جزئیات راستی آزمایی لغو تحریم ها

بر این اساس لغو تمامی تحریم ها و سپس بازرسی از ایران و سپس اجرای تعهدات هسته ای به عنوان سیاست نهایی جمهوری اسلامی ایران در این دور از مذاکرات تعریف شد و بارها از سوی مقام معظم رهبری به صراحت بیان شد. انقلاب وی در سخنرانی خود در نوروز 11 فروردین 1400 در مورد سیاست تعامل کشور با احزاب برجامیان گفت:

«آمریکایی ها باید همه تحریم ها را لغو کنند، سپس ما حقیقت را بررسی می کنیم. اگر به معنای واقعی لغو می شد، به تعهدات نهایی خود باز می گشتیم، یعنی بدون اشکال به تعهدات خود باز می گشتیم; این یک سیاست روشن است. وعده آمریکایی ها [هم] ما به درستی نمی دانیم. بیهوده است که بگوییم آن را می گیریم و روی کاغذ می آوریم. اقدام لازم؛ «آنها باید در عمل تحریم ها را لغو کنند، ما باید بررسی کنیم و مطمئن شویم که تحریم ها برداشته شده است، سپس به تعهدات خود عمل می کنیم.

ضمناً این طرح در راستای «قانون اقدامات راهبردی رفع تحریم ها و حفظ منافع ملت ایران» مصوب 12 آذرماه 1395 است که در ماده 7 این قانون آمده است:

در صورتی که کشورهای متعاهد از جمله کشورهای 1+4 (آلمان، فرانسه، بریتانیا، چین و روسیه) نسبت به انجام تعهدات خود و تکمیل لغو تحریم‌ها اعم از هسته‌ای، نظامی، حقوق بشر و مواردی از این دست اقدام کنند. در مقابل جمهوری اسلامی ایران، دولت موظف است گزارش دقیقی از اقدامات انجام شده در مجلس ارائه کند. کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و کمیسیون انرژی مجلس ارزیابی خود را از این گزارش به منظور تعیین تکلیف در مجلس با استناد به بند (7) ماده (7) به مجلس شورای اسلامی ارائه خواهند کرد. 45) آیین نامه داخلی.

بر این اساس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارش تفصیلی مورخ 27.06.1400 دستورالعمل جامعی را در خصوص موضوع بازرسی منتشر کرد. در این گزارش روش اجرای صحیح آزمون تایید با جزئیات کامل شرح داده شده و مطالعه آن به علاقه مندان توصیه می شود.


کیفیت و ویژگی های راستی آزمایی لغو تحریم ها

این آزمون از جنبه های مختلف از جمله کیفیت طرح، کیفیت ساخت و ترتیب کار ملاحظات حساس و مهمی دارد و باید دارای ویژگی های زیر باشد:


1- دستور اجرا

از نظر حقوقی، تایید قرارداد یک مرحله مقدماتی است. معمولاً ارزیابی و تأیید انجام عینی تعهدات یکی از طرفین، به عنوان ضمانت اجرا و جلب اعتماد طرف دیگر برای انجام تعهدات خود است. در برجام، ممیزی و تایید تعهدات ایران توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنای تعهدات سایر کشورها تلقی می شود. در بند ج در پیوست پنجم شورای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (با عنوان روز اجرا) آمده است: وقوع و اجرای روز اجرا منوط به تایید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای اجرای اقدامات مربوط به برنامه انرژی هسته‌ای ایران است. دوره زمانی تخمینی برای این راستی‌آزمایی تقریباً 3 ماه از تاریخ تأیید (17 اکتبر 2015) تا تاریخ درخواست (17 دسامبر 2015) بود.

در شرایط کنونی جنایات مکرر غرب و به ویژه ایالات متحده، نیاز به توافق به موقع و عملی برای لغو عملی تحریم ها حتی مهمتر از اجرای تعهدات هسته ای ایران است. بر این اساس کاملاً منطقی است که بازگشت ایران به تعهدات برجامی پس از بازرسی قطعی شود و این فلسفه وجودی بازرسی است.


2- اهمیت جزئیات در راستی آزمایی لغو تحریم ها

عدم طراحی دقیق ویژگی ها و کیفیت تست تایید ممکن است آن را به ابزاری برای استفاده علیه خود ایران تبدیل کند. در واقع اگر ایران اقدامات و تعهدات سایر کشورها را موشکافی کند، دیگر نمی تواند مسئولیت آنها را بر عهده بگیرد و نحوه استفاده از ماده 36 برجام برای کاهش تعهدات متقابل بر روی ایران بسته خواهد شد. به عبارت دیگر، می توان گفت که یک تست بی کیفیت بیشتر از اینکه فایده داشته باشد ضرر دارد. در اینجا جزئیات اهمیت بیشتری پیدا می کنند. این امر بر اثربخشی آزمون راستی آزمایی تأثیر بسزایی دارد و راه را برای هرگونه توجیه و اجتناب از تعهد می بندد.

بنابراین در تعیین محورهای راستی‌آزمایی ایران باید به ارائه مثال‌های عینی، واضح، مختصر، ملموس و کمی توجه شود تا بتوان آنچه را که لازم است اندازه‌گیری و راستی‌آزمایی کرد. در این خصوص باید از درج کلی، مبهم و بدون ذکر مصداق خودداری شود. به عنوان مثال، در مورد لغو تحریم های بانکی، حداقل باید مثلاً 2 میلیارد دلار در ماه برای ارزیابی امکان سنجی تراکنش مالی مشخص شود، یا در صورت نیاز به لغو تحریم های کشتیرانی، بنادر باید کشتی های ایرانی را بپذیرند. از کشتی ها، وزن و ارزش مالی کالاهای آنها و … مبلغ باید حداقل ماهیانه x قید شود.


3- دوره راستی آزمایی

برکسیت مخفی نیست حصول اطمینان از لغو تحریم ها و عادی سازی روابط تجاری و اقتصادی ایران زمان بر است و بنابراین انجام آزمون راستی آزمایی فوری یا کوتاه مدت تضمینی برای دستیابی ایران به نتایج مورد انتظار نخواهد بود. با این حال، واقعیت این است که زمان معقولی برای تأیید لغو تحریم ها بسته به نوع تحریم متفاوت است. به عبارت دیگر، نمی توان برای همه تحریم ها مدت یکسانی برای راستی آزمایی پیش بینی کرد. راستی‌آزمایی در بازه‌های 24 یا 48 ساعته پیشنهادی کشورهای غربی ممکن است برای افتتاح حساب و انجام تراکنش مالی منطقی باشد، اما بخش مهمی از لغو تحریم‌ها در حوزه‌های کشتیرانی، بانکی، نفت و گاز یا سرمایه‌گذاری است. دوره زمانی واقعا نمی تواند آزمایش شود.

بنابراین، در صورت بازنگری در لغو هرگونه تحریم، در نظر گرفتن یک دوره زمانی معقول برای آن تحریم ها ضروری است. بر این اساس، بهتر است به جای ذکر واژه دوره های بازرسی کل، از «بسته تحریمی رفع تحریم ها» صحبت شود. یا در مورد رفع تحریم فروش نفت با احتساب زمان بارگیری و در مسیر رسیدن به مقصد و تخلیه و دریافت آن حداقل سه ماه زمان می برد. موضوع رفع تحریم فروش و تعمیر قطعات هواپیما کمی پیچیده‌تر و طولانی‌تر به نظر می‌رسد و دوره‌های شش ماهه تا سه ماهه منطقی‌تر به نظر می‌رسد، زیرا ساخت و تحویل هواپیما در ایران از نظر فنی زمان کمتری نمی‌برد.

با این توضیح، به نظر می رسد که اگر صحت آزمایش با مدت زمان معقولی همراه نباشد، اساسا موضوعیت خود را از دست داده است و شاید نبود آن برای ما بهتر باشد.


4- آزمون دوره ای
بر کسی پوشیده نیست که لغو تحریم ها تنها به معنای آزاد شدن پول بلوکه شده ایران نیست، بلکه ایران باید بتواند در آینده روابط اقتصادی آزاد داشته باشد و تبادلات مالی خود را به طور عادی انجام دهد. در اینجا موضوع ادامه لغو تحریم‌ها برای مدت معقول – مثلاً 5 سال – اهمیت بیشتری دارد. به نظر می رسد در این مرحله از مذاکرات، مشروط کردن ادامه تعهدات ایران به ادامه لغو تحریم ها به عنوان ضمانت عدم خروج کشورهای برجام و تداوم و اجرای صحیح تعهدات آنها در این قالب قابل مشاهده باشد. از بازرسی های دوره ای

لازم به ذکر است که اگرچه در جملات پایانی بندهای 26، 36 و 37 برجام، ایران حق دارد در صورت عدم پایبندی به تعهدات غرب، تمام یا بخشی از تعهدات خود را تعلیق کند، اما واقعیت های سال های اخیر نشان می دهد که این خروج ایالات متحده یا سایر کشورها از برجام تضمین کننده پایبندی کامل به تعهدات آنها نیست.


5- آگاهی از خطرات همکاری اقتصادی با ایران

تلاش غربی ها برای تحمیل شرایط ضمنی که در واقع ریسک روابط اقتصادی با ایران را افزایش می دهد و شرکت های خصوصی را از تجارت و تعامل اقتصادی با ایران باز می دارد (سرمایه گذاری، خرید نفت و سایر محصولات ایرانی، انجام معاملات و مبادلات بانکی و مالی و غیره). .). ..) تسلیم شدن نیز باید کاملاً هوشیار باشد. چنین اصطلاحاتی را می توان با کلمات به ظاهر مثبت در پاورقی ها، پاورقی ها، ضمائم و غیره بیان کرد. به عنوان مثال، پاورقی 16 ضمیمه 2 کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) به مؤسسات مالی غیرآمریکایی اشاره دارد که به آنها توصیه می شود از مبادله وجوه حتی به صورت غیرمستقیم با افراد و شرکت های مشمول تحریم های ایالات متحده (SDN) خودداری کنند تا از جریمه های وزارت خزانه داری ایالات متحده جلوگیری کنند. . نیاز به توضیح دارد؛ هر فرمان اجرایی صادر شده از سوی اوباما مبنی بر تعلیق تحریم ها علیه ایران، همواره بر لزوم رعایت شرایط مندرج در پاورقی 16 پیوست شماره 2 شورای امنیت سازمان ملل و سایر پاورقی های مرتبط تاکید داشته است.


6- بازگشت آمریکا به برجام پس از لغو کامل تحریم ها

یکی از دلایل رد توافق موقت یا حذف تدریجی تعهدات متقابل (بازگشت گام به گام به آژانس) ترس از بازگشت آمریکا به آژانس و فعال کردن مکانیسم ماشه (ماده 37 برجام) برای اعمال فشار است. در مورد ایران در این راستا، لازم است در متن توافق جدید احتمالی، توافقی مبنی بر تعویق عضویت آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا لغو کامل تحریم‌ها (حداقل هسته‌ای) و پس از راستی‌آزمایی و تایید آن لحاظ شود.

به ویژه اینکه عضویت مجدد آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل تنها پس از لغو کامل و موثر تحریم ها به رسمیت شناخته می شود. در این راستا و به عنوان یک راهکار اجرایی پیشنهاد می شود؛ شرط تعلیق استفاده از مکانیسم ماشه (ماده 37 برجام) توسط آمریکا تا اجرای کامل لغو تحریم ها و راستی آزمایی ایران و تصویب آن به متن توافق جدید.

دیدگاهتان را بنویسید