عباس درویش توانگر نویسنده بولتن های خبری فارس کیست و چرا دستگیر شد؟

روز جدید عباس درویش توانگر معروف به عباس توانگر، معاون خبرگزاری فارس، در پرونده بولتن های محرمانه ای که ادعا می شود به مقامات ارشد سپاه داده شده است، بازداشت شده است. اما عباس توانگر کیست و از پیشینه او چه می توان فهمید. رویداد۲۴ در این گزارش نکاتی را که باید درباره این چهره مهم امنیتی رسانه بدانید را گردآوری کرده است.

روز گذشته رادیو جمهوری اسلامی ایران با انتشار خبری مبنی بر اینکه «ع.ت.» که خبرنامه جعلی می نویسد، دستگیر شده تا انگیزه وی مشخص شود. در گزارش رادیویی آمده است که “این مرد قبل از جنجال های اخیر رای گیری به دلیل اشتباهات بسیار مورد انتقاد قرار گرفت.”

تاریخچه عباس توانگر در رسانه ها

برای کسانی که کمی از دنیای سیاست اطلاعی داشتند، مشخص بود که «آ.ت.» همان «عباس درویش توانگر» معاون خبرگزاری فارس و معاون سابق خبرگزاری تسنیم، دو رسانه نزدیک به سپاه . رسانه هایی که در جلسات رسمی با مقامات جمهوری اسلامی شرکت می کنند، او را با «سراسید» معروفش می شناسند. مهلتی که در آن مطالب جلسات را از ابتدا تا انتها بنویسد و بدون اغراق در هیچ جلسه ای بدون این مهلت بدنام شرکت نخواهد کرد. مگر اینکه پرونده ای برای ضبط جلسات با او داشته باشد.

عباس توانگر یکی از روزنامه نگاران قدیمی اصولگرا است که کار خود را با روزنامه های رسالت و احمد توکلی آغاز کرد. در دهه 70 دبیر اقتصادی روزنامه رسالت بود و در همین دوره برادرش مجتبی توانگر که بعدها وارد مجلس شد و اکنون نماینده تهران است با او همکاری می کرد.

با تأسیس خبرگزاری فارس توسط سپاه در اوایل دهه 1359، عباس توانگر نیز به این خبرگزاری پیوست و به سردبیری خبرگزاری رسید و با تأسیس خبرگزاری تسنیم به رسانه جدید پیوست. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و پس از مدتی مقام «مقام» به آژانس «فارس» بازگشت.

رابطه عباس درویش توانگر با جریان های اصولگرا

در گزارش منتشر شده توسط صداوسیما در مورد دستگیری عباس توانگر، او به عنوان یک روزنامه نگار معمولی معرفی شده است که خودش «خبرنامه نوشته است»، اما حقیقت این است که نقش او بسیار فراتر از یک خبرنگار است و می توان گفت: تصمیمات در خبرگزاری با نظر او گرفته می شود و مهمتر از آن چند مدیر عامل در خبرگزاری های فارس و تسنیم آمدند و رفتند اما توانگر در تمام این سال ها و مهمتر از آن در تمام جلسات امنیتی و سیاسی تنها ثابت قدم بوده است. جلساتی که با حضور مدیران رسانه برگزار شد بله، عباس توانگر در نقش مدیرعاملی فارس و تسنیم حضور داشت و کمتر پیش می آمد که مدیرعامل فارس و تسنیم در این جلسات شرکت کند.

وقتی مراسم ختم مادرش برگزار شد، حضور مقامات سیاسی و نظامی در آن مراسم نشان داد که موضع قدرتمند اصولگرایان در امنیت کجاست. مانند دستگیری در سال 1392 با شکایت مستقیم به دولت، چند ساعتی آزاد شد و پس از آزادی با طعنه به دولت و قوه قضائیه گفت: «بیش از 3 ساعت و نیم بازجویی توسط دادسرای فرهنگ و رسانه. متوجه شدم که علیرغم ارائه وکیل و تمایل من به ضمانت یا وثیقه برای املاک، بازپرس ارشد قرار بازداشت موقت برای من صادر کرد اما پس از 4 ساعت آزاد شدم. معتقدم بازپرس در پرونده با عجله و بدون در نظر گرفتن همه جوانب قانونی، قرار بازداشت اینجانب را صادر کرد و این حق را برای خود محفوظ می دانم که به دادگاه انتظامی قضات شکایت کنم.»

عباس درویش توانگر کیست؟

عباس توانگر پیش از این نیز به اتهام نوشتن خبرنامه برای مقامات رژیم بازداشت شده است. ماجرای «بولتن‌های محرمانه» زمانی فاش شد که گروه هکری به نام «پاداش سیاه» بیش از ۱۶۰ گیگابایت اطلاعات را از خبرگزاری فارس منتشر کرد که برخی از آن‌ها «بولتن‌هایی» بود که به ادعای این گروه هکر برای فرماندهان این سازمان ارسال شده بود. سپاه طبق ادعای گروه هکری «پاداش سیاه»، این خبرنامه ها برای فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شورای سیاستگذاری ائمه جمعه ارسال شده است تا در جریان حوادث و اخبار کشور قرار گیرند.

بولتن های عباس توانگر در خبرگزاری فارس

برخی از همکاران او در خبرگزاری های فارس و تسنیم می گویند که او بیش از آنکه برای خبرگزاری کار «خبرنگاری» انجام دهد، برای مقامات ارشد «خبرسازی» می کند و بیش از تحلیل اخبار در «بولتن ها»، نوشته هایی به سبک تهیه شده است. جریان کار نهادهای امنیتی و با همین سبک به فعالیت در خبرگزاری ادامه داد. علاوه بر این، خبرگزاری های فارس و تسنیم به برکت حضور او به محل تجمع اعضای بلندپایه حجاج و ایثارگران تبدیل شدند و از حمایت از «جریان خاص» در انتخابات ابایی نداشتند. اقدامی بر خلاف قانون انتخابات که اصل بی طرفی “رسانه هایی که از بودجه بیت المال امرار معاش می کنند” در زمان انتخابات را زیر سوال می برد، اما این موضوع در مقایسه با ساخت برگه های رای و تشکیل پرونده برای توانگر امن ترین کار ممکن بود.

به گزارش رویداد۲۴، مردی که سال ها برای مقامات ارشد نظامی، امنیتی و سیاسی «خبرنامه» می ساخت هرگز تصور نمی کرد روزی به هدف مهم «بولتن سازان» تبدیل شود. به گونه ای که موضوع به احضار و دستگیری او می رسد و آش چنان آتش می گیرد که هیچکس مسئولیت فعالیت های سازمان یافته و پیچیده او را بر عهده نمی گیرد و رادیو او را به عنوان یک خبرنگار و شیاد ساده نشان می دهد که شاید آوار این رسوایی است. با امنیت و رسانه ها به خودشان باز نخواهند گشت.

یکی از کاربران اصولگرای شبکه های اجتماعی درباره این گزارش رادیویی نوشت: «اینکه خانم آمنه سادات ذبیح پور آقای عباس درویش توانگر، معاون سابق و فعلی خبرگزاری فارس و معاون سابق خبرگزاری تسنیم را «خبرنگار» خطاب می کند. فارس، مانند مقایسه معاون اول رئیس جمهور است که او را کارمند دولت می نامند.

رسوایی دروازه فارس و تهیه بولتن توانگر به قدری برای گروه رسانه ای سپاه نگران کننده بود که در اقدامی غیرمنتظره و همزمان با انتشار خبر دستگیری وی، بخش مهمی از آرشیو اخبار و عکس های عباس درویش توانگر مشخص شد. به‌عنوان «عباس سریسید» توسط خبرگزاری‌های فارس و تسنیم حذف شد تا به‌طور پیش‌بینی‌شده، حقیقت توسط خبرگزاریی که شعارش «حقیقت روشن است» کتمان شود.

البته یکی از مدیران خبرگزاری فارس به گزارش صداوسیما واکنش نشان داد و همزمان آمنه سادات ذبیح پور و «کسانی که به او گفتند گزارش تهیه کن» را دروغگو خطاب کرد: «طبق آشنایی با حاج عباس توانگر، من. باید وظیفه شرعی دفاع داشته باشد، مدیون او هستم و علیرغم انتقاداتی که در حوزه خبری از او داشتم و داشته ام، گزارش صداوسیمها را کذب می دانم و به ذبیح پور و هرکسی که به او گفته بود روی این گزارش کار کنید زنگ می زنم. دروغگو.”

شکاف بین صداوسیما و بخش های خبری رسانه های اصولگرا همچنان ادامه دارد و معلوم نیست این شکاف چه پیامدهایی دارد. اگر دوره ای اختلاف نظر بین اعضای سپاه به وجود آمد، منجر به جدایی برخی از آنها و راه اندازی خبرگزاری تسنیم به همراه خبرگزاری فارس شد. اصولگرایان تاکنون در مواجهه با «پرسش عباس توانگر» دو واکنش متضاد داشته اند. گروهی توانگر را فردی ساده لوح و خودسر معرفی کرده اند و گروهی فکر می کنند «بولتن» در کار نیست و این مصداق عباس توانگر است.

عبدالله گنجی مسئول امور رسانه ای سپاه در توئیتی توانگر را خودسر توصیف کرد و نوشت: به عنوان فردی که چندین سال در شورای سیاسی فارس عضویت داشته ام اعلام می کنم که از زمانی که بولتنی ندیده ایم. و در جلسات شورای مذکور مورد بحث قرار نگرفته است. این کار توسط شخص خاصی انجام می شود که از قضا در فارس هم کار می کرد. تابستان سال 1388 اخباری در مورد من منتشر شد که صحت نداشت، وقتی به استاندار فارس اعتراض کردم، گفت که ما در فارس خبرنامه نداریم و من هم خبرنامه نمی خوانم. به اونی که گفت تکذیب کردم اعتراض کردم. اما منطق چیست؟ رسانه ها اخبار رسانه های اضافی را از کجا دریافت می کنند و چه فایده ای دارند؟ آیا از سیستم امنیتی کشور می گیرد؟ آیا سیستم امنیتی چنین ریسکی را متحمل می شود؟ مثلا سپاه به یکی در فارس خبر می دهد و برای فرمانده سپاه می فرستند؟ آیا این بدان معناست که اطلاعات سپاه نمی تواند مستقیماً به فرمانده سپاه اطلاع دهد یا فرمانده نمی تواند از زیردستان خود اطلاعات بگیرد؟ … هر بار که فردی به استاندار فارس اعتراض می کرد به او می گفتند ربطی به فارس ندارد».

خبرگزاری فارس و سپاه تاکنون در مورد «عباس درویش توانگر» موضع رسمی نگرفته اند و سوالات مختلفی بی پاسخ مانده است. سوالاتی مانند 1) اگر فارس وجود برگه رای را تکذیب کرد پس چرا توانگر بازداشت شد؟ 2) چرا برخی از نهادهای امنیتی جایگاه یکی از مهمترین چهره های رسانه ای خود را به یک خبرنگار صرف تقلیل دادند؟ 3) چرا برخی از تصاویر و اخبار توانگر توسط خبرگزاری های فارس و تسنیم حذف می شود؟ در نهایت 4) اگر حادثه هک اسناد خبرگزاری فارس اتفاق نمی افتاد، آیا عباس توانگر همچنان بدون نگرانی و ترس در مرز امنی که همیشه برای «جریان خودی» وجود دارد، مشغول کارهای قبلی خود بود؟