طرح دفاع سایبری را می توان یکی از جنجالی ترین طرح های مجلس یازدهم دانست. طرحی که با هر ذکر نامش موجی از تشویش در جامعه بلند می شود.
طرح دفاع سایبری را می توان یکی از جنجالی ترین طرح های مجلس یازدهم دانست. طرحی که با هر ذکر نامش موجی از تشویش در جامعه بلند می شود. اگرچه به گفته یکی از نمایندگان، به دلیل ناآرامی های ماه های اخیر، دولت محدودیت هایی را برای فضای مجازی ایجاد کرده و دغدغه اجتماعی برای اعمال محدودیت ها یا حفظ این فضا منطقی نیست، اما به هر حال این ماجرای غم انگیز باعث شده است. به چالشی جدی برای کاربران فضای مجازی تبدیل شد و زمانی که حسن نوروزی نایب رئیس کمیته مشترک طرح حراست در مصاحبه ای اعلام کرد این طرح اخیرا در کمیته مشترک نهایی شده و به زودی به شورای نگهبان ارجاع خواهد شد. دوباره به نگرانی های عمومی دامن زد و واکنش های بسیاری را برانگیخت. تا جایی که مجلس را به واکنش واداشت و رئیس هیأت رئیسه مجلس در مصاحبه ای این خبر را تکذیب کرد و گفت: طرح دفاع از دستور کار مجلس خارج شده و طبق آیین نامه داخلی مجلس هیچ برنامه ای وجود ندارد. می تواند بدون تایید انجمن عمومی به هیئت نگهبان ارسال شود. وسعت این خبر و واکنش های منفی افکار عمومی به حدی بود که جلال رشیدی کوچی نماینده ای که بیشتر او را یکی از جدی ترین مخالفان طرح دفاع سایبری می شناسند و همین عامل یکی از دلایل اصلی است. شناخت او نسبت به همکارانش در مجلس یازدهمین روز است، دیروز در یک تریبون عمومی با درگیری لفظی با حسن نوروزی به این موضوع واکنش نشان داد.
اظهاراتی که دو نماینده را در مقابل هم قرار داد
در حالی که نمایندگان در حال بررسی ایرادات شورای نگهبان به طرح بانکی جمهوری اسلامی بودند، جلال رشیدی کوچی در مقابل صندلی حسن نوروزی حاضر شد و با صدای بلند وی را مورد خطاب قرار داد و نسبت به اظهارات وی مبنی بر تایید این طرح و ارجاع آن به مجلس واکنش نشان داد. شورای نگهبان .. واکنشی که برای دقایقی فضای مجلس را متشنج کرد. رشیدی کوچی خطاب به نوروزی گفت: «شما جامعه را تشویش می کنید و می خواهید مردم را در خیابان بکشید، حتی رئیس کمیسیون نیز اظهارات شما (در مورد طرح حفاظت) را تکذیب کرده است. با صدایی آرام تر در نهایت رشیدی کوچی با عصبانیت گفتگو با این نماینده را رها کرد و رفت.
بعضی ها با مصاحبه های بی ربط اعصاب مردم را بازی می کنند!
باید بگویم؛ حسن نوروزی دوشنبه هفته جاری در گفت‌وگویی با بیان اینکه طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی در کمیسیون تلفیق نهایی شده و به شورای نگهبان ارسال می‌شود، گفت: اما رشیدی کوچی این ادعا را تکذیب کرد و در گفت و گو با «کوسه» گفت: این خبر صحت ندارد و باید بررسی شود که چرا برخی به دنبال برهم زدن امنیت روانی جامعه هستند. رشیدی کوچی همچنین تاکید کرد: کسانی که در این شرایط بدون در نظر گرفتن وضعیت جامعه و حساسیت موضوع، اظهاراتی را مطرح می کنند که هم سوال برانگیز است و هم مردم نسبت به آن حساس هستند، به کشور و مردم خیانت می کنند. این عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور با اشاره به اینکه از شهریور ماه سال جاری که بررسی کمیته مشترک طرح پدافند لغو و به شورای عالی فضای مجازی ارسال شد، توضیح داد: رسما اعلام می کنم که وجود دارد. دیگر چیزی تحت عنوان طرح امنیت سایبری نیست، ما مجازی در مجلس نداریم و چنین چیزی در مجلس تصویب نشده است، دیگر کمیسیون مشترکی در این زمینه وجود ندارد، رئیس مجلس در ادامه اعلام کرد که این خبر صحت ندارد، بنابراین اگر نماینده ای در این مورد نظری داشته باشد، این یک دیدگاه شخصی است. این نماینده مخالف فیلترینگ و محدودیت فضای مجازی افزود: تعجب می کنم که چرا برخی از همکاران با مصاحبه های نامناسب سعی می کنند اعصاب مردم را به بازی بگیرند! جلسه این کمیته و تصویب این طرح. چه کسانی که قبلاً در کمیسیون مشترک عضویت داشته اند و چه سایر نمایندگان، هیچ کدام از این موضوع اطلاعی ندارند. با این حال دیگر چیزی برای محافظت وجود ندارد و عملاً با فیلتر شدن پلتفرم های خارجی این اتفاق افتاده است.
رد پای طرح دفاع در بودجه 1402
همانطور که رشیدی کوچی به عنوان یکی از اعضای کمیسیون مشترک فضای مجازی اعلام کرد که از برگزاری چنین جلسه ای اطلاعی ندارد، گلمرضا نوری کزالجه یکی دیگر از اعضای کمیسیون مشترک حفاظت از فضای مجازی که او نیز از مخالفان این جلسه است. روشنگری در گفت‌وگو با شارک، از تشکیل جلسه غیرقانونی کمیته مشترک امنیت بدون اطلاع سایر اعضا، تشریح کرد و گفت: هفته گذشته عده‌ای جلسه‌ای را به‌عنوان کمیته مشترک تشکیل دادند که خلاف مقررات و حتی قوانین بود. تعداد به حد نصاب نرسیده بود، نه عدد دقیق بود و نه از قبل این جلسه را اعلام کرده بودند، دستور کمیته مشترک مبنی بر حضور فردی از بخش خصوصی و موسسات و مراکز تحقیقاتی در جلسه حتی رعایت نشد. نوری کزالجه ادامه داد: حتی حداقل 16 نفر از اعضای کمیته در این جلسه حضور نداشتند و این جلسه مستقیماً از سایت خانه ملت پخش نشد، یعنی هیچ یک از موارد فوق رعایت نشد. یک به همین دلیل این جلسه مبنای قانونی ندارد. در این جلسه تصمیم گرفتند این طرح ۱۲ نفره جدید را تصویب و طرح آزمایشی پنج ساله را به تصویب برسانند تا ارائه و سپس به شورای نگهبان ارسال شود. این عضو کمیسیون مشترک امنیت با اشاره به صحبت هایی که بین وی و سایر اعضای کمیسیون مشترک رد و بدل شده است، افزود: آنچه من به این افراد گفتم این بود که جلسه رسمی کمیسیون تشکیل شود و محتوای آن و سال تشکیل آن. مورد بحث قرار گیرد.» و هر تصمیمی که از سوی همه اعضا گرفته شود به دادگاه خواهد رفت. من به آنها تاکید کردم که اگر به این موارد توجه نشود، این تصمیم موجه نخواهد بود.» نماینده بستان آباد به تکذیب این خبر اشاره کرد. رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: اگرچه رئیس مجلس این موضوع را تکذیب کرد و گفت مجلس چنین مصوبه‌ای ندارد، اما مصاحبه‌های این روزهای برخی افراد خلاف این را می‌گوید. نوری قزلجه همچنین خاطرنشان کرد: طرح صیانت از ماده 85 یعنی باید خارج از صحن علنی و در کمیسیون تلفیق بررسی می شد و در نهایت تصویب آنها به صحن می رسید و به صورت آزمایشی سه تایی اجرا می شود. پنج یا هفت سال، نمایندگان طی نامه ای به این موضوع واکنش نشان دادند و خواستار ارجاع این موضوع به کمیته مشترک شدند. نوری کاسالجه البته در ادامه گفت و گو با «کوسه» به نکته دیگری در این رابطه اشاره کرد و گفت: با وجود همه تأیید و تکذیب ها و اخبار ضد و نقیض درباره تصویب طرح بحث برانگیز پدافند فضای مجازی نیز باید یادآور می شود: رد پای حفاظت از فضای مجازی در لایحه بودجه 1402 نیز قابل مشاهده است. رئیس فراکسیون مستقلین استان تصریح کرد: در تبصره 7 ردپای حفاظت از فضای مجازی در لایحه بودجه 1402 دیده می شود. در مورد اول، صندوق توسعه شبکه ملی است که ساختار جدیدی است. یعنی در قالب یک تبصره جزئی قصد ایجاد شرکت دولتی را دارد در حالی که این کار بودجه ای نیست و هیچ وقت برای اقدام یکساله قانون وضع نمی کنند. در قسمت دوم تبصره 7 نیز آمده است که هرگونه فعالیت و کسب و کار اینترنتی اعم از فعالیت اینترنتی در بسترهای خارجی مانند واتس اپ، تلگرام و اینستاگرام مشمول مالیات بوده و هرگونه کسب و کار اینترنتی که در بسترهای داخلی باشد از پرداخت مالیات معاف است.
فضای مجازی به نیاز اساسی جامعه تبدیل شده است
حسین خاتمی نماینده خداآفرین و کلیبر در مجلس در گفت و گو با «کوسه» موضع رسمی مجلس را سخنان رئیس هیئت حاکمه دانست و گفت: ملاک نظر در چنین مواردی است. سخنان رئیس مجلس است که آخرین تصمیمات اجماعی نمایندگان مردم را به گوش جامعه منتقل می کند، البته نمایندگان در اظهار نظر آزادند و می توانند خواسته ها و نظرات خود را در مورد خواسته های خود بیان کنند. اما من نیز مانند بسیاری از همکارانم از تصویب این طرح اطلاعی ندارم، این نماینده مجلس یازدهم در مورد فضای مجازی گفت: استفاده از فضای مجازی هم آسان است و هم تابو، یعنی هیچ کدام نمی توانیم اجازه دهیم. استفاده از این فضا نیاز به مدیریت میانی و فضای منطقی دارد و با توجه به اینکه با رو به خاموشی جو ملتهب اخیر نماینده کلبر و خداآفرین اظهار داشت که باید برای بازگشت به فضای عادی دست به کار شویم، «فضای مجازی به نیاز اساسی جامعه تبدیل شده است و بدون استفاده از بسترهای مجازی، اصولاً زندگی امروزی بدون ارتباطات گسترده خواهد بود، حتی قابل پیش بینی نیست. بنابراین باید محدودیت های فضای مجازی و شبکه های اجتماعی را با دقت برداشته و به فضای عادی برگردیم. ضمن اینکه باید با صاحبان پلتفرم های خارجی نیز مذاکره کنیم تا شرایط کشورمان را رعایت کنند و در فضای مجازی مانند خودروهای بدون پلاک رفتار نکنیم.
در اصل 9 قانون اساسی باید محدودیت فضای مجازی برای مردم برداشته شود
معین الدین سعیدی یکی دیگر از نمایندگان مجلس است که مخالف ادامه محدودیت های فضای مجازی و تصویب طرح دفاع است. نماینده چابهار در مجلس نیز در گفت و گو با خبرنگار شارک گفت: از تصویب و ارائه طرح دفاعی در کمیته مشترک اطلاعی ندارم اما با توجه به اتفاقاتی که در کمیته مشترک و کمیته نمایندگان رخ داد نامه نوشت. خطاب به سخنگوی کمیته مشترک و ماده 85 خارج شد و این طرح مطرح شد، اما در همان زمان گفته شد که این طرح به شورای عالی فضای مجازی ارسال شده است، بنابراین موضوع دیگر مربوط به این طرح مشترک نیست. كميسيون مجلس ساعدي در همين راستا افزود: البته پس از ناآرامي هاي اخير، طرح محدود كردن اينترنت و فيلتر كردن فضاي مجازي از سوي دولت در حال اجراست و بر اساس مصوبه شوراي عالي امنيت ملي است. و محدودیت هایی در برخی شبکه های اجتماعی ایجاد شده است، اما اکنون با رفع ناآرامی ها، دولت موظف است بر اساس ماده 9 و 3 ق.م.م. تیتراسیون این نماینده مخالف طرح حراست و محدودسازی فضای مجازی تاکید کرد: تلخ ترین اتفاق، دوبینی کسانی است که بر طبل محدودیت فضای مجازی می کوبند. چون خودشان از این بسترهای خارجی و فضای مجازی استفاده می کنند و آن را برای دیگران بد می دانند. این دوگانگی را مردم به هیچ دلیلی نمی پذیرند. بنابراین، با استناد به اصل 9 قانون اساسی که حق آزادی های قانونی مردم را به رسمیت می شناسد، معتقدم محدودیت های اعمال شده بر تریبون های خارجی در پی ناآرامی های اخیر باید برداشته شود. با اشاره به اینکه این موضوع مربوط به معیشت میلیون ها کاربر است که کسب و کار اینترنتی دارند.
تایید و تکذیب گیج کننده
از شهریورماه امسال بررسی طرح امنیت در کمیسیون تلفیق مجلس لغو و به شورای عالی فضای مجازی منتقل شد و اعضای این کمیسیون اعلام کردند که این طرح دیگر در دستور کار مجلس قرار ندارد. در نهایت برخی از بندهای آن مربوط به تشکیل کمیسیون تنظیم مقررات تحت عنوان به روز رسانی ساختار مرکز ملی فضای مجازی در شورای عالی فضای مجازی به تصویب رسید. اما این روزها اخبار مستمری در مورد بررسی طرح خاموشی پدافند سایبری در مجلس به گوش می رسد و حالا خبر نهایی شدن آن در کمیسیون مشترک که اکثر اعضای آن در آن جلسه حضور نداشتند و حد نصاب لازم وجود نداشت، به گوش می رسد. بازوی افکار عمومی اخباری که رئیس مجلس آن را تکذیب می کند و برخی آن را تایید می کنند. موضوعی که باعث سردرگمی افکار عمومی و نگرانی بخش بزرگی از جامعه شده است. هرچند به گفته برخی از نمایندگان این طرح عملا توسط دولت اجرا شده است.