ساعت: 15:00
تاریخ انتشار: ۱۳۰۰/۱۰/۲۹
کد خبر: 1801848
گزارش چرایی افزایش بیابان ها و روش های بیابان زدایی؛
بیابان زایی مشکل بسیاری از کشورهای جهان است. بر اساس آخرین آمار از سال جاری، هفده استان کشور از سوی دفتر بیابان زدایی ایران به عنوان مناطق بیابانی شناخته شده اند که حدود 70 درصد جمعیت ایران در آن زندگی می کنند.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ به گزارش عصرترک اسفراین، بیابان زایی فرآیند تخریب اراضی، تخریب زیستگاه های طبیعی با کاهش ظرفیت تولید ارگانیک اراضی در مناطق خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب به دلیل عوامل انسانی و محیطی است.
حدود یک سوم کشور پتانسیل بیابان زایی متوسط را دارد، به این معنی که با مدیریت ضعیف منابع آب و خاک، این بخش از کشور به سرعت به بیابان های با شدت بالا تبدیل می شود.
از جمله عوامل انسانی بیابان زایی در ایران می توان به رشد جمعیت، برداشت بی رویه از سفره های آب زیرزمینی، آلودگی آب های زیرزمینی از طریق پساب های صنعتی، شهری و کشاورزی و تغییر کاربری شدید و سریع اراضی اشاره کرد.
واضح است که در سالهایی که با چنین خشکسالی مواجه هستیم، مساحت بیابانهای کشور به دلیل پوشش گیاهی ناکافی رو به افزایش است. ناپدید خواهد شد.
در تبیین بیابان زایی، ذکر این نکته ضروری است که بیابان زایی به معنای حذف و از بین بردن بیوم بیابان نیست، زیرا این زیست مانند سایر زیست های طبیعی، حاصل تعامل پدیده های محیطی است و ممکن است انسان هرگز نتواند از آن حذف شود. مجموعه بیوم های زمینی را حذف کنید. در واقع منظور از بیابان زایی، جلوگیری از بیابان شدن زمین هایی است که در اثر اقدامات مخرب انسان در معرض بیابان زایی قرار دارند.
راهکارهایی مانند کاشت درختان و گیاهان پایدار و مناسب برای مناطق خشک مانند گیاهان شور، توزیع سیلاب و توزیع آب، تعادل بین دام و مراتع برای حفاظت از پوشش گیاهی موجود، استفاده از روشهای موثر تجمع آب باران، احیای شورهزارها، سوختهای جایگزین. کاشت درختان و گیاهان پایدار و مناسب برای مناطق خشک، یکی از راه های مقابله با بیابان زایی است.
9 درصد منابع طبیعی خراسان شمالی را بیابان ها تشکیل می دهند
حسین زخاری، رئیس منابع طبیعی اسفراین به عصرترک گفت: بیابان ها اکوسیستم هایی هستند که از مهم ترین ویژگی های آن می توان به کمبود و پراکندگی بارندگی، بارندگی شدید و باران شدید، هوای گرم و اختلاف دمای بالا اشاره کرد. پوشش گیاهی و منابع آبی ضعیف، افزایش شوری آب و خاک، وجود مناطق بزرگ رس و تبخیر (گچ و نمک)، شدت باد زیاد و اشکال فرسایش بادی مانند؛ این ماسه روان است.
وی با اشاره به اینکه محدودیت های اقلیمی، زیست محیطی و زمین شناسی از موثرترین عوامل توسعه بیابان است، گفت: در طول تاریخ، سازگاری با این شرایط سخت و محدودیت های آن مهم ترین ابزار بیابان زایی بشر بوده است اما با پیشرفت علم و فناوری مردم سعی کرده اند با کاهش این محدودیت ها از چنین محیط هایی استفاده بهتری داشته باشند.
این مقام مسئول در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبنی بر اینکه منابع طبیعی شهرستان اسفراین چند درصد از مساحت کل استان خراسان شمالی را به خود اختصاص داده و سهم بیابان در استان چقدر است، توضیح داد: منتشر شده توسط اداره کل منابع طبیعی از مجموع مساحت 2 میلیون و 835 هزار و 529 هکتار در استان خراسان شمالی، مساحتی حدود دو میلیون و 33 هزار و 66 هکتار دارد. 72 درصد منابع طبیعی هستند.
وی خاطرنشان کرد: لازم به ذکر است وسعت مراتع استان حدود یک میلیون و 414 هزار و 850 هکتار شامل 70 درصد مساحت جنگل های استان معادل 434 هزار و 550 هکتار است. ، شامل 21 درصد مساحت بیابان ها و اراضی بیابانی 183 هزار و 636 هکتار است که 9 درصد از مساحت کل منابع طبیعی استان را تشکیل می دهد.
وجود 39 هزار هکتار مراتع بیابانی در اسفراین
زاخاری یادآور شد: در حال حاضر مساحت بیابانهای شهرستان اسفراین بهطور رسمی 39 هزار و 331 هکتار است که در بررسیها برای بررسی سطح بیابانهای کشور تغییر خواهد کرد.
این مسئول اضافه کرد: بیابان های خراسان شمالی بیشتر در نیمه جنوبی استان یعنی. حوزه آبخیز ساحل کال شامل شهرهای اسفراین، جاجرم و گرمه که بخشی از کویر مرکزی ایران است.
وی ادامه داد: علاوه بر این بیابان های استان خراسان شمالی عمدتاً در مناطقی مانند منطقه اسفراین میاندشت و دشت های کویری گرمه و جاجرم و همچنین در دو سوی رودخانه کلشور مشاهده می شود.
زاخاری در خصوص مهم ترین عوامل موثر در شکل گیری و توسعه بیابان ها در استان خراسان شمالی تصریح کرد: این عوامل شامل پدیده های طبیعی مانند محدودیت های اقلیمی و زمین شناسی و عوامل انسانی مانند بهره برداری نادرست از منابع طبیعی (مراتع و جنگل) آب است. و خاک.
وی همچنین به پیامدهای منفی بیابان زایی اشاره کرد و گفت: هجوم ماسه ها به تأسیسات و شهرها در اثر فرسایش بادی، کاهش حاصلخیزی اراضی کشاورزی و طبیعی، تخریب کمی و کیفی آب های زیرزمینی، وخامت فقر، بیکاری، مهاجرت، ناپایداری نظام تولید، بی ثباتی محیطی و تخریب محیط زیست، کاهش امنیت غذایی، عدم توسعه اقتصادی-اجتماعی از این پیامدها است.
اجرای 4000 هکتار عملیات بیابان زدایی در اسفراین
این مقام مسئول یادآور شد: برای مقابله با پدیده بیابان زایی، علاوه بر ترویج فرهنگ حفاظت و صیانت از عرصه های طبیعی و ارتقای سطح درآمد و بهبود معیشت جوامع محلی، عملیات بیابان زدایی از جمله؛ کاشت، مدیریت آب همراه با کاشت و کاشت در مناطق با شرایط مساعد با استفاده از گونه هایی مانند زالزالک، آتریپلکس و قره داغ در دستور کار قرار گرفت.
زکری گفت: در این راستا در مجموع 4 هزار و 200 هکتار عملیات بیابان زدایی در شهرستان اسفراین انجام شده است. علاوه بر این، این شهر دارای 2400 هکتار مزرعه زالزالک است که مانند نگینی درخشان در دل کویر می درخشد.
این مقام مسئول در خصوص چالش های پیش روی اجرای طرح بیابان زدایی گفت: کمبود اعتبارات و طرح های استانی نسبت به حجم پروژه های پیشنهادی در طرح ها که باعث طولانی شدن زمان اجرای آنها و کاهش بهره وری و همچنین تاخیر در تبادل می شود. توافقات ملی و استانی و عدم توزیع مناسب و به موقع اعتبارات، وجود خشکسالی های سالانه و مستمر و طولانی مدت و عدم توزیع مناسب بارندگی دست به دست هم داده است.
زاخاری خاطرنشان کرد: علاوه بر محدودیتهای متعدد، شکنندگی شدید و بسیار زیاد خاک و آب در اکوسیستمهای بیابانی، برداشت بیرویه آبهای زیرزمینی و افت شدید کمی و کیفی بهویژه در مناطق بیابانی ارزیابی اقتصادی و زیستمحیطی کارکردهای مختلف منابع طبیعی متفاوت است. چالش هایی که مانع اجرای طرح بیابان زدایی شد.
طرح جذب کربن، استراتژی ترجیحی انتخاب شده از منابع طبیعی
مهدی کرامتی فرماندار اسفراین در گفت و گو با خبرنگار عصرترک در اسفراین با بیان اینکه ممکن است عده ای در جریان باشند، گفت: و محدود به مدت زمان کوتاهی باشد، اما اتفاقات بعدی قطعا به نفع این افراد نیز خواهد بود.
وی ادامه داد: نکته اصلی این است که مشارکت مردمی به توسعه این حوزه کمک می کند و باید از ظرفیت نهادهای مردمی استفاده شود.
کرامتی با اشاره به اینکه این امکانات در اسفراین به بهره برداری رسیده و شکل گرفته است، افزود: بیابان زدایی در گرتی و مناطق ابری تپه اسفراین در حال انجام است که اشتغالزایی را نیز به همراه داشته است.
فرماندار اسفراین گفت: در حوزه بیابان زایی یکی از راهکارها این است که بتوانیم با کمترین امکانات از آن نهایت استفاده را ببریم.
تاکنون تصمیم جدی برای بیابان زایی گرفته نشده است
همچنین در این خصوص امان الله حسین پور نماینده مردم اسفراین در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار عصرتراک در اسفراین گفت: زیاد است.
وی ادامه داد: در حال حاضر اولویت های کمیته کشاورزی سرمایه گذاری دام است که افراد زیادی در این امر دخیل هستند و بر این اساس تصمیم نهایی و جدی در زمینه بیابان زدایی گرفته نشده است.
تهیه و تنظیم: سمیه حسن آبادی
انتهای پیام/