ما به مذاکره و کار رسانه ها اعتقادی نداریم

خواسته های غرب ایران برای احیای برجام تا چه اندازه با شرایط کنونی جهان سازگار است؟

خواسته های ایران باید متناسب با واقعیت های هسته ای و آنچه در صحنه بین المللی رخ داده باشد. دولت ایران به خوبی می‌داند که مثلاً دولت آمریکا نمی‌تواند آینده دولت‌های آمریکا را تضمین کند و فقط دولت خود و مدت زمانی که آنها در قدرت بوده‌اند را تضمین می‌کند. ظاهرا با روی کار آمدن رئیس جمهور دیگری در آمریکا ممکن است از توافق سیاسی برجام خارج شود. این کاملا طبیعی است. برای جلوگیری از این اتفاق، ایران باید یک توافقنامه امنیتی سیاسی با ایالات متحده امضا کند. طبیعتا چنین توافقی ابعادی فراتر از برجام خواهد داشت و مستلزم لابی گسترده و روابط بسیار بالاتر بین ایران و آمریکا خواهد بود. لازم به ذکر است که توافقی بین ایران و آمریکا به نام ایران وجود داشت که بر اساس آن ایران می توانست در دادگاه لاهه به نفع خود رای صادر کند. این پیمان که به مراتب قوی‌تر از توافق بود، به‌طور یکجانبه توسط ترامپ لغو شد. با این حال طبیعی است که در شرایطی که لابی های قوی بین دموکرات ها و جمهوری خواهان که موضع محکمی نسبت به رفتار ایران در سال های اخیر، چه در دوران اصولگرایان و چه در دوران اصلاح طلبان دارند، وجود دارد، اساسا امکان ائتلاف وجود ندارد. . بدیهی است که کشورهای عربی و روسیه هرگز نمی خواهند روابط ایران و آمریکا صمیمی شود، بنابراین قطعاً در این مسیر سنگ اندازی می کنند. ایران به دنبال فضای رسانه ای بیشتری برای تسلط بر مذاکرات است.

آیا در این زمان مناسب است که اعراب از آمریکا بخواهند به اشتباهات خود اعتراف کنند؟
در زمانی که بایدن به تازگی روی کار آمده بود و آقای سید عباس عراقچی در حال مذاکره بود، با توجه به اینکه رویکرد آمریکا در قبال برجام اخیرا تغییر کرده بود، اما امروز به دلیل فضای رسانه ای، ممکن بود چنین انتظاری منطقی باشد. در دست قدرت های جهانی است و ایران در عرصه رسانه بی کفایت است، دولتی که از برجام خارج شده و متهم است، توانست رویه را به نفع خود تغییر دهد. در همین راستا دولت آمریکا آمریکا را به غنی سازی ایران و تاخیر در بازگشت به مذاکرات متهم کرد و در عمل امروز ایران را مقصر می داند. همین موضوع باعث شد ایران متهم به تخریب برجام شود و امروز انتظار دارند ایران عذرخواهی کند و دلیلش این است که ما با رسانه ها خوب عمل نکردیم و از ظرفیتی که داشتیم به خوبی استفاده نکردیم. ما از حقیقت و درستی صحبت نمی کنیم، بلکه از روابط و واقعیت های بین المللی در عرصه سیاسی صحبت می کنیم. ایران در گذشته این را تجربه کرده است. مثلا گزارش های سازمان ملل و ما خودمان به خوبی می دانیم که صدام شروع به حمله به ایران کرد و متجاوز جنگ 8 ساله بود. عراق در این میان سیاست اعلامی و سیاست عمل داشت. صدام با اینکه خاک ایران را اشغال کرده بود، از سازمان ملل خواستار صلح شد و خود را مظلوم جلوه داد. از سوی دیگر ایران با وجود اشغال بخشی از خاک خود در عراق، شعار جنگ تا پایان ناآرامی ها در سراسر جهان را سر داد. به همین دلیل صدام سیاست و جنگ رسانه ای را از ایران حذف کرد. در فضای رسانه مهم این نیست که چه می گوییم، مهم شنیده شدن است. ایران چیزی برای گفتن به افکار عمومی بین المللی ندارد و این کار را برای ایران سخت می کند.

آیا باز هم لغو همه تحریم ها را غیرممکن می دانید؟

لازم به ذکر است که ظریف و اراکچی در دولت دوازدهم با توجه به تجربیات خود می توانستند تمامی تحریم های ایران را که مربوط به برنامه هسته ای بود لغو کنند، اما امروز کار رفع تحریم ها دشوارتر شده است. تیم مذاکره کننده امروز ایران فضای گفتگو را نمی شناسد. امروز تیم مذاکره کننده ایران اصلا اعتقادی به مذاکرات ندارد و همین امر آنها را دشوارتر می کند. ایران نباید خواسته هایی داشته باشد که مجبور به عقب نشینی از آن شود. در نبرد سیاسی نباید حریف را دست کم گرفت و باید هوشمندانه عمل کرد. ما باید باور کنیم که در حال مذاکره با ابرقدرت هایی هستیم که سابقه طولانی در استعمار دارند و می دانند چگونه خوب بازی کنند. واضح است که تجمیع نمی تواند به یک دستاورد ملموس در عرصه بین المللی منجر شود. برای ما امروز تفاوتی بین ظریف و امیرعبدالیان نیست. امروز منافع ملی برای ما مهم است و نباید به خطر بیفتد.