دولت سیزدهم در 2 سال اول کار خود ثابت کرد که چندان اهل عمل به تعهدات و وعده های خود نیست. پیش از این تصور می شد که این خلأها عمدتاً ناشی از عدم درک دولت از مسائل حاکمیتی است، اما تصمیمات اخیر به ویژه برنامه هفتم توسعه که اخیراً تصویب شده است نشان می دهد که دولت نه تنها برنامه ای برای تحقق وعده ها ندارد، بلکه اگر هر اقدامی صورت می گیرد، دقیقاً در راستای افزایش فشار بر معیشت مردم انجام می شود.
لایحه برنامه هفتم منتشر شده از سوی سازمان برنامه و بودجه مؤید گفته های فوق است. تعدادی از مواد برنامه هفتم توسعه، از استخدام نیروی کار نیمه مزد گرفته تا حذف بخشهای مربوط به حمایت از معلولان و محیط زیست شناسایی و تصویب شده است، ضمن اینکه اشتغال و تامین سبد معیشت مردم است. یکی از دغدغه ها و مشکلات این روزهای کشور است. این در حالی است که ماده 67 این برنامه تغییر اساسی در احکام مربوط به تعیین مستمری بازنشستگان را نشان می دهد.
در ماده 67 برنامه هفتم توسعه آمده است: «میزان مستمری در کلیه صندوق ها و سازمان های بازنشستگی از سال اول اجرای برنامه 100 درصد میانگین حقوق یا حقوق ماهیانه مشروط به کسر شخص در طی پنج سال آخر بیمه می باشد. خدمت، ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر اینکه از میانگین مذکور 35 سال بیشتر نباشد.
این ماده به این معناست که میزان مستمری مستمری بگیران کشور با احتساب 5 سال آخر پرداختی بیمه آنها محاسبه می شود. تغییر سنوات این فرمول از 2 سال به 5 سال یک معنی دارد: کاهش میزان مستمری! در پایان ماده 67 نیز آمده است: «معادل نصف مجموع قدر مطلق درصد افزایش حقوق یا دستمزد سالانه سه سال اخیر به حقوق یا مستمری محاسبه‌شده اضافه می‌شود. فرمول جدید». این بخش برای جبران کاهش رقم نهایی بازنشستگی در نظر گرفته شده است، اما مبلغی نیست که مبلغ کسر شده را جبران کند و داستان کلی را تغییر ندهد.
برنامه دولت برای بازنشستگان چیست؟
تاریخچه به شرح زیر است: قبل از تصویب ماده 67 برنامه هفتم توسعه، محاسبه مستمری خدمت و سن بیمه ای بر اساس فرمول «سنوات خدمت تقسیم بر 30 برابر میانگین حقوق در سال» انجام می شد. دو سال یا 24 ماه گذشته پرداخت بیمه. با گنجاندن ماده 67 در برنامه توسعه جدید، به میانگین 5 سال گذشته تغییر می کند. به عنوان مثال اگر حقوق دریافتی شهروندی در دو سال گذشته 8 میلیون تومان و 10 میلیون تومان بوده باشد، میانگین حقوق 9 میلیون تومان خواهد بود، اما بر اساس مصوبه اخیر، 3 عدد دیگر مربوط به سوم، چهارم است. و سال پنجم سابقه کار نیز می باشد. محاسبه میانگین ارزش افزوده و از مقدار میانگین کل کم می شود.
تراژدی کاهش حقوق بازنشستگی زمانی که به تاثیر تورم سالانه نگاه می کنیم بیشتر می شود. در دو سال گذشته، تورم سالانه و تورم نقطه‌به‌نقطه طی چند ماه گذشته رکورد شکسته‌اند. افزایش حداقل دستمزد در ابتدای هر سال از تورم اعلام شده عقب است اما به نوبه خود باعث تغییرات زیادی در میزان دستمزدها می شود.
این بدان معناست که با توجه به تورم بالای هر سال و رشد نسبتاً بالای دستمزدها نسبت به سال های گذشته، محاسبه مستمری از جمله برای 5 سال سابقه کار به شدت کاهش می یابد. به عنوان مثال، اگر حقوق شما در 5 سال قبل 10 میلیون تومان بوده است، حقوق سال آینده با احتساب 20 درصد رشد، 12 میلیون خواهد بود.
اما با افزایش تورم، حقوق سال سوم با در نظر گرفتن رشد بیشتر محاسبه می شود – مثلاً رشد 30 درصدی. یعنی با افزایش تصاعدی تورم و حداقل دستمزد، مبلغی که 5 سال قبل به عنوان حقوق دریافت کرده اید با حقوق سال جاری شما تفاوت زیادی خواهد داشت و در نتیجه میانگین حقوق 5 سال اخیر به شدت کاهش می یابد. .
بازنشستگانی که از دولت سیزدهم بازنده شدند
این آرزوی دولت محروم با تغییر قوانین تعیین میزان مستمری بازنشستگان است. گروهی که سال هاست برای رسیدن به حداقل خواسته های خود درمانده بوده اند و گوش مسئولان به آن مطالبات را نشنیده اند. اگر از عدم توجه به معضل بیکاری و حداقل دستمزد ناخالص در سال جاری به دلیل نرسیدن تورم به نصف سبد معیشتی تعیین شده چشم پوشی کنیم، آوار سوء مدیریت دولت اکنون گریبان نیمه بازنشستگان را گرفته است.
دولت سیزدهم تاکنون نه تنها به وعده های قبل و بعد از انتخابات عمل نکرده است، بلکه با تدابیری که در نظر دارد گامی برعکس می گذارد. یعنی نه تنها برای احقاق حقوق کارگران، کارمندان و مستمری بگیران اقدامی نکرد، بلکه با آخرین اقدامات خود سفره آنها را تنگ کرد. با توجه به افزایش نارضایتی این گروه در ماه های اخیر، به نظر می رسد دولت قصد دارد با این اقدامات آنها را تا حد مرگ راضی کند. اگر چنین است، اینجاست که باید گفت: «ای مردم بدکار، امیدی به تعهد به وعده هایتان نیست!».