زنگ مدرسه چند خانواده را می لرزاند

زنگ مدرسه چند خانواده را می لرزاند

نسرین هزاره مقدم

پس از گذشت دو سال از آموزش خارج از مدرسه و مجازی، دانش‌آموزان مهرماه امسال شروع به تحصیل می‌کنند و نکته اینجاست که افتتاح مدارس و هزینه‌های بالای آموزش و پرورش در فضای تورم، بار مضاعفی را بر دوش جامعه گذاشته است. شانه های نازک خانواده های کارگری

پول خرید کتاب، لوازم التحریر و لباس فرم از یک سو و سایر هزینه های تحمیل شده به خانواده ها حتی در مدارس دولتی از سوی دیگر، روزهای پایانی شهریور را برای خانواده های کارگری روزهای پر از اضطراب کرده بود.

برای سالها، صرف نظر از الزامات صریح هنر. 30 قانون اساسی، خانواده ها مجبورند بسیاری از هزینه های تحصیل فرزندان خود (از لباس فرم گرفته تا کتاب های درسی) را از جیب خود بپردازند. حتی اگر کارگران فرزند خود را در مدرسه دولتی ثبت نام کرده باشند، هزینه تحصیل سال به سال افزایش می یابد به طوری که برای هر فرزند دانش آموز باید حداقل 3 تا 4 میلیون تومان در نظر گرفته شود تا بتواند او را به مدرسه ای بفرستد. مینیمال و ساده ترین موضوعات

هزینه های بالای آموزش و مواد آموزشی

در دوران کرونا، خانواده‌های کارگر و کم‌درآمد برای خرید تبلت و گوشی‌های هوشمند در شور و هیجان بودند. در آن زمان خانواده هایی بودند که نمی توانستند وسایل آموزشی هوشمند برای دانش آموزان خود تهیه کنند و در برخی موارد شاهد خودکشی دانش آموزان در مناطق فقیرنشین و روستایی بودیم. این «فقر آموزشی» تا آنجا پیش رفته است که حتی برخی نهادها و نیکوکاران کمپین هایی را برای خرید تبلت و گوشی برای دانش آموزان مناطق محروم راه اندازی کرده اند، اما امروز پس از پایان کرونا، والدین شاغل دغدغه تازه ای دارند. هزینه لوازم التحریر و نرخ بالای لباس فرم و سایر اقلام تحمیلی مدارس.

در اواسط شهریور ماه، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم التحریر تهران افزایش 20 تا 35 درصدی قیمت لوازم التحریر را تایید کرد. وی البته این ادعا را که برای هر دانش آموز باید بیش از یک میلیون تومان برای لوازم التحریر پرداخت شود را رد کرد و گفت: هزینه لوازم التحریر برای هر دانش آموز بین 300 تا 400 هزار تومان است.

با وجود این تکذیب، در روزهای اخیر رسانه ها از افزایش 8 برابری قیمت اقلامی مانند نوشت افزار، مداد رنگی و عینک مدرسه خبر داده اند. مقایسه قیمت این اقلام قبل از کرونا در سال 2018 و امروز که دو سال دیگر مدارس باز است، تورم 800 درصدی را ثابت می کند. آن زمان یک بسته جوهر رنگی حدود 8 تا 10 هزار تومان قیمت داشت اما امروز کمتر از 65 یا 70 هزار تومان نیست! این در حالی است که برای خرید یک کوله پشتی معمولی با کیفیت متوسط ​​باید حدود 500 هزار تومان و برای خرید نمونه های باکیفیت بیش از یک یا حتی دو میلیون تومان هزینه کرد.

بررسی ها نشان می دهد «یک خانواده برای فرستادن فرزندش به مدرسه باید حداقل 800 تا 1800 هزار تومان برای خرید لوازم التحریر هزینه کند. البته این رقم شامل هزینه ثبت نام مدارس، لباس فرم، هزینه خدمات، کتاب های درسی و کمک شهریه نمی شود. یعنی برای خرید کتاب، دفتر، خودکار، مداد، کوله پشتی و …. اگر خانواده ای دو فرزند در خانه داشته باشد این هزینه به بالای 2 میلیون تومان می رسد که البته هزینه های خدمات، ثبت نام و خرید کتاب درسی را شامل نمی شود.

هزینه هر دانش آموز؛ حداقل دو تا سه میلیون تومان

در آستانه اکتبر، این هزینه های بالا خانواده های کارگر را به ناامیدی کشاند. علی یک کارگر مونتاژکار در تهران است که ماهیانه نزدیک به 11 میلیون تومان درآمد دارد. او با داشتن تنها یک فرزند دانشجو در خانه می گوید: پس از پرداخت اجاره بها و پرداخت وام تنها 6 میلیون تومان برای مخارج یک خانواده سه نفره باقی می ماند. چگونه می توانم با این پول هزینه های سنگین افتتاح مدارس را پرداخت کنم؟

در پاسخ به این سوال که برای فرستادن فرزندتان به مدرسه چقدر باید هزینه کنید، می گوید: برای خرید لوازم التحریر، کیف، کتاب و لباس فرم باید حداقل 3 میلیون تومان هزینه کنم. من فقط همه چیز را ساده و ساده می خرم. سه میلیون تومان واقعا برای من سخت است و این پول جدا از هزینه های ریز و درشتی است که مدارس دولتی به طرق مختلف از خانواده ها می گیرند. هزینه خدمات نیز وجود دارد. وقتی من شغل و درآمد 11 میلیون تومانی دارم، نمی توانم به راحتی هزینه تحصیل در بخش دولتی را پرداخت کنم، خانواده های کم درآمد چه باید بکنند؟

در اصل 30 قانون اساسی آمده است: دولت موظف است تا پایان دوره متوسطه برای همه ملت آموزش و پرورش رایگان فراهم کند و تا حد خودکفایی کشور امکانات آموزش عالی رایگان را گسترش دهد.

«قدسی» زنی سرپرست خانوار است که در مغازه ای در یکی از پاساژهای شمال غرب تهران شاگردی می کند و ماهیانه 4 میلیون تومان در ازای 10 ساعت کار مداوم در روز حقوق می گیرد! او که مادر یک فرزند است و شوهرش فوت کرده است، می گوید: پدر و برادرم در خرید لوازم التحریر و کتاب به من کمک می کنند. من هنوز خریدی انجام نداده ام اما فکر می کنم باید حداقل 2 تا 3 میلیون تومان برای کارهای خیلی ساده بپردازم تا فرزندم به مدرسه برود. یک ماه از حقوقم می توانم وسایل مدرسه بچه ام را بخرم!

البته، بسیاری از خانواده‌های کم درآمد، کم‌درآمد یا بدون سرپرستی هستند که از هیچ جا کمکی دریافت نمی‌کنند. خانواده هایی که شبانه روز کار می کنند و نان حلال می گیرند، اما دستمزدشان کفاف زندگی شان را نمی دهد. این روزها این خانواده ها از «کالائی شدن و پولی شدن آموزش» رنج می برند و به گفته «احسان سهرابی» فعال کارگری و نماینده کارگران در شورای دفاع فنی، در صورت جدی نگرفتن الزامات اصل 30 قانون اساسی، با این تورم شدید هزینه تحصیل، موج بازماندن از تحصیل و محرومیت از تحصیل در راه است.

در روزهای اخیر رسانه ها از افزایش 8 برابری اقلامی مانند لوازم التحریر، مداد رنگی و بطری مدرسه خبر دادند. تا قبل از سال 1377 یک بسته جوهر رنگی حدود 8 تا 10 هزار تومان قیمت داشت اما امروز کمتر از 65 یا 70 هزار تومان نیست.

اصل 30 قانون اساسی به راحتی فراموش شد

سهرابی ادامه می دهد: اصل 30 قانون اساسی می گوید دولت موظف است تا پایان دوره متوسطه برای همه ملت امکانات آموزشی رایگان فراهم کند و تا حد خودکفایی کشور امکانات آموزش عالی رایگان را گسترش دهد. چرا این ابزارهای آموزشی رایگان ارائه نمی شود؟ آیا وسایل رایگان مدرسه به این معنی است که یک خانواده کارگری هزینه کتاب های درسی را پرداخت می کند یا نگران خرید وسایل مدرسه است؟ به دلیل رعایت نکردن این اصل قانونی، دانش آموزان مستعدی بوده و هستند که صرفاً به دلیل گرانی تحصیل و فقر خانواده، به طور غیرارادی ترک تحصیل کرده اند.

وی از بی انضباطی بازار در آستانه مهر ماه انتقاد می کند و می گوید: ابتدا باید بازار لوازم التحریر را کنترل کنند. چرا برخی از کلاس های مرتبط با آموزش و پرورش ضررهای تعطیلی دوره تاج را از جیب پایین ترها جبران می کنند؟ کجایند دستگاه های نظارتی که یک کارتریج جوهر ساده را نزدیک به 100 هزار تومان قیمت گذاری کرده اند و از استیصال خانواده هایی که مجبورند فرزندان خود را به مدرسه بفرستند جیب های خود را پر از پول می کنند؟ نه در بحث بازار و فروش وسایل کمک آموزشی و نه در مقوله شهریه مدارس اجباری نظارتی وجود ندارد. ما گزارش‌هایی از مدارس داریم که بر نوع خاصی از یونیفرم‌ها تاکید می‌کنند که تاریخچه و قیمتی دارد که مردم توانایی پرداخت آن را ندارند.

وی نسبت به هزینه های سنگین فردی و اجتماعی ترک تحصیل و پیوستن به خیل عظیم کودکان کار هشدار می دهد و می گوید: امروزه بسیاری از کودکان کار در مخازن زباله دیده می شوند که در میان آلودگی، میکروب ها و بیماری ها لقمه نان را می گردند. حق این کودکان در این سن یادگیری و بازی است که متاسفانه از آن محروم هستند. با سپردن آموزش به دستان بی رحم بازار، فردا این بچه های لاشخور زیاد می شوند.

آموزش یک کالا نیست

طبق قانون اساسی، آموزش و پرورش «خوب» نیست و وسایل یادگیری هم خوب نیست و معلوم نیست چرا خانواده ها باید حداقل سه تا چهار میلیون تومان فقط برای آمادگی دانش آموزان برای ورود به مدرسه بپردازند. امروزه بودجه رایگان برای تحصیل آبرومندانه عموماً در دسترس نیست، از دانش آموز جنوب کرمانی یا سیستانی که در کلاس درس به دلیل گرسنگی غش می کند تا فرزند یک کارگر معمولی در حومه تهران که به دلیل سنگینی حتی نمی تواند مدرک بگیرد. هزینه ها معلوم نیست چرا هزینه یک تحقیق ساده نجومی شده است؟ آیا آموزش رایگان با تمام تجهیزاتش شرط نیست؟

دیدگاهتان را بنویسید