باران طلایی قلم
استاد اقتصاد دانشگاه تهران گفت: متاسفانه در ایران تمام امور بازار خودرو منحصرا به دو شرکت عرضه کننده خودرو سپرده شده است و تمامی تلاش های شورای رقابت برای تغییر این روند تاکنون بی نتیجه مانده است.
شورای رقابت در نامه ای به رئیس سازمان بورس اعلام کرد: عرضه خودروهای دنا، پژو 207 و خانواده شاهین در بورس کالا ممنوع است، تمامی محصولات ایران خودرو و ساپیا به جز هایما انحصاری است. و تارا “
وزیر اقتصاد در واکنش به این اتفاق گفت: مجوز فروش خودرو در بورس از سوی شورای عالی بورس صادر شد و شورای عالی بورس در این خصوص تصمیم گیری خواهد کرد.
عضو تجدیدنظر شورای عالی رقابت: واقعا برای رئیس سازمان بورس و وزیر اقتصاد جای سوال نیست که چطور خودرویی با اختلاف قیمت چند صد میلیون تومانی از بازار آزاد خریدار ندارد. تبادل؟ آیا نباید دید چه دست هایی در کار است که این بازار را از سکونت باز می دارد؟
وی افزود: نامه شورای رقابت به شورای عالی بورس ارائه می شود و در این خصوص تصمیم گیری می شود و شورای رقابت نیز نظرخواهی شده است تا مغایرتی بین تصمیمات وجود نداشته باشد.
از سوی دیگر نماینده ناظر در شورای رقابت گفت: شورای رقابت در مورد عرضه خودرو در بورس تصمیمی نگرفته است و آنچه اعلام شده نظر رئیس آن شورا است.
مهدی تقیانی درباره نامه رئیس شورای رقابت به رئیس سازمان بورس مبنی بر توقف عرضه خودرو در بورس کالا، گفت: شورای رقابت می تواند در مورد کیفیت عرضه یا اصلاح نظر دهد. قیمت گذاری پایه است، اما این شورا نمی تواند تصمیم بگیرد که آیا خودرو در بورس عرضه شود یا نه تا نظر خود را اعلام کند زیرا اصولا این موضوع در صلاحیت شورای رقابت نیست.
نماینده ناظر در شورای رقابت تاکید کرد: شورای رقابت درباره عرضه خودرو به بورس تصمیمی نگرفته است و آنچه امروز اعلام شد نظر شخصی رئیس این شورا برای توقف عرضه خودرو به بورس است. در حالی که این موضوع در شورای رقابت بررسی نمی شود.
وی درباره نامه برخی نمایندگان به شورای رقابت نیز خاطرنشان کرد: نامه برخی نمایندگان به این شورا در خصوص تخصیص منابع ناشی از تفاوت قیمت کارخانه ای خودرو با قیمت فروش در بورس، این تفاوت است. باید به صورت مالیات یا هزینه های ارتقای کیفیت خودروسازی کشور به دولت برگردانده شود تا در صندوقی واریز شود. اما بحث عدم تحویل و یا ادامه قرعه کشی توسط نمایندگان مردم مطرح نیست.
داستان IPO اکنون به یک داستان پیچیده تبدیل شده است. نشان دهنده پیچیدگی عجیب و غریبی است که باعث عدم تصمیم گیری، عدم برنامه ریزی و پرخاشگری در تصمیم گیری های دستگاه های اجرایی مختلف شده است.
آلبرت بگزیان; این اقتصاددان عضو شورای عالی رقابت در گفت و گو با «توسعه ایرانیان» در این خصوص گفت: متاسفانه بازار خودرو در ایران با مشکل انحصاری خاصی مواجه است.
آلبرت بگزیان در گفت و گو با «توسعه ایرانیان»: دو خودروساز بزرگ در ایران داریم که تقریباً 85 درصد بازار را در اختیار دارند و 28 شرکت باقی مانده فقط مونتاژ می کنند. از طرفی این دو شرکت مدام در تلاش هستند تا خودرو را با قیمتی بالاتر به فروش برسانند و با درج خودرو می خواهند خود را از زیر بار فروش خودرو به قیمت مصوب برهاند.
وی افزود: اولین نکته این است که چنین اقدامی اختراع ایرانی است و در هیچ کجای دنیا محصول ساخته شده و نهایی در بورس عرضه نمی شود، زیرا بورس محل تحویل کالاهای واسطه ای مانند گندم است. ، روغن و غیره همانطور که می بینید ما تا به حال بورس بنزین نداشته ایم اما در ایران به دلیل کمبود عجیب و انحصاری بودن بازار، خودرو در بورس به فروش می رسد و به همین دلیل شاهد شرایط بی سابقه ای در دنیا هستیم.
خودرویی که با قیمت مصوب به فروش نمی رسد
وی تصریح کرد: فروش خودرو در بورس نوعی کفش معکوس است. ما یک قیمت ثابت برای ماشین داریم. کارخانه ها باید خودروها را با این قیمت مصوب تحویل دهند. از سوی دیگر با نرخ بازار آزاد مواجه هستیم که به میزان قابل توجهی از نرخ مصوب حذف شده است. در حال حاضر خودروساز مدام می گوید که من در حال ضرر هستم و باید بتوانم خودرو را در بازار پس از فروش بفروشم.
وی گفت: دو خودروساز بزرگ در ایران داریم که نزدیک به 85 درصد بازار را در اختیار دارند و 28 شرکت دیگر فقط مونتاژ می کنند. از طرفی این دو شرکت مدام در تلاش هستند تا خودرو را با قیمتی بالاتر به فروش برسانند و با درج خودرو می خواهند خود را از زیر بار فروش خودرو به قیمت مصوب برهاند.
بغزیان تاکید کرد: در نتیجه این تصمیمات و این تلاش برای دور زدن قانون، شاهد آن هستیم که نرخ سومی برای خودرو در بازار آشکار شده است. اکنون با نرخ مصوب، نرخ بازار و نرخ ارز مواجه هستیم و این نشان می دهد که مشکلات به جای کاهش در حال افزایش است.
کالای تحویل خودرو در بورس چیست؟
او گفت که طرفداران لیست خودرو با یک سوال خاص روبرو هستند. آنها ادعا می کنند که کشف قیمت اتفاق می افتد، اما شما باید بپرسید که کشف قیمت شما چه تاثیری بر بازار داشته است و چرا حتی اندکی نرخ ها را کاهش نداده است. چرا زمان معرفت، زمان شاهین تقدیم می کنید. آیا حتی ممکن است با وجود اختلاف قیمت زیاد تمام خودروهای عرضه شده در بورس در بورس خریداری نشوند؟ اینها سوالاتی است که باید به آنها پرداخت.
بزیان افزود: واقعا برای رئیس سازمان بورس و وزیر اقتصاد جای سوال نیست که چطور خودرویی با اختلاف قیمت چند صد میلیون تومانی در بورس خریدار نداشته باشد؟ آیا نباید دید چه دست هایی در کار است که این بازار را از سکونت باز می دارد؟ در کل اگر قرار است خودرو در بازار عرضه شود چرا کل تولید را ارائه ندهید و این داستان را با قرعه کشی که خود شما نقد می کنید جمع آوری کنید. حالا کار به جایی رسیده که می گویند نصف پول ماشین را بده تا وارد قرعه کشی شوی.
موانع عادی شدن وضعیت بازار چیست؟
بزیان با اشاره به اینکه بازار سال هاست در وضعیت غیرعادی قرار دارد، گفت: چه موانعی برای عادی شدن وضعیت بازار وجود دارد؟ منظورم همان خودروسازان و شرکت هایی است که از آنها سود می برند. یک خودرو در قرعه کشی عرضه می شود و یک خودرو در بورس فروخته می شود و این وضعیت بازار است که باید دید چرا عادی نمی شود. خوب شما با هزاران ترفند نمی گذارید اوضاع عادی شود و این هم کاملاً قابل مشاهده است.
وی گفت: خودروسازان تصمیم گرفته اند با ورود به بورس مشکل خود را حل کنند زیرا در نهایت بورس شفاف تر شده و این روش را قابل دفاع می دانند، اما متاسفانه هر روز شاهد شرایط پیچیده تر از گذشته هستیم و هیچکس این وضعیت را ندارد. عزم راسخ برای حل مشکلات».