تا ایران در هر سه موضوع به خلع سلاح کامل برسد و قدرت موازنه در اختیار تهران باشد. در این صورت، انعطاف، امتیاز دادن و اجبار تهران به پذیرش توافق جدید در هر سه موضوع فوق کار سختی نخواهد بود.
از این منظر بیانیه مشترک غربی ها پس از ادعای آژانس مؤید این ادعاست. به این معنا که پرونده فعالیت های هسته ای تا اجلاس فصلی شورای حکام در اسفندماه هر روز پیچیده تر و بحرانی تر می شود تا زمینه صدور قطعنامه سختگیرانه و الزام آورتر علیه ایران فراهم شود. اما در این میان، برخی از بازیگران مانند اسرائیل مصمم هستند که فضا را به حدی رادیکال کنند که پرونده فعالیت های هسته ای ایران از شورای حکام به شورای امنیت منتقل شود یا سه کشور اروپایی عضو برجام را برای فعال کردن تحریک کنند. ماشه تفنگ؛ در همین راستا شاهد سفر روز جمعه بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی به فرانسه بر سر موضوع ایران و تلاش وی برای فشار بر پاریس برای پایان دادن به دیپلماسی هسته ای و همچنین حمله شنبه شب هفته گذشته به یکی از تأسیسات دفاعی ایران در اصفهان بودیم.
حامد قاسم پور البته در گفت و گو با «کوسه» معتقد است که فضای رادیکال بنیامین نتانیاهو و اسرائیلی ها برای دیپلماسی هسته ای اروپا و به ویژه آمریکایی ها کارساز نخواهد بود. این تحلیلگر مسائل بین‌الملل در توضیح بیشتر این پیشنهاد به نکته مهمی اشاره می‌کند که اگر غربی‌ها به درخواست نتانیاهو و اسرائیل، ماشه را بکشند یا مذاکرات هسته‌ای با ایران را متوقف کنند، دیگر معنایی ندارد و این به تهران سبز می‌شود. نور برای رسیدن به نقطه فرار هسته ای است. در حالی که به گفته این مفسر برجام، هم اروپایی‌ها و هم دولت بایدن با وجود همه فشارهای چند ماه اخیر در حوزه‌های مختلف، تلاش می‌کنند راه و زمینه را برای مذاکرات هسته‌ای باز نگه دارند تا در نهایت تحمیل شوند. توافقنامه جدید تهران
عباس نجفی کارشناس دیگری بود که ضمن تایید سخنان قاسم پور اذعان داشت: غربی ها به دنبال اعمال فشار مهندسی شده بر ایران از طریق اهرم آژانس بین المللی انرژی اتمی و شورای حکام هستند. غرب برای اعمال این فشار مهندسی در دو موضوع: «واشنگتن و تروئیکای اروپایی، ضمن ایجاد انعطاف در تهران برای همکاری هسته‌ای برای حل اختلافات بر سر پادمان‌ها و رفع نگرانی‌های خود در مورد دور شدن ایران از نقطه اوج هسته‌ای، آنها خواهان وضعیت هستند. حرکت به سمتی که پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران به سرفصل ادامه فشارها، تحریم‌ها، اجماع و انزوای ایران تبدیل شود و هم‌افزایی موارد مختلف، توافق جدید با ایران را تحمیل کند. او با تحلیلی که نجفی ارائه می کند، به شارک از درگیری جدی تهران و غرب در زمینه فعالیت های هسته ای می گوید. زیرا به گفته این تحلیلگر، تنها در این حوزه است که تهران می تواند اهرم ها و کارت هایی برای بازی در اختیار داشته باشد تا غرب را وادار به تعدیل مواضع خود کند.
شارک با پیروی از سخنان این دو کارشناس، تز پیش گفته خود را تکرار می کند که روند رویدادهای گذشته، به ویژه در روزهای اخیر، «فضای معناداری» را در مذاکرات هسته ای برای احیای برجام و به ویژه در مورد فعالیت های هسته ای ایران ایجاد کرده است. . در سایه این فضای معنادار، ایران اختلافات پادمانی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را با وقوع رویدادها تعدیل خواهد کرد. از این منظر اگر روند تحولات، تقابل ها و فشارها علیه ایران در روزها و هفته های آینده تشدید شود، طبیعتاً تهران از پرونده فعالیت های هسته ای به عنوان اهرم فشار و کارت بازی در برابر این رویارویی ها استفاده خواهد کرد. البته باید توجه داشت که در صورت تداوم مشکل فعلی ایران و آژانس و حل نشدن مناقشه پادمانی، این احتمال وجود دارد که تنها اهرم فشار ایران دچار مشکل شود.