ناظران می گویند بودجه واقعی شهرداری تهران نامشخص است و سه رقم متفاوت دارد
حمیدرضا خالدی
بودجه عمومی شهرداری تهران 3 هزار میلیارد تومان کمتر از بودجه پیشنهادی شهرداری و با رقم 75 هزار و 800 میلیارد تومان در اتاق شورا تصویب شد و این در حالی است که این بودجه همچنان نسبت به سال جاری بیشتر است. افزایش 50 درصدی؛ علیرضا زهانی شهردار پایتخت دلیل افزایش 56 درصدی بودجه شهرداری را تکمیل پروژه های عمرانی و سرمایه ای شهر عنوان می کند. اما تعدادی از اعضا و کارشناسان شورای شهر از جمله «ناصر امانی» عضو کمیته برنامه و بودجه شورای شهر تهران معتقدند بودجه مذکور نه تنها افسانه نیست، بلکه اجرای آن جز از طریق شهری بعید به نظر می رسد. و درآمد بی ثبات شهر و تراکم فروش.
به گفته «امیر شهرابی» مدیر کل برنامه و بودجه شهرداری تهران در قالب تبصره 20 در صورت وجود منابع مازاد بر بودجه مصوب 30 هزار میلیارد تومان برای تامین مالی 16 مگا پروژه در نظر گرفته شده است. یعنی شهرداری می خواهد علاوه بر بودجه 78 هزار میلیارد تومانی که برای سال 1402 برای تصویب به شورا ارسال کرده، 30 هزار میلیارد تومان در قالب بودجه اضافی برای تصویب به شورا بفرستد. به زبان ساده شهرداری به بهانه تکمیل پروژه های شهری امسال رسما بالغ بر 105 هزار میلیارد بودجه خواهد داشت. بودجه نامعلوم از کجا خواهد آمد؟ آن هم در شرایطی که شهردار بارها اعلام کرده و مدعی است که می خواهد سهم درآمدهای ناپایدار مانند فروش شهری، فروش جامدات و صدور مجوزهای بی رویه را در بودجه سنواتی به شدت کاهش دهد.
سابقه ادعای دستیابی به 120 درصد بودجه امسال
ماجرای بودجه سال آینده در حالی مطرح می شود که ادعای اجرای بودجه شهرداری با «اگرها» و «اما»های زیادی مواجه است. به گفته «لطف الله فروزنده» معاون مالی و اقتصاد شهری، تا پایان دی ماه 85 درصد از منابع بودجه محقق شده است و شهردار تهران نیز مدعی است تا پایان سال 120 درصد از بودجه شهرداری محقق شده است. محقق خواهد شد! یعنی حدود 20 درصد بیشتر از بودجه پیش بینی شده در سال 1401. بر اساس بودجه منتشر شده شهرداری برای سال آینده که هم اکنون در کمیته های شورا در حال بررسی است، این بودجه در برخی موارد دارای ارقام عجیبی است که از این پس تعدادی از اعضای شورا نیز تعلیق شدند. به عنوان مثال، زاکانی در زمان ارائه بودجه به شورا گفت که بیشتر بودجه سال آینده با هدف کاهش آلودگی هوای تهران خواهد بود. اما در آخرین جلسه سیداحمد علوی یکی از اعضای شورای اسلامی شهر تهران ضمن انتقاد از اعتبارات در نظر گرفته شده در لایحه بودجه 1402 شهر تهران گفت: با اعتبار 81 میلیارد برای کاهش آلودگی هوای تهران. ، ما فقط می توانیم 50 متر مترو احداث کنیم. به گفته این عضو شورای شهر تهران، متاسفانه در بودجه 1402، 42 درصدی که برای رفع آلودگی هوا در سال 1397 در نظر گرفته شده بود به 28 درصد کاهش یافت. اما به نظر می رسد موضوع بودجه 1402 شهرداری چیزی خارج از این ماجراها باشد. ناصر امانی عضو کمیته برنامه و بودجه شورای شهر در گفت و گو با «اعتماد» در پاسخ به این سوال که چرا برخلاف اظهارات شهردار تهران، بودجه سال آینده شهر تهران نیست. کوچک شدن و رشد بی سابقه شهرداری تهران در تاریخ؟ می گوید: اتفاقاً شهردار اصلاً به این موضوع اعتقادی ندارد، برعکس به بودجه انبساطی اعتقاد کامل دارد! به همین دلیل سه مدل بودجه در نظر می گیرد. یکی بودجه 78 هزار میلیاردی است که برای تصویب به شورا ارائه کرده است، دومی 30 هزار میلیارد بودجه اضافی و در نهایت بودجه ای که اعلام کرده فراتر از مجموع این دو رقم است و می خواهد همان را به ابلاغ کند. مناطق و سازمان های شهرداری .
یک شهر و سه بودجه؟
او ادامه می دهد: «در واقع آنها آرزوهای بزرگی برای شهر تهران دارند. او می خواهد تمام پروژه های سرمایه ای را تکمیل کند! به همین دلیل بودجه ارائه شده به شورا 56 درصد افزایش یافته است که در نوع خود بی سابقه است. همانطور که گفتم، این یک کار نمایشی است، شهردار به بودجه ای بسیار بالاتر از اینها نیاز دارد تا رویاهای خود را محقق کند. از این رو درصدد اعلام بودجه سوم مناطق است که بسیار بیشتر از 106 هزار میلیاردی است که به شورا آورده است. علاوه بر توضیحات این عضو شورای شهر تهران، پیگیری های خبرنگار «اعتماد» نیز نشان می دهد که بودجه مرموزی که شهرداری می خواهد به مناطق اعلام کند بسیار بیشتر از 106 هزار میلیاردی است که ارسال کرده است. به شورا برای تصویب به گفته برخی کارشناسان این رقم احتمالا به بیش از 150 هزار میلیارد تومان هم می رسد. توجیه شهرداری برای این افزایش نجومی بودجه، تکمیل پروژه های بزرگ عمرانی در شهر است. اما اینکه چرا این رقم اضافه در بودجه سال آینده دیده نشده سوالی است که امانی نیز در پاسخ می گوید: دلیل آن را هم نمی دانیم! اما برای شگفتی بودجه امسال همین بس که رشد 56 درصدی آن از رشد 40 درصدی بودجه دولتی و حتی تورم 46 درصدی کشور بیشتر است! این در حالی است که اگر بخواهیم رقم 30 هزار میلیارد بودجه اضافی را به این رقم اضافه کنیم، رشد بودجه به بیش از 100 درصد رسیده است و در صورت ادعای ناظران و برخی کارشناسان حوزه مدیریت شهری. درست هستند و زاکانی بودجه 150 هزار میلیاردی برای اطلاع رسانی به مناطق می خواهد، این رشد به بیش از 150 درصد می رسد! رقمی که کارشناسان می گویند با هیچ منطق و اصل علمی و مدیریتی قابل توجیه نیست.
فرهنگ؛ بالاترین رشد بودجه شهرداری در سال 1402 اما فاقد نکات عجیب و بی سابقه نیست; به عنوان مثال بودجه فرهنگی این سازمان از 3.5 هزار میلیارد تومان در سال 1401 با یک جهش خیره کننده به رقمی بیش از 8 هزار میلیارد تومان به یکباره افزایش یافت و بیشترین رشد عددی را در رتبه های بودجه دارد. معلوم نیست شهرداری می خواهد از چه عملیات بزرگ فرهنگی در شهر استفاده کند؟ سوالی که برخی از اعضای شورا به طور ضمنی به آن اعتراض داشتند.
حفظ 40 درصد سفارشی اما به روشی جعلی؟
طبق قوانین بودجه بیش از 40 درصد بودجه شهرداری باید برای ساخت و ساز اختصاص یابد. شهردار تهران پیش از این تاکید کرده بود که این سقف به طور کامل در بودجه سال آینده لحاظ شده است. اما امانی تعبیر دیگری از ردیف بودجه دارد: ظاهراً در بودجه امسال شهرداری به این رقم 40 درصد رسیده است. اما در عمل اینطور نیست.» وی با اشاره به اینکه بودجه عمرانی و حمل و نقل شامل بودجه حقوق می شود، می گوید: به عنوان مثال در سال 1401 از 16 هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی و حمل و نقل عمومی شهرداری، بیش از 7 هزار میلیارد تومان به حقوق و دستمزد اختصاص یافت. . اختصاص یافته است در بودجه سال آینده حدود 33 تا 32 هزار میلیارد تومان بابت حقوق و مزایا کسر می شود. بنابراین در عمل رقم بودجه عمرانی در بهترین حالت و چهره به چهره در همان حد 40 درصد است. البته این عضو کمیته برنامه و بودجه شورا به نکته مهم دیگری اشاره می کند که نباید به راحتی از کنار آن گذشت. وی با بیان اینکه به دلیل تورم موجود در کشور و به دلیل اینکه صحبت از توسعه حمل و نقل و ساخت و ساز و همچنین حفظ شهر می شود از یک سو امکان پرداخت حقوق نداریم و حقوق جزو اولویت های شهرداری است. . و مدیریت شهری چاره ای جز افزایش سقف بودجه در این حوزه نداریم. ، می گوید: «اما افزایش مذکور نباید به اندازه چیزی باشد که آقای زاکانی در بودجه آورده است. یعنی این رقم باید کاهش یابد.»
دوباره پر کردن درآمد پایدار
یکی از شعارهای شهردار تهران در سال گذشته این است که می خواهد به سمت درآمد پایدار حرکت کند. یعنی بودجه سالانه خود را از راه هایی غیر از خیابان فروشی و تراکم فروشی غیرقانونی محقق کند. ادعایی که امانی قاطعانه آن را رد می کند و می گوید: ترکیب بودجه سال آینده چنین رویه ای را نشان نمی دهد اما همچنان سهم عمده درآمد شهرداری از درآمدهای ناپایدار است. از ۷۸ هزار میلیارد تومان بودجه شهرداری در سال آینده، حدود ۳۸ هزار میلیارد آن از محل درآمدهای عمرانی شهری است که اگر درآمدهای ناپایدار دیگری نیز به آن اضافه کنید، سهم درآمد ناپایدار شهرداری در بودجه سال آینده بیشتر خواهد شد. از 70 درصد البته قطعا تلاش می کنیم این سهم را کاهش دهیم».
به این ترتیب به نظر می رسد با وجود اینکه اعضای شورای شهر ترجیح داده اند سکوت کنند، اما همه به خوبی می دانند که تنها راه تامین بودجه 106 هزار میلیاردی – یا شاید 150 هزار میلیاردی برآورد زاکانی – فروش این بودجه است. شهرستان، صدور مجوزهای غیرقانونی، فروش املاک با ارزش شهری و البته افزایش نرخ خدمات ارائه شده به مردم و دولت شهری گران تمام می شود. راهکارهایی که می توان از آن به عنوان «حراج چوب برای شهر و دارایی شهر» یاد کرد.