پیامدهای قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل علیه ایران / سه راه حل برای ایران

این روزنامه گزارش می دهد: شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در آخرین نشست خود در ژنو قطعنامه ای را برای تشکیل کمیسیون مستقل حقیقت یاب در خصوص مشکلات حقوق بشر در ایران تصویب کرد. اگر کمیسیون حقیقت یاب مستقل در ایران تشکیل شود، اولین بار پس از انقلاب است که چنین اتفاقی رخ می دهد. پیش از این گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران حضور داشت و به این ترتیب به مسائل حقوق بشر پرداخته شد. حال سوال این است که مکانیسم کمیسیون حقیقت یاب مستقل با مکانیسم قبلی چه تفاوتی دارد. گزارشگر ویژه؟

تفاوت بین کمیسیون مستقل حقیقت یاب و گزارشگر ویژه

صابر نیاورانی استاد حقوق بین الملل دانشگاه به روزنامه دنیای احتاز گفت: مکانیسم گزارشگر ویژه از زمان تشکیل کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل به صورت تاریخی وجود داشته و هر بار ادعاهایی مبنی بر نقض گسترده و سیستماتیک حقوق بشر مطرح شده است. حقوق در یک کشور، گزارشگر به طور ویژه برای آن کشور تعیین شده است. طبیعتاً این خبرنگاران گزارش های خود را ارائه کردند و به کمیسیون حقوق بشر و سپس به شورای اقتصادی و اجتماعی رفتند. به گفته نیاورانی، اتفاقی که در شورای حقوق بشر افتاده این است که باید کمیسیون حقیقت یاب تشکیل شود تا به موضوع حقوق بشر در ایران رسیدگی کند و موارد ادعایی نقض حقوق بشر را به شخص و مدارک آنها ارائه کند. کمیسیون حقیقت یاب

من لوگوی ایلان ماسک را برای اپل و گوگل جایگزین خواهم کرد

این کارشناس معتقد است در نهایت آنچه مهم است این است که این کمیسیون حقیقت یاب نیز در نهایت یک نهاد سیاسی است و هیچ تصمیم اجرایی علیه ایران در شورای حقوق بشر اتخاذ نخواهد شد. مگر اینکه این وضعیت به عنوان نقض صلح و امنیت بین المللی به شورای امنیت معرفی شود و در آنجا تصمیم اجرایی گرفته شود.

وی تاکید کرد: شورای امنیت سازوکار خاص خود را دارد و در نهایت حتی اگر به این شورا برود، حتی اگر یکی از اعضای دائم آن را وتو کند، هیچ اتفاقی نمی افتد.

نیاورانی در ادامه گفت: تعیین کمیسیون حقیقت یاب از نظر روابط بین الملل و از نظر اعتبار بین المللی برای کشورها بسیار مهم است که نه گزارشگر ویژه و نه کمیسیون حقیقت یاب تعیین شود. برای آنها .

این استاد حقوق دانشگاه در پاسخ به این سوال که آیا شورای حقوق بشر تاکنون به دنبال تشکیل چنین کمیسیونی در رابطه با کشور دیگری بوده است، گفت: تا جایی که به یاد دارم، چنین کمیسیونی فقط برای میانمار تشکیل شده است و برای اولین بار است. در سال امروز شورای حقوق بشر کمیسیون حقیقت یاب را در خصوص ایران در دستور کار قرار داد.

پرستیژ و پیامدهای سیاسی

نیاورانی با تشریح پیامدهای حقوقی، سیاسی و اعتباری تشکیل کمیسیون حقیقت یاب درباره ایران، توضیح داد: «بدترین پیامد از نظر سیاسی، اعتبار و اعتبار است. همچنین ممکن است یافته های تحقیقات کمیسیون حقیقت یاب به شورای امنیت ارجاع شود. اما همانطور که در شورای امنیت گفته شد، طبق روند تصمیم گیری آن، اگر قطعنامه ای علیه ایران صادر می شد، روسیه یا چین احتمالا آن را وتو می کردند.

وی با بیان اینکه ایران از نظر حقوق بین الملل در رابطه با این حادثه چه اقداماتی می تواند انجام دهد، گفت: از نظر حقوق بین الملل، ایران می تواند اطلاعات لازم را در خصوص وضعیت رعایت حقوق بشر با اسناد لازم به کمیسیون حقیقت یاب ارائه دهد. کار دشواری به نظر می رسد

سه راه حل برای ایران

همچنین محسن عبداللهی، استادیار حقوق بین الملل دانشگاه شهید بهشتی، در توییتی با تایید قطعنامه ضدایرانی شورای حقوق بشر سازمان ملل درباره «وضعیت حقوق بشر در ایران» نوشت: «بدون شک حقوق بشر. و مکانیسم های آنها استفاده یا سوء استفاده مضاعف. اما چرا دولت ایران خود را مشمول چنین استفاده هایی می کند؟! از روز درگذشت مهسا امینی و پس از آن بارها گفته شده است که رسیدگی به چنین حوادثی مستلزم تشکیل کمیسیون حقیقت یاب مستقل از سوی دولت است. عبداللهی با اشاره به اینکه اکنون با این قطعنامه شکننده شورای حقوق بشر و تصمیم برای تشکیل کمیسیون حقیقت یاب بین المللی، ایران سه گزینه دارد: تشکیل کمیسیون مستقل داخلی و انتشار یافته های آن، همکاری با کمیسیون بین المللی و عدم شناسایی و همکاری با او.”

وی ادامه داد: البته در مورد اخیر کمیسیون اعضای خود را از بین اپوزیسیون ایرانی و کارشناسان خارجی انتخاب و گزارش خود را با استناد به منابع خارجی از جمله گزارش اخیر CNN تهیه و منتشر خواهد کرد. گزارش یک نهاد بین المللی در صورتی که دولت ایران متهم به ارتکاب جنایت علیه بشریت شود – که بنا به گزارش ها و ادعاهای منابع غربی ممکن است – دو پرونده جدید و خطرناک علیه ایران تشکیل می شود که حتی ممکن است بهانه ای شود. مداخله نظامی خارجی ارجاع رسیدگی به جنایات احتمالی به دیوان کیفری بین‌المللی و توسل به دکترین حفاظت در صورت مداخله نظامی.» البته این کارشناس می‌گوید که هر دو نیازمند تصمیم شورای امنیت هستند.

در مورد اول، ممکن است پرونده برخی از افراد به دادگاه کشیده شود. اما در مورد دوم، سرزمین ایران در میان است. این استاد حقوق بین الملل با بیان اینکه دکترین مسئولیت حفاظت با ارتکاب چهار جنایت نسل کشی، جنایات جنگی، پاکسازی قومی و جنایت علیه بشریت فعال می شود، ادامه داد: البته فاز مداخله نظامی دکترین مسئولیت حفاظت مستلزم قطعنامه شورای امنیت است. »

ایران نباید مصالحه کند

عبداللهی با اشاره به اینکه در صورت ارجاع پرونده حقوق بشر به شورای امنیت، احتمال وتوی روسیه یا چین وجود دارد، تصریح کرد: بدیهی است که مقامات ایرانی معمولاً بر وتوی روسیه و چین تکیه می کنند که البته این امکان وجود دارد. . با این حال، دو نکته را نباید نادیده گرفت: اول، مورد کوزوو نشان داد که غربی‌ها می‌توانند با دور زدن برجام وارد مداخله نظامی یکجانبه شوند. نکته دوم این است که هرگونه درخواست وتو بدون هزینه نخواهد بود و ایران را به کارت بازی قدرت های وتو تبدیل می کند که سابقه خوبی در پرونده هسته ای ندارند. »