پس از چند روز درگیری دولت و طلافروشان بر سر قانون مالیات، سرانجام وزارت امنیت با صدور اطلاعیه ای از فراهم شدن فرصت های جدید برای ثبت معاملات طلا در سامانه جامع تجارت یا سامانه مودیان خبر داد و تاکید کرد که سرمایه مالیات بر سود شامل اصناف طلا نمی شود. تصمیمی که از سوی فعالان بازار به عقب نشینی و شکست دولت در برابر اعتراض و اعتصاب طلافروشان تعبیر شد.
حدود دو هفته از اعتصاب طلافروشان در شهرهای مختلف ایران از جمله تهران، شیراز، اصفهان، تبریز، زنجان، همدان، اردبیل، ارومیه، مشهد و قم می گذرد و اکنون وزارت ایمنی در بخشنامه ای اعلام کرده است. در حال در نظر گرفتن تسهیلات جدید برای صنف طلافروشان است. این “امکانات جدید” به این معنی است که جواهرسازان دیگر مجبور نیستند تمام دارایی های خود را در سیستم معاملات کلی ثبت کنند. طلافروشان موظفند به جای این کار، اطلاعات معاملات خود را در سامانه به منظور شفاف سازی معاملات طلا ثبت کنند. انجمن صنفی جواهر فروشان تاکید کرد که نمی تواند سرمایه یا موجودی خود را در سیستم دولتی ثبت کند، زیرا این سرمایه “مالی شخصی” و در برخی موارد به ارث رسیده است، اما دولت می گوید که به دلیل واردات، کشور حق دارد بداند چیست. در بازار طلا اتفاق می افتد. اعتراض طلافروشان و تعطیلی بازار یکی از موضوعات داغ این روزها بوده است. برخی معتقدند همه این اعتراضات مربوط به مالیات است اما ظاهرا مشکل این تجارت بحث دیگری است. روزهای سیاه بازار طلا در روزهای اخیر مصادف با موضوع مالیات بر عایدی سرمایه بوده است، اما از دی ماه سال گذشته تاجران طلا برای ثبت اطلاعات خود در سامانه کل معاملات با مشکل مواجه شدند.
رونامه جهان اختاز نوشت: برخی طلافروشان کرکره مغازه را پایین کشیدند و گروهی دیگر با وجود حضور در بازار تمایلی به فروش نداشتند. برای بررسی این سوال، باید کمی به عقب برگردیم. دی ماه 1402. در آن زمان تبصره 4 ماده 18 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مطرح شد. یادداشت چه می گوید؟ بر اساس این تبصره، ثبت معاملات انواع طلا اعم از مذاب، شمش، مشک و فرآورده در سامانه کل معاملات الزامی است. عدم رعایت این ماده قانونی موجب توقیف کالا و پرداخت جریمه معادل ارزش کالا می شود. در همین زمان بود که طلافروشان ساکت ننشستند و صدای اعتراض خود را بلند کردند. پاسخ سیاست این بود که اجرای قانون را به مدت سه ماه ساکت کند.
دلیل نگرانی طلافروشان چیست؟
یکی از مواردی که صدای طلافروشان را در بازار بلند کرد، ثبت کد ملی خریدار هنگام خرید طلا و اخذ مالیات بود. آنها می گویند که نگران امنیت تجارت خود هستند. اگر اطلاعات آنها هک یا لو رفته باشد، علاقه ای به ثبت اطلاعات در سیستم کلی به نفع مشاغل یا مالیات دهندگان ندارند. پاسخ وزارت حریم خصوصی به این نگرانی این بود که اطلاعات وارد شده به سامانه رمزگذاری شده است و مشکلی برای معامله گران طلا ایجاد نمی کند. 25 درصد مالیات بر خریداران طلا افزایش یافت. اما سازمان امور مالیاتی آن را شایعه خواند. به دنبال این نگرانی ها، اجرای این قانون تا سه ماه آینده به تعویق افتاد. طلافروشان پس از این تصمیم دوباره به کار خود بازگشتند.
با شروع سال جدید و انقضای مهلت سه ماهه تمهیدات قانونی، به وزارت اطلاعات شخصی اعلام شده است. باز هم طلافروشان اعتراض کردند اما این بار نسبت به بارگذاری اطلاعات خود در سامانه های مودیان و کل سامانه معاملات ابراز نگرانی کردند. از سوی دیگر سازمان امور مالیاتی ثبت همزمان صورتحساب الکترونیکی در دو سامانه را ضروری ندانست و ثبت نام در یکی از سامانه ها را کافی اعلام کرد.
قانون در مورد مالیات بر عایدی سرمایه طلا چه می گوید؟
چه چیزی در قانون مالیات بر عایدی سرمایه طلا وجود دارد که به نگرانی ها دامن زده است؟ طلا و ارز در کنار املاک و خودروها جزو دارایی های مشمول مالیات هستند. از آنجایی که هر کدام از ما برای هر مناسبتی مقداری طلا تهیه کرده ایم، این طرح با واکنش های زیادی همراه است، مردم هر چقدر هم که طلا داشته باشند، تا زمانی که تصمیم به فروش آن مقدار طلا بگیرند، مالیات می دهند. زیرا همانطور که اطلاعات منتشر شده نشان می دهد مالیات از سود فروش ملک اخذ می شود. همچنین افراد بالای 18 سال برای فروش طلای تزئینی تا سقف 150 گرم مشکلی ندارند زیرا از پرداخت مالیات معاف هستند. نکته دوم اینکه اگر طلا از طریق صورتحساب الکترونیکی در صرافی های مجاز یا طلافروشی های دارای پایانه مغازه و ثبت فاکتور الکترونیکی فروخته شود، مالیاتی از آن اخذ نخواهد شد. مورد سوم این است که معاملات اوراق بهادار طلا از مالیات بر عایدی سرمایه معاف است.
مشوق های دولتی برای به دست آوردن دل تاجران طلا
سخنگوی سازمان امور مالیاتی می گوید جای نگرانی وجود ندارد و طلافروشان در صورت ثبت اطلاعات موجودی طلای خود، مجبور به پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه نیستند و قانون مذکور در مورد غیر تاجران نیز اعمال می شود. نکته دیگر این است که مالیات بر عایدی سرمایه سه سال فرصت دارد، یعنی سه سال بعد از قانونی شدنش اجرایی می شود. ناگفته نماند که این طرح همچنان در شورای نگهبان در حال انجام است و نهایی نشده است.
وزارت امنیت نیز برای جلب رضایت طلافروشان اقدام کرد و اطلاعیه ای صادر کرد. در این بیانیه همچنین آمده است که این نوع مالیات شامل اتحادیه ها نمی شود. علاوه بر این، موجودی اولیه در سیستم معاملات کلی مربوط به دارایی‌های شخصی یا سرمایه‌ای که در فرآیند تولید و فروش شرکت ندارند، ثبت نمی‌شود. در خصوص معافیت مالیات بر عایدی سرمایه طلا تا سقف 150 گرم نیز در این بیانیه توضیحاتی داده شده است.
به نظر می‌رسد مشوق‌ها و تخفیف‌های مالیاتی جدید تا حدودی به مذاق طلافروشان خوش آید، زیرا مشاهده‌های گزارش شده نشان می‌دهد که اعتراض‌ها تا حدودی فروکش کرده است. دولت همچنین می گوید که مردم و صاحبان مشاغل نباید نگران باشند زیرا با هوشمندسازی سیستم مالیاتی سعی در دستیابی به عدالت مالیاتی دارد.
با ادامه دلهره ها و تعطیلی برخی از واحدهای طلافروشی مبنی بر ثبت نام موجود در سامانه جامع معاملات و همزمانی آن با قانون مالیات بر عایدی سرمایه، به نظر می رسد وزارت حراست با عقب نشینی در تلاش است تا فضای این بازار را آرام کند. مواضع قبلی خود به آرامی موضوعی که به نظر می رسد در شرایط فعلی چالش را به نفع معامله گران طلا تغییر داده است.
واکنش کاربران در این زمینه را بخوانید:
* پدرم سلطانی، فعال اقتصادی: خب مشکل حل شد. جواهر فروشان مجبور به پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه نیستند. آنها با بستن فروشگاه ها به آنچه می خواستند رسیدند. دانشجویان دکتری که تمام عمر حقوق نگرفته اند و رفته اند فقط کارگر و کارمند فقیر هستند، یکی از مواردی که مجلس جدید باید دنبال کند.
* سیامک قاسمی، روزنامه نگار: حالا با پاک شدن صورت مشکل، مشکل حل می شود. پیشنهاد میکنم فقط از مردم عادی مالیات بگیرید و بس!
* رعنا با کنایه توییت کرد: کاری ندارم که طلافروش حق دارد مالیات بدهد یا نه! سوال من این است که اگر می خواستید از آنها مالیات نگیرید، چرا کاری کردید که مردم و مشتریان طلا و سکه چند هفته کار کنند؟ آیا مردم شما را مسخره می کنند؟
* رضا هم گفت: مردم خوب و مسخره کردید، چون فقط وظیفه مردم و کارگران است که با حقوق هفت میلیونی مالیات بدهند!
* شراره که خود را دانشجوی اقتصاد معرفی کرد، می گوید: آقای رئیسی، اگر نمی توانید مدیران و تصمیم گیران اقتصادی خود را تغییر دهید، حداقل می توانید آنها را سرزنش کنید! ریشه همه مشکلات اقتصادی مردم همین تصمیمات اشتباه است، زیان به جیب ملت می رود و سود به جیب طلافروشان!
* کامبیس نیز چنین واکنش نشان می دهد: از طبقه: طلافروشان، پزشکان، مدیران ارشد دولتی، خودروسازان و غیره مالیات نگیرید. طبقه مالیاتی: کارمندان، کارگران، مستمری بگیران با حداقل دستمزد!
* انتهای این گزارش نظر توئیتر «عقل جام» است که طعنه می زند: مسئولان و کارگران با این حقوق های نجومی که می گیرند مالیات بدهند! درود بر دولت انقلابی که حامی پزشکان، زرگرها، تجار و طبقه ثروتمند جامعه است!