حمید حاج اسماعیلی درباره سازوکار بودجه بندی و تناسب حقوق کارکنان و مستمری بگیران کشوری و لشکری گفت: بر اساس لایحه ای که در مجلس به تصویب رسید منابع ثابت و خوبی برای مالیات در نیمه اول سال محقق و برآورد شده است. سالی که همان مبلغ 452 هزار میلیارد تومانی پیش بینی شده در بودجه 1401 محقق می شود.
وی ادامه داد: تحقق این رقم نشان می دهد که امسال رشد مالیاتی خوب است و منابع مالیاتی جزو بخش های ثابت بودجه است، اما در سایر بخش ها مشکل داریم و طبق آمار اعلام شده از سوی سازمان برنامه و بودجه تقریبا 400 مورد است. هزار میلیارد امسال کسری بودجه وجود دارد.
منابع مالی افزایش دستمزد هنوز مشخص نیست
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: تا جایی که می دانیم در لایحه فوریت ها منابعی برای افزایش حقوق کارکنان دولت و مستمری بگیران ذکر نشده است و از آنجایی که دولت کسری بودجه دارد، امکان در نظر گرفتن منابع جدید برای این افزایش وجود ندارد، اما معمولا راه حل هایی وجود دارد که دولت بتواند این منابع را تامین کند.
حاج اسماعیلی سه راه برای تعدیل حقوق کارکنان و مستمری بگیران لشکری را تشریح کرد و گفت: در حال حاضر سه راه پیش روی دولت است: اول استقراض از بانک مرکزی که مشابه چاپ پول است و می تواند مشکلاتی مانند تورم را برای مردم به همراه داشته باشد. بانک مرکزی علیرغم همه اصلاحات صورت گرفته همچنان تحت نظارت دولت است و موضوع وام از بانک مرکزی در گذشته اتفاق افتاده است.
وی افزود: مشکل دوم این است که دولت از بانک ها وام می گیرد که بهتر از اولی است اما دولت باید سود را پرداخت کند که باز هم نوعی خلق پول است و می تواند منجر به افزایش تورم در کشور شود. کشور، اما راه سوم بهتر از دو راه قبلی است، فروش اوراق قرضه است و دولت باید آن بدهی را به هر حال با بهره پرداخت کند و این همچنان باعث رشد نقدینگی می شود. بنابراین فکر می‌کنم دولت تلاش می‌کند با این تصمیم‌ها سازگار شود، زیرا تاکنون منابعی را اعلام نکرده‌اند.
آیا افزایش دستمزدها باعث تورم می شود؟
این کارشناس اقتصادی همچنین خاطرنشان کرد: بر اساس آمار اعلام شده از سوی مراکز رسمی، رشد نقدینگی کشور طی دو دهه گذشته بالای 160 درصد بوده و اکنون به 5 میلیون و 400 هزار میلیارد تومان رسیده است، در حالی که اقتصاد ما رشد چندانی نداشته و تولید ناخالص ملی ما هیچ افزایش قابل توجهی پیدا نکردیم. اگر افزایش پولی دستمزدها و حقوق بازنشستگان را به همان روش قبلی ادامه دهیم چیزی جز افزایش تورم نخواهد بود، در واقع تورم دوباره افزایش پولی دستمزدها را خنثی می کند و در یک دور باطل تورم پولی قرار گرفته ایم و افزایش دستمزد.
وی تصریح کرد: هر چند برای جبران تورم دستمزدها را افزایش می دهیم، اما از سوی دیگر تورم نسبت به افزایش پولی بالا رفته و آن را خنثی می کند. بنابراین باید این ساختار بیمار و معیوب را کنار بگذاریم و به دنبال اصلاح ساختارهای اساسی در حوزه اقتصاد باشیم.
حاج اسماعیلی با اشاره به بحث پرداخت معوقات بر تناسب اظهار داشت: طبق شنیده ها لایحه تناسب از مهرماه اجرا می شود و در بحث پرداخت معوقات تصمیماتی مانند فروش دارایی های مازاد یا تملک شده است. خواص در گذشته مورد بحث قرار گرفته است. بنابراین معتقدم در صورت وجود منابع و منابع، معوقات تناسب و افزایش پولی قطعا داده خواهد شد.