علم و فناوری در سال 1400 / شتاب علمی ایران در سلول های بنیادی و شبیه سازی حیوانات

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ پژوهشکده رویان که در اواخر دهه 1960 تأسیس شد، امروزه یکی از مهمترین مؤسسات تحقیقاتی علوم سلولی در منطقه و جهان است. راه اندازی پژوهشکده رویان به سرپرستی مرحوم استاد کاظمی آشتیانی زمینه ساز بسیاری از شرکت های دانش بنیان شد.

از ارائه درمان قطعی بیش از 70 بیماری صعب العلاج گرفته تا درمان ناباروری و درمان موضعی غضروف یا به عبارتی آموزش مهندسی و ژنتیک در این مرکز نمونه هایی از دستاوردهای ارتقای علم سلول های بنیادی از پایان جهان است. دهه 60 پروفسور کاظمی آشتیانی با تأسیس پژوهشکده رویان در سال 1377 دنبال شد و وارد مرحله جدیدی شد.

ایران از نظر تولید سلول های بنیادی علمی رتبه اول منطقه و سیزدهم جهان را دارد. بیش از 160 شرکت دانش بنیان در کشور وجود دارد و 21 مرکز پیوند سلول در این زمینه به مردم خدمات ارائه می دهند. این خدمات مرهون زحمات بی دریغ استاد کاظمی آشتیانی و سایر همکاران از جمله دکتر شاهوردی می باشد.

در سال های اخیر در حوزه سلول های بنیادی با تلاش شرکت های دانش بنیان به محصولاتی کاربردی از طرح های تحقیقاتی رسیده ایم، محصولاتی که در حوزه دارو کاربرد فراوانی دارند و می توانند نیازهای مختلف را برطرف کنند.

پژوهشکده رویان در 7 خرداد 1370 به عنوان مرکز محدود جراحی جهت ارائه خدمات پزشکی به زوج های نابارور و تحقیقات و آموزش در زمینه علوم باروری و ناباروری توسط مرحوم دکتر سعید کاظمی آشتیانی و جمعی از محققین و همکاران تاسیس گردید. از ایران.دانشگاه علوم پزشکی.

این پژوهشکده در سال های 1377 و 1387 به ترتیب از مرکز تحقیقات علوم سلولی و مرکز تحقیقات پزشکی باروری از شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مجوز دریافت کرد. با ارتقای آن از پژوهشگاه به پژوهشگاه رویان موافقت می شود.

پژوهشگاه رویان یک مرکز تحقیقاتی و فناوری در سطح بین‌المللی، پیشگام در توسعه علم، فناوری و نوآوری در علوم زیستی با اشاره به علوم سلول‌های بنیادی، تولید مثل، بیوتکنولوژی، طب ترمیمی و موثر در ارتقای سلامت جامعه است. به این بهانه به سراغ دکتر عبدالحسین شاهوردی، رئیس پژوهشکده رویان جهاد دانشگاهی رفتیم و درباره دستاوردهای علمی بزرگ رویان گفت و گو کردیم که مشروح آن را در این گفت وگو مرور می کنید:

در حال حاضر موضع ایران در قبال سلول های بنیادی و ناباروری چیست؟

ما تجربه و تکنیکی در لقاح آزمایشگاهی داریم. لقاح آزمایشگاهی با تلقیح با سوزن یا قرار دادن تخمک و اسپرم در آزمایشگاه دیگر انجام می شود. در سال 1998، پس از معرفی Dolly، اولین گوسفند شبیه سازی شده، جنبشی به نام شرکت Eva ایجاد شد که برای مثال فضایی برای شبیه سازی افراد ایجاد کرد.

این فناوری که در ناباروری از آن صحبت می کنیم، مانند گاوی که شیرده است و پتانسیل ژنتیکی بالایی دارد، به هر دلیلی در کشتارگاه ذبح می شود. امروزه دوستان و همکاران ما تخمدان های این گاو را خارج کرده و در آزمایشگاه تخمک هایش را جدا می کنند و وقتی بالغ شد با اسپرم مناسب گاو او را بارور می کنند و در نهایت تعداد زیادی جنین در آزمایشگاه تشکیل می شود. حدود 18 جنین از این نوع از یک گاو در کشتارگاه تشکیل شد که به 10 راس گاو منتقل شد و از آنها حدود 10 گوساله خوب از همان نژاد متولد شد. ما قادر خواهیم بود پتانسیل ژنتیکی خوبی را از طریق تکنیک های لقاح آزمایشگاهی در گاو یا از طریق شبیه سازی حفظ کنیم.

چینی ها این کار را با جمع آوری تخم ها از کشتارگاه های آمریکایی، ایجاد جنین های خوب در ایالات متحده و انتقال آنها به چین انجام دادند. چینی ها جنین خوب را به دام عادی خود منتقل کردند. امروزه که بز سنان را در اصفهان پرورش می دهیم، در واقع جنین بز سنان در محیط آزمایشگاهی تولید می شود و فقط به بزهای معمولی (!) منتقل می شود که به آن کلبه اجاره ای می گویند. امروزه قیمت بز سنان بسیار بالاست و بز اصلی سنان برای اروپا و کوه های آلپ است. تا به امروز بیش از 3000 راس بز سنان در اصفهان تولید و عرضه شده است.

همکاران ما به یک کشور آفریقایی رفتند و در آنجا یک مزرعه ایرانی پیدا کردند. تعدادی قفس از گوش تعدادی از بزهای گوشتی آنها جدا و به ایران منتقل شد. روش شبیه سازی به این معناست که هسته سلول گوش بز خارج شده و وارد تخم می شود که در نهایت جنینی است که ماده ژنتیکی آن بز اولیه است. امروزه حدود 30 تا 40 راس بز گوشتی از این طریق متولد و تولید می شود.

آیا این روش جهش های ژنتیکی خطرناکی ایجاد نمی کند؟

این روش دانش است; تو همون بزی که مثال زدم تحریکش میکنن و از تخمدانش تخمک میگیرن 20 تا تخمک میگیرن و در آزمایشگاه با اسپرم خوب تخمک بارور میشه و جنین درست میشه که کاملا طبیعیه .

در استان اصفهان قوچی به نام کمیشلو وجود دارد که قوچ وحشی و در خطر انقراض است. قفسی از گوش قوچ گرفته شد و جنین تکثیر شد و به گوسفند منتقل شد.

آیا در سال های اخیر برای تزریق منابع مشکلی داشته اید؟

در مورد دانشگاه ها و پژوهشکده ها و مجتمع هایی مثل جهاد دانشگاهی، اتفاقاتی که در بودجه افتاد به ما هم سرایت کرد; در گذشته ضریب رشد را 450 یورو می خریدیم که امروز هم 450 یورو است، اما در گذشته 450 یورو را با قیمت هر یورو 7000 تن محاسبه می کردیم، اما امروز هر یورو نزدیک به 35000 تن است!

یکی از کارهایی که ما در زمینه دستکاری ژنتیکی انجام داده ایم «پروتئین های نوترکیب» است. سلول با مدلسازی کارهایی که سلول در بدن انسان انجام می دهد، یک سری پروتئین ترشح می کند، سلول در آزمایشگاه رشد می کند و این ترشحات را جمع آوری می کند و پروتئین های مورد نظر پس از خالص سازی و خالص سازی از آنها به «عامل رشد» آزاد می شود.

امروز ما حدود 20 پروتئین نوترکیب را در یک درجه تحقیقاتی تولید می کنیم و حتی یکی از واکسن های تاج را بر اساس همان پروتئین های نوترکیب ساخته ایم که پاستور روی آن کار کرده است. دانش سلول های بنیادی یا دانش سلولی در کل دنیا در طول 20 سال گذشته دستخوش تغییرات زیادی شده است و در واقع هم در بحث تشخیص و هم در مسائل مربوط به کاربرد آنها تغییرات زیادی ایجاد شده است.

افق پیش روی محققان و دانشمندان پژوهشگاه رویان چیست؟

مشکلات کشور ریشه داخلی و خارجی دارد و با تسلط بر این علوم، بسیاری از مشکلات بهداشتی و داروهای بسیار گران قیمت با فناوری های جدید به دست می آید و ارزش افزوده بسیار بالایی دارد. موضوعات بیولوژیکی نیز به طور گسترده در زمینه بیولوژیکی استفاده می شود، به عنوان مثال در طول جنگ عراق و آمریکا در کویت، ویروس تاج در آن زمان یا هنگام استفاده از مواد رادیواکتیو در درجات و سطوح مختلف معرفی شد.

آیا در مسیر رشد علمی ایران به ویژه در پژوهشگاه رویان پرتاب سنگ های منشأ خارجی و حتی کشتارهای بیولوژیکی مشکوک برای حذف چهره های موثر در این زمینه صورت گرفته است؟

یکی از مشکوک ترین موضوعات این مناظره فوت مرحوم دکتر کاظمی آشتیانی، مؤسس پژوهشگاه رویان بود، اما سندی در این زمینه وجود ندارد. این موضوعات در گذشته به عنوان شخصیت های سیاسی در عرصه بین الملل مطرح شده است، اما قطعا قابل اثبات نیست. مثلا سرطان چیست؟ همین تقسیم سلولی که صورت می گیرد، خداوند فاکتورهایی را در سلول قرار می دهد که اسپرم وارد تخمک می شود و ماهیت تخمک این است که این رازی هست که دیواره تخمک در برابر هر اسپرم بعدی مقاوم می شود و دیگر اجازه ورود نمی دهد، یعنی. با آمدن اولین اسپرم در اطراف او بسته می شود. سلول تقسیم می شود و یک عامل رشد تولید می کند که دیگر اجازه تقسیم را نمی دهد. اگر بخشی از این روش از کنترل خارج شود، به راحتی تکثیر می شوند و در واقع سرطان این واقعیت است که تعداد زیادی از سلول ها تقسیم می شوند که به اعصاب یا بافت های بعدی فشار وارد می کند.

تشخیص آن در حملات بیولوژیکی بسیار دشوار است. حالا ما یک حیوان را به شما نشان می دهیم و ادعا می کنیم که یک حیوان شبیه سازی شده است، اما چگونه می توانید متوجه شوید؟ پاسخ ما این است که از گوش حیوان برای نمونه برداری استفاده کردیم، در سطح ژنتیکی نشانگرهای تشخیصی وجود دارد، یعنی وقتی سلول های بنیادی خون بند ناف را تزریق می کنید، نشانگرهای HLA بین 60 تا 70 درصد روی هم قرار می گیرند که همان نشانگر است. نشانگرها نشانگرهای مولکولی هستند.

یکی از راه های تشخیص ژنتیک نوزاد، نمونه برداری از خون مادر و دیدن خون نوزاد در خون مادر است. مادر پروتئین خاصی دارد و اگر پروتئین دیگری در آن یافت شود، متوجه می شوند که بچه پسر است یا دختر! یعنی نوزاد دارای ترشحاتی است که برای تشخیص جنسیت یا حتی احتمال ابتلا به بیماری وارد جریان خون مادر می شود که همگی به عنوان «دانش سلولی» توصیف می شوند. دانش سلولی امروزه در کشور یک نیرو محسوب می شود، اما چون بحث سلامت در کنار دانش سلولی مطرح می شود، مسائل نظامی آن بسیار کوچک است و هیچ کشوری جز رژیم صهیونیستی به دلیل خط قرمز بودن وارد این بحث ها نمی شود.

انتهای پیام/
منبع: تسنیم