حیات تالاب هفتم جهان نیازمند همت ملی است/ اسکان 15 هزار صیاد و مهاجرت مردم محلی نتیجه بد نیت افغانستان است.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ به گزارش عصر هامون، با خشک شدن بستر وسیع تالاب هامون و نیزارهای متراکم آن، صید ماهی در منطقه نیز کاهش یافته و تالابی که روزگاری با 12 هزار تن ماهی منبع درآمد 15 هزار صیاد بود. سالانه صید می شود و به زمینی خشک و بایر تبدیل می شود

نیزارهایی که منبع غذای 120 هزار دام سیستان بود، از بین رفته و عشایری از حاشیه تالاب نیز برای تهیه علوفه دام خود وارد بستر تالاب شده و با قطع گونه‌های گیاهی مقاوم به خشکی. این گونه ها ضعیف شدند تالاب افزایش یافت.

خشکسالی همچنین زیستگاه های حیات وحش ساکن در تالاب را از بین برد و باعث کاهش شدید جمعیت گونه های مختلف حیات وحش و از بین رفتن پناهگاه صدها هزار پرنده مهاجر و آبزی شد.

علاوه بر دامداری، یکی از صنایع اصلی مردم – حصیر بافی – تقریباً از بین می رود.

خشکسالی باعث افزایش سطح کانون های بحرانی تشکیل ریزگردها در تالاب شد و تعداد روزهای گرد و غبار طوفانی افزایش چشمگیری داشت.

شاید یکی از مخرب ترین پیامدهای خشکسالی طوفان های گرد و غبار باشد که پیامدهای ناخوشایندی زیادی برای منطقه به همراه دارد که مهمترین آن مدفون شدن روستاها (بیش از 208 روستا) در زیر انبوه شن و ماسه و مهاجرت مردم به شهرها است. و حومه آن که خود باعث مشکلات اجتماعی و اقتصادی می شود ناشی از افزایش تراکم جمعیت در شهرها می باشد.

با از دست رفتن فرصت های شغلی و فقر، تردد غیرمجاز از کف تالاب برای قاچاق سوخت و جمع آوری غیرقانونی شن و ماسه از بستر تالاب باعث تخریب و فرسایش بیشتر تالاب شد. خسارت به ادوات کشاورزی، مسدود شدن جاده ها و افزایش تصادفات رانندگی به دلیل کاهش دید از دیگر عوارض طوفان های کوچک در سیستان است.

کارشناسان بهداشت و درمان می گویند: در جریان طوفان ها سلامت مردم سیستان نیز در خطر بود و افزایش آلودگی هوا به تهدیدی بزرگ برای سلامت جسمانی مردم و بروز بیماری های تنفسی و ریوی و افزایش نابینایی ها تبدیل شده است. به بریدگی های ناشی از برخورد ذرات شن و ماسه بر قرنیه که یکی از بارزترین اثرات ناشی از ریزگردها بر سلامت انسان بود.



نعمتی که تبدیل به مشکل شد

نیمی از مردم منطقه سیستان به دلیل خشکسالی از این منطقه مهاجرت کرده اند و خانواده های باقی مانده نیز در تلاش برای خروج از مرز هستند و کارشناسان پیش بینی می کنند در سال های آینده مرز سیستان به طور کامل متروکه شود.


باران 120 روزه موسمی که روزگاری برای مردم منطقه سیستان نعمت بود، با خشک شدن تالاب هامون و رودخانه هیرمند به معضلی جدی تبدیل شده است.

اولویت گرفتن حق آبه هیرمند از افغانستان

علیرضا قاسمی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان چندی پیش در بازدید از چاه های منطقه سیستان و بلوچستان در خصوص وضعیت آب سیستان و بلوچستان اظهار داشت: بر اساس توافق صورت گرفته بین ایران و افغانستان به دلیل احداث چاه های جدید. سازه های رودخانه هیرمند و سرشاخه های اصلی آن در افغانستان این کشور موظف است سالانه 820 میلیون متر مکعب آب را به مبادی ورودی خاک ایران برساند که متأسفانه بیش از سه دهه است که توسط کشور دوست و همسایه محقق نشده است. .


وی نتیجه این وعده بد را تشدید بحران جدی خشکسالی و تغییرات اقلیمی دانست و افزود: امروزه دریاچه هامون که به عنوان تالاب بین المللی و یکی از بزرگترین دریاچه های آب شیرین جهان شناخته می شود، به یک تالاب بین المللی تبدیل شده است. مرکز تولید کویر و گرده


مدیرعامل شرکت آبفای استان با تاکید بر اینکه دریاچه هامون به فراموشی سپرده شده و این تالاب به کویر تبدیل شده است، افزود: مردم سیستان نعمت هامون را از دست داده اند و بیشتر کسانی که از تالاب یا تالاب امرار معاش کردند. شغل خود را تغییر داده یا از منطقه نقل مکان کرده اند.


قاسمی با بیان اینکه در این چند سالی که از افغانستان تامین نداشتیم، چاه ها تنها منبع تامین آب شرب همه ساکنان دشت سیستان و مردم زاهدان بوده است، تصریح کرد: وضعیت آب موجود بسیار نگران کننده است.


مدیرعامل شرکت آبفای استان ادامه داد: کلان شهر زاهدان از اوایل دهه 70 با تکمیل خطوط انتقال، تصفیه خانه ها و ایستگاه های پمپاژ به وسیله نیمه چاه ها به هم متصل شد و زاهدان در موقعیتی قرار دارد که خود شهر و آن در اطراف، منابع آب آشامیدنی پایدار وجود ندارد و بیش از 60 درصد آب مورد نیاز ساکنان شهر زاهدان از طریق چاه‌های نیمه‌آب تامین می‌شود.


وی ادامه داد: سیستان که مشتمل بر پنج شهر و بیش از 940 روستا و شهرستان است، منبع آبی جز نیمه چاه ندارد، برای تمامی شهرها و روستاهای سیستان خطوط انتقال و شبکه های توزیع و تصفیه خانه ها در دهه 70 اجرا شد. و این شرکت در حال حاضر در مرحله رفع ایرادات فنی تاسیسات موجود است، بازنگری طرح در حال انجام است.


قاسمی وضعیت آب منطقه را بحرانی اعلام کرد و گفت: در شرایط فعلی یک میلیون و 500 هزار نفر از شمال و مرکز استان (شهرستان زاهدان) دچار تنش آبی هستند و این در شرایطی است که منبع پایداری برای آب وجود ندارد. آب برای تامین آب شرب این جمعیت.


وی تامین حق آبه از افغانستان را امری حیاتی دانست و گفت: در صورت عدم تحقق این نیاز، در آینده نزدیک با بحران جدی تامین آب شرب استان مواجه خواهد شد که عواقب جدی در پی خواهد داشت.


مدیر عامل آبفا استان گفت: در این مدت برنامه های اجرایی کوتاه مدت و اضطراری در نظر گرفته شده است که با توجه به محاسبات انجام شده بر روی میزان آب موجود در نیم چاه ها، پاسخگوی نیاز آب شرب مردم نیست و برای اخذ حق آبه هیرمند از افغانستان باید تامین آب آشامیدنی منطقه در سطح ملی اولویت بندی شود.


داود میرشکار مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان اخیرا در بازدید از بیستمین نمایشگاه بین المللی محیط زیست با اشاره به چالش های زیست محیطی در این استان گفت: مدیریت نادرست آب در کشور همسایه منجر به مدیریت نامناسب آب در رودخانه هیرمند و هامون می شود. مرداب


وی بیان کرده بود: معیشت ساحل نشینان و جوامع محلی اطراف تالاب و دریاچه هامون در گذشته در زمینه گردشگری، ماهیگیری، دامپروری و… وابسته به منطقه تالاب هامون بود و مشاغل زیادی را به همراه داشت و با خشک شدن تالاب، تمام مشاغل مرتبط نیز متضرر می شوند.


میرشکار بیان کرد: با توجه به مشکلات موجود در استان، شاهد خروج سیل ساکنان بومی از سیستان هستیم، اما امیدواریم با فعالیت های انجام شده در محدوده پروژه سیستان و اقدامات سایر نهادها، بتوانیم یک دستگاه را برگردانیم. معیشت جایگزین برای مردم



تا پایان ماه اوت، دستگاه های اندازه گیری آب در افغانستان نصب می شود


مرداد سال گذشته محمد سرگزی نماینده مردم سیستان در گفت و گو با عصرهامون در خصوص سفر خود به افغانستان به همراه وزیر نیرو برای پیگیری ادعای سیستان گفت: افغانستان تا پایان سال جاری سه نقطه آبرسانی را نصب می کند. آب‌سنجی مرداد ماه که یکی از آن‌ها تقاطع رودخانه سیستان با مرز و دو نقطه بین مایل‌های 51 تا 52 برای اندازه‌گیری میزان آب عرضه‌شده به ایران است.


سرگزی گفت: آب نباید به سمت گودزاره هدایت شود، اصلاح سد کمال خان، شناسایی نقاط تامین آب ایران به همراه استقرار ایستگاه های اندازه گیری آب و تعمیر و بازسازی سیستم اندازه گیری آب ایستگاه دهراود از مهم ترین موضوعات مطرح شده در مذاکرات با طرف افغان

رایزنی ها و تلاش های مسئولان به جایی نرسید

به گفته کارشناسان محیط زیست تنها راه نجات تالاب بین المللی هامون رهاسازی آب رودخانه هیرمند از سد کجکی و سد کمال خان افغانستان است که متاسفانه چند سال پیش جریان آب این رودخانه بسته شد و حق آبه ایران هیرمند بر اساس معاهده سال 1351 است که هر ساله 820 میلیون متر مکعب آزاد نمی شود و با وجود جلسات متعدد و تلاش های مستمر سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو متاسفانه راه انتقال آب به هامون از کشور همسایه است. هنوز بسته است


گفته می شود که حکام افغانستان نه تنها آب اضافی آب انبار کمال خان در ولایت نیمروز را به ایران رها نکردند، بلکه آن را به دشت نمکی به نام گودزاره هدایت کردند و آب آن را مصرف کردند و حتی با خوشحالی آب را به سمت آب منحرف کردند. تالاب هامون که هموطنان از آن استفاده می کنند بهره ای نبرده اند و مردم این استان نیز با خشکسالی مواجه هستند.


رایزنی‌ها و تلاش‌های مسئولان بی‌نتیجه مانده است و حاکمان کشور همسایه ادعا می‌کنند که خروجی رودخانه کاهش یافته است، در حالی که طغیان اخیر باعث سرازیر شدن مقدار زیادی آب از آن رودخانه به بند کجکی در ولایت هلمند و کمال خان شده است. سد.


انتهای پیام/