روز دوشنبه هفته جاری ویدئویی در شبکه های اجتماعی منتشر شد که نشان می داد معلمی دانش آموزی را با کمربند در کلاس تنبیه می کند. معلم که مردی میانسال و نسبتاً درشت اندام است، نوجوان را مجبور به دراز کشیدن روی زمین کرد و کمربند او را برداشت و با کمربند به او لگد زد. صدای مرد (معلم) شنیده می شود که فریاد می زند و با الفاظ ناشایست از دانش آموز می خواهد که عذرخواهی کند. دستان پسر که به پهلو خوابیده است، بی اختیار سعی می کند جلوی ضربات مرد (معلم) را بگیرد. این فیلم با موبایل یکی از دانش آموزان در پایان درس گرفته شده و در اینترنت در حال پخش است.
این ویدئو به سرعت در شبکه های اجتماعی دست به دست شد و بسیاری نوشتند که وزارت آموزش و پرورش باید پاسخگوی اقدام ظالمانه این معلم باشد. محتوای ویدئو به قدری تاثیرگذار بود که آموزش و پرورش در همان ساعات اولیه نسبت به آن واکنش نشان داد و با تایید این ویدئو اعلام کرد که این ویدئو مربوط به یکی از مدارس شهرستان مرودشت استان فارس است.
در توضیح اداره کل و روابط عمومی آموزش و پرورش فارس آمده است: روز دوشنبه 23 آذرماه در یکی از دبیرستان های شهرستان مرودشت معلمی اقدام به تنبیه بدنی دانش آموز خود کرد. به محض اطلاع از این اقدام، مشخص شد که این اقدام در دبیرستان علامه حلی شهرستان مارودشت رخ داده است.
روابط عمومی آموزش و پرورش فارس توضیح داد که «به صحبت های این معلم ادبیات فارسی گوش داد، البته از رفتارش ابراز پشیمانی کرد. با تمام این اوصاف پرونده این معلم به شورای اول رسیدگی به تخلفات کادر آموزشی فارس ارسال شده است».
ما هیچ بهانه ای برای مجازات نمی پذیریم
علیرغم تمام این گزارش ها از تنبیه و تحقیر، موضوعی ثابت در مدارس است. هر زمان که در رسانه ها تنبیه یا تحقیر وجود داشته باشد، کاربران شبکه های اجتماعی نسبت به آن واکنش نشان داده و پس از مدتی به فراموشی سپرده می شود. باید از مسئولان آموزش و پرورش بپرسید که چرا بر رفتار روحی و روانی معلمان نظارت دقیقی وجود ندارد؟ آیا آموزش و پرورش به طور جدی پرونده معلمان خاطی را بررسی می کند و سوال مهمتر این است که چرا آموزش و پرورش در انتخاب خود به مشکلات روحی و روانی معلمان توجه چندانی نمی کند؟ اینها مواردی است که حمیدرضا شعبانی، روابط عمومی اداره کل آموزش و پرورش فارس در پاسخ به آن می گوید: «سلامت جسمی و روحی دانش آموزان خط قرمز آموزش و پرورش است. ما بارها بر امتناع از تنبیه بدنی تاکید کرده ایم و این تخلف را نمی پذیریم. ما هیچ عذری را برای این نوع تخلف معلم نمی پذیریم. این رفتار خلاف اصول آموزشی است و طبق مقررات با فرد خاطی برخورد خواهیم کرد. البته ما هر سال دوره های تکمیلی برگزار می کنیم و در این دوره ها بر مسائل روانشناختی و مهارت های تدریس فردی حتی «مدیریت کلاس درس» تاکید می کنیم. اما متأسفانه همچنان شاهد این نوع رفتار هستیم.»
وی تاکید می کند: «هنوز از این معلم اطلاعی ندارم، آیا به SDP رفته یا نه؟ اما ما پرونده او را به این شورا دادیم. این هیئت به عنوان دادگاه باقی می ماند و هر کس مرتکب تخلف شود، مرجع رسیدگی به تخلف این هیئت است. متأسفانه این معلم 26 سال خدمت کرده و انتخابش نه برای امسال، بلکه برای سال گذشته است. افراد می توانند در طول سال ها رفتار خود را تغییر دهند. البته یکی از مهم ترین مواردی که باید انتخاب کرد توجه به مشکلات روحی و روانی معلم است. روانشناس پس از پرداختن به مشکلات اعتقادی و سطح علمی مردم با فردی که می خواهد شغل معلمی را انتخاب کند مصاحبه ای انجام می دهد. اینطور نیست که هر فردی وارد سیستم معلم شود.
چرخه خشونت از جامعه تا مدرسه
برخی از معلمان به انتخاب های دقیقی اشاره می کنند که بر موضوعات خاصی تمرکز می کنند. در واقع، پارامترهای فردی، شخصیتی و انگیزشی فرد به طور جدی مورد بررسی قرار نمی گیرد. مشکلی که محمدرضا نیک نژاد، کارشناس آموزش و پرورش بر آن تاکید می کند: «مجازات در مدارس وجود دارد و این مشکل چندان عجیب نیست. فقط وقتی رسانه ای می شود که مردم در مورد آن صحبت می کنند. در واقع سالها تنبیه در مدارس وجود دارد و زمینه های تنبیه بدنی و خشونت مدرسه از بین نرفته است، فکر نکنید اینجا فقط حقوق دانش آموز تضییع می شود. همچنین حقوق معلم گاهی نادیده گرفته می شود. البته من طرفدار مجازات نیستم و اصلاً بحث قابل دفاعی نیست. اما تا زمانی که چرخه ای از خشونت در جامعه وجود داشته باشد، شاهد خشونت در مدارس خواهیم بود.”
وی به سلامت روان معلمان اشاره می کند و می گوید: وقتی نظام آموزشی به مشکلات روحی و روانی معلمان خود توجه چندانی نمی کند، فقط از ابتدا به گزینش عقیدتی می پردازد و به مشکلات روحی و روانی معلمان توجهی نمی کند. معلمان در طول سال های تدریس، در نتیجه شاهد چنین وضعیتی در مدارس هستیم. چند سال پیش بخشنامه ای در مورد ظاهر و جایگاه معلمان صادر شد. اما آنجا ندیدیم که به مشکلات روحی و روانی معلمان توجه جدی داشته باشند. واقعیت این است که مدارس آنقدر کمبود معلم دارند که فقط جذب معلم برای مسئولان آموزش و پرورش مهم است. همچنین مدارس و کلاس های فرسوده و فرسوده با تراکم 40 دانش آموز و کمبود نیروی انسانی موجب بروز خشونت در کلاس ها می شود.