روز جدید اعتماد در یادداشتی به قلم نرسی گوربن، کارشناس ارشد انرژی می نویسد: «برخی از فعالان رسانه ای احتمال می دهند» این روزها روسیه تخفیف های فزاینده ای برای فروش نفت ارائه می دهد و به این ترتیب بخشی از صادرات نفت ایران را در اختیار می گیرد. است “
من معتقدم که رفتار روسیه پاسخی عادی به مشکلاتی است که از زمان حمله به اوکراین برای اوکراین به وجود آمده است. طبیعتا روسیه که تحریم و محدودیت فروش محصولات خود را دارد، چاره ای جز ارائه امتیازات قابل توجه برای جلب توجه نامزدهای بازار نفت (و سایر بازارها) ندارد.
واقعیت این است که کیفیت بخشی از ظرفیت نفت روسیه مشابه نفت ایران است و ممکن است برخی کشورها نفت روسیه را جایگزین نفت ایران کنند. در واقع روسیه عمدا در صدد ایجاد مشکل برای صادرات نفت از ایران نیست، بلکه تنها در تلاش است تا مشتریان بیشتری برای فروش نفت خود پیدا کند. مانند روزهای تحریم، ایران تمام تلاش خود را برای فروش بیشتر نفت انجام می دهد.
طبیعتاً همه کشورها برای تأمین منافع ملی و اقتصادی خود تلاش می کنند و برای این منظور روش های مختلفی را امتحان می کنند. ایران نیز باید در راستای منافع خود عمل کند و عوامل آماده را در جریان دفاع از منافع ملی خود دخالت ندهد.
با این توضیحات شاید عده ای از خود بپرسند که واکنش ایران به تحرکات اخیر روسیه در بازار نفت چه باید باشد؟ در ابتدا باید توجه داشت که ایران خود در معرض تحریم های گسترده است و با محدودیت های زیادی برای فروش نفت مواجه است. در این شرایط ایران در نبرد امتیاز باید امتیاز بیشتری بدهد تا در بازار نفت حضور داشته باشد. در واقع رقابتی بین ایران و روسیه برای تخفیف های بیشتر وجود دارد که مزایای آن در بازار نفت به دست مشتریان می رسد.
مسئله اصلی در اینجا آسیب فزاینده ناشی از تحریم هاست. اقتصاددانان و تحلیل گران مدت هاست که از مضرات تحریم ها صحبت کرده و خواستار پایان دادن به زنجیره تحریم ها شده اند، اما هستند افراد و جریان هایی در کشور که منکر تاثیر مخرب تحریم ها بر ابعاد مختلف زندگی مردم هستند.
من شخصا معتقدم که دنبال کردن سیاست تنش زدایی و برقراری ارتباط صحیح با جهان پیرامون یکی از اولین نیازهایی است که هر کشوری باید به آن پاسخ دهد. با نگاهی به تجربه دهه‌های اخیر، مشخص می‌شود که بهترین عملکرد اقتصادی ایران مربوط به دوره‌ای است که دولت وقت (بین سال‌های 76 تا 84) گفتمان تساهل، تنش زدایی، شایسته‌سالاری و گفت‌وگو را در پیش گرفت و تلاش کرد روابط سازمان‌یافته برقرار کند. با خلقت جهان
از سوی دیگر، عمده مشکلات امروز کشور ما ناشی از بی توجهی به قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد در اواخر دهه 80 قرن گذشته است که دولت وقت آن را کاغذهای بیهوده می دانست، لذا در این مجموعه و موقعیت حساس ایران در وهله اول. ، باید به دنبال احیای برجام و پایان دادن به زنجیره تحریم های اقتصادی باشد. ایران برای ادامه فروش نفت و حضور در بازارهای تجاری بین المللی از یک سو باید برجام را احیا کند و تحریم ها را لغو کند و از سوی دیگر سرمایه گذاری خارجی را جذب کند.
نباید فراموش کرد که دهه هاست ایران سرمایه گذاری مطلوبی در صنایع نفت، گاز و سایر صنایع خود نداشته است و برای استفاده مناسب از این فرصت های اقتصادی باید سرمایه گذاری خارجی را جذب کند. با ادامه تحریم ها، سرمایه گذاران خارجی را نمی توان برای ماندن در ایران متقاعد کرد، اما تحریم ها باید پایان یابد و در مرحله بعد سیاست های تعاملی با سایر کشورها اتخاذ شود.
تحلیل ها نشان می دهد که ایران در 3 تا 4 دهه آینده بیشترین سود را از فروش نفت و گاز خواهد برد. این مرحله فرصتی است برای تبدیل درآمدهای نفتی به سرمایه میانسال. ما نباید این فرصت را از دست بدهیم و کشور را پشت خاکریز تحریم ها بگیریم.
آینده قیمت نفت به رویدادهای اوکراین و تصمیمات روسیه بستگی دارد. اگر جنگ در اوکراین ادامه پیدا کند، آمریکا، اروپا و… ادامه تحریم ها علیه روسیه، قیمت نفت رو به افزایش خواهد بود، اما اگر مذاکرات روسیه و اوکراین و غرب به پایان برسد، احتمالاً قیمت نفت کاهش خواهد یافت.ایران و ونزوئلا در حال حاضر بزرگترین ذخایر نفت خارج از بورس را دارند. هر دو طرف تحت تحریم هستند. در صورت احیای برجام و پایان مذاکرات آمریکا با ونزوئلا، بازار می تواند اندکی به سمت تعادل حرکت کند. اما اگر تحریم ها ادامه پیدا کند، قیمت نفت همچنان افزایش خواهد یافت.
در این میان، همانطور که گفته شد، همه کشورها برای تامین منافع ملی خود تلاش می کنند و ایران باید سعی کند از پیشنهادهایی که در نهایت بیشترین سود را برایش به ارمغان می آورد استفاده کند. واقعیت این است که تحریم های اقتصادی با منافع ملی ایران تناسبی ندارد.