روز جدید محمدباقر قالیباف در تلاش است تا حد امکان رابطه خود با دولت را کاهش دهد، شاید بخشی از انگیزه او انتخابات پیش رو باشد. هم انتخابات مجلس و هم انتخابات ریاست جمهوری.
این روزها کلیباف آخرین اعصاب را زد که چندی پیش زمزمه «حکمرانی نو» می کرد و از لزوم تغییر شیوه حکومت داری می گفت، حالا این روزها دولتمردان را به شکلی غیرعادی خطاب می کند و با آنها مقابله می کند نه با اشتباهاتشان. او علنا هشدار می دهد.
وی یک هفته پیش از تریبون علنی مجلس و از جایگاه رئیس مجلس هم از عدم حضور رئیس سازمان برنامه و بودجه در جلسه مجلس و هم از وزیر اقتصاد انتقاد کرد. احسان خاندوزی که تا همین اواخر همکار او در مجلس بود و با رویکردی صریح به او نزدیک می شود. اما واکنش دولت به این رویکرد جدید در قالی بافی سکوت نبود.
ماجرای نقد قالی بافی از دولت
زمانی که مجلس قانونی را تصویب می کند، انتظار می رود که آن قانون اجرا شود. سال گذشته منبع تبصره 18 را در اختیار وزارت اقتصاد قرار دادیم و در صندوقی سرمایه گذاری کردیم که سازمان برنامه مخالف آن بود. امسال این منابع در اختیار سازمان برنامه قرار گرفت که سازمان برنامه تاکنون در مورد آن حرفی نزده است. پس در این شرایط آیا انتظار داریم سال آینده دوباره این منابع را در اختیار سازمان برنامه و بودجه قرار دهیم؟ اجرا نشان می دهد که این اعتبارات باید در صندوق وزارت اقتصاد باشد. آقای هاندوزی! شما یا خسته هستید یا رو در رو، و انتظار می رود مانند سال گذشته آن را با دقت دنبال کنید. در شرایط سخت اقتصادی، اشتغال و معیشت دو موضوع مهم است. علاوه بر بحث یارانه، 9 میلیارد دلار ارز با همان ارز یارانه ای 4200 تومانی در اختیار دولت قرار دادیم. البته دولت سامانه ارزی ETS را راه اندازی نکرده است.
سخنان کلیباف از تریبون علنی مجلس بین پاستور و بهارستان جنجال ایجاد کرد و تنها دولت ها نبودند که از صراحت رئیس مجلس گلایه داشتند که حتی منتقدان دولت را که تا چندی پیش روایت دو قوه را اینگونه می دیدند متعجب کرد. خوب
اما این ماجرا به گلایه و تعجب ختم نشد و دولتمردان به سرعت برای بزرگنمایی دولت و مجلس به میدان آمدند.
احسان خاندوزی در حاشیه جلسه هیات دولت وقتی با سوالی درباره انتقاد قالیباف مواجه شد، با کنایه به دولت روحانی پاسخ داد و گفت: اما بیش از یک سال است که آقایان خسته و تقابل گرا هستند. ترک کرد. من هم از موضع آقای رئیس تعجب کردم چون دیوان محاسبات شورای اسلامی رسما اعلام کرد که تا سال 1398 راندمان تسهیلات تبصره 18 حدود 10 درصد بوده است، در سال گذشته 102 درصد راندمان تسهیلات تبصره 18 داشتیم. بنابراین این نظر برای من بسیار تعجب آور بود امیدوارم دوستان سعی کنند عباراتی را بیان کنند که باعث تفرقه و دوگانگی بین نیروها می شود در مورد برخی از عقب ماندگی ها که باید جلو رفت.
سخنگوی دولت که این روزها فعال است و از این دانشگاه به آن دانشگاه می رود، گفت: انتظار می رود دولت و مجلس در بحث های کارشناسی هماهنگی بیشتری داشته باشند. وزیران به پیشنهاد دولت و با تصویب مجلس تعیین می شوند و مقام وزیر هم از دولت و هم از مجلس شأن خود را می گیرد، بنابراین احترام به مقام وزیر، استقلال وی و احترام به شأن وزیر. در واقع احترام به شأن شورای اسلامی و احترام به رای نمایندگان است.
رسانه های حکومتی از انتقادات کلیباف از وزیر اقتصاد و رئیس سازمان برنامه و بودجه انتقاد کردند. دولت در لایحه بودجه سال 1401 منابع هدفمندی یارانه ها را 470 هزار میلیارد تومان برآورد کرده است. اما نمایندگان در اصلاحات خود حجم منابع هدفمندی یارانه ها را به 636 هزار میلیارد تومان رساندند و از 166 هزار میلیارد تومان اضافه شده، مصارف مختلفی را دیدند. سپس دولت هشدار داد که این افزایش بودجه محقق نخواهد شد و در واقع مجلس هزینه‌های خاصی را برای درآمدهای محقق نشده دید. اکنون که پیش بینی دولت ناکام مانده است، برخی در مجلس به دولت انتقاد می کنند که صددرصد هزینه را پرداخت نکرده است!
بنابراین برآوردهای غیرواقعی نمایندگان مردم از منابع درآمدی عامل اصلی محقق نشدن اهداف بودجه در حوزه اشتغال است.
اما هدف قالی بافی از نقد قدرت چیست؟
کلیباف اما امروز با رویکرد خود چه هدفی را دنبال می کند؟ به گفته محمد مهاجری، چهره سیاسی اصولگرا، اتفاقات 50 روز اخیر قطعا ساختار سیاسی کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
شاید از این منظر یکی از دلایل رفتار کلیباف را باید در تلاش وی برای جداکردن خط خود از تعدادی از اصولگرایان حامی دولت دانست، به ویژه این روزها که خشم و اعتراض مردم نسبت به عملکرد دولت افزایش یافته و مردم نیز از این موضوع حمایت می کنند. حمایت مجلس از دولت را زیر سوال می برند، با برخی مواضع انتقادی نسبت به دولت و ایده دولت جدید تلاش می کنند خود را به مردم نشان دهند نه به دولت.
از سوی دیگر، کلیباف همچنان از انتخابات 96 که مجبور به کناره گیری به نفع رئیسی شد، کینه ای در دل دارد و در سال های اخیر بارها از تصمیم اصولگرایان انتقاد کرده است. او در سال 1400 خود را برای کاندیداتوری آماده کرده بود، اما فضای اصولگرایی را برای حمایت از او نیافت و رایشی باز هم مانعی بر سر راه او شد. حالا بدش نمی آید که این روزها که دولت در اقتصاد، سیاست و البته فرهنگی مسیری فوق العاده حساس را در پیش گرفته است، در کنار منتقدان دولت می ایستد و از موضع دولت به شوخی های آشکار و انتقاد بی پروا می پردازد. رئیس مجلس
اما ساخت فرش می تواند انتخابی نیز باشد. او چه تصمیم بگیرد سال آینده در مجلس شرکت کند یا در انتخابات ریاست جمهوری 1404 بپیوندد، باید فضای افکار عمومی را برای کاندیداتوری خود تضمین کند و اولین قدم این است که بین خود و دولتی که عملکردش مورد انتقاد است، مرزبندی کند.
تندروها ساکت نیستند
اما در این بین تندروها هم بیکار ننشسته اند و می توان پیش بینی کرد که مرحله جدیدی از حملات به قالی بافی آغاز شود.
حتی تا آنجا پیش رفتند که او را برای حمایت از کاندیداتوری کلیباف در انتخابات 98 و ریاست مجلس شورای اسلامی باج خواهی کردند و چند ماهی است که هر از چند گاهی به او حمله می کنند. از ماجرای دروازه سیسمونی که گفته می شود جبهه زهادی و حتی سعید جلیلی آن را به راه انداخته اند تا هجمه های گاه و بی گاه به او در رسانه هایشان. همانطور که اخیرا توسط رجانیوز مربوط به جهبه مشانی نوشته شده است. تاکید رئیس مجلس بر لزوم اصلاحات و تغییرات مشروع برای حرکت به سمت حکومتداری جدید در عرصه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در نظام سیاسی جمهوری اسلامی خواست دیرینه افرادی است که تلاش برای جذب بدن خاکستری جامعه با اظهارات مشابه در مقاطع مختلف و نگه داشتن آنها در دامان انقلاب. آیا این عقب‌نشینی از خواسته‌های ناعادلانه شورشیان است، آیا این یک همکاری با ظریف و وزیر امور خارجه بالقوه‌اش است. اصلاً مهم نیست که در این مسیر و در آینده چه اتفاقی برای کشور خواهد افتاد. نئولیبرال های اصلاح طلب از سقوط به ورطه سکولاریسم ابایی نداشتند و اگر شرایط ایجاب می کرد این خواسته را اعلام کردند و خواستار جدایی دین از سیاست شدند و حتی بر حکومت پارلمانی پافشاری کردند. فرقی نمی کند «شومنی مثل زرگام» باشد یا «تکنوکراتی مثل…»
به نظر می رسد در مرحله جدید مناقشه ای که در اردوگاه اصولگرایان به وجود آمده، تقابل طیف قالیبافان با طیف دولت ها و پایداری بیشتر و آشکارتر خود را نشان خواهد داد و هر چه به موضوع نزدیک می شویم. در انتخابات، شدت این اختلافات بیشتر خواهد شد.
منبع: قرن جدید