روز جدید :اخیرا نابسامانی های اجتماعی در خصوص پرونده مهسا امینی واکنش بسیاری از هنرمندان و سلبریتی های ایرانی را در پی داشته است اما این سوال همچنان باقی است که آیا هنرمندان هزینه حمایت از مهسا را پرداخت خواهند کرد؟
سرعت تغییر این روزها عجیب است، به این معنی که ممکن است بسیاری از کلمات با خواندن این یادداشت معانی متفاوتی داشته باشند. به هر حال بعد از درگذشت مهسا امینی اتفاقاتی افتاد که ابعاد رسانه ای گسترده ای داشت. طبیعتاً به دلیل حضور در شبکه های اجتماعی، حتی اگر بعضاً خودشان تمایلی به اظهار نظر نداشته باشند، مجبور می شوند نسبت به تحولات موضع گیری کنند. از یک سو برخی الزامات موضع گیری را دشوار می کند و از سوی دیگر فشار افکار عمومی برای سکوت بسیار زیاد است. این بدان معناست که حتی برخی افراد «سکوت» را بدتر از مخالفت با عقیده خود می دانند.
آیا هنرمندان برای حمایت از مهسا هزینه خواهند کرد؟
در مورد مهسا امینی شاید اولین واکنش این خبرساز به کتایون ریاحی بود که حجابش را برداشت و با یکی از شبکه های فارسی زبان صحبت کرد. موضع او روشن و رادیکال بود. البته خیلی ها به پذیرش چنین سمتی بدون هزینه فکر می کردند، هرچند او مدت ها از بازیگری خداحافظی کرده بود، اما مشکل اینجا بود که با این اقدام ریاحی احتمالا یکی از رایج ترین سریال های ایران از کنداکتور حذف می شد. در واقع هر اقدامی در این فضا آنقدر عوارض و عواقب دارد که شاید در نگاه اول متوجه آن نشویم.
در روزهای بعد واکنش ها متفاوت بود، به این معنا که مثلا پگا آهنگرانی در تجمع ایرانیان مقیم برلین شرکت کرد و اتفاقاً گفتگویی هم کرد و کشف حجاب کرد. البته با شناختی که از فعالیت های عمومی آهنگر در سال های اخیر داشتیم، چنین جایگاهی از او بعید نبود. او همان کسی بود که دو ماه پیش برای اکران «بدون قرار» تحت فشار قرار گرفت و برخی کاربران از همکاری او با بهروز شعیبی ابراز ناراحتی کردند.
مثل اتفاقی که برای وحید جلیلوند افتاد و در ونیز به خاطر برخی اظهاراتش مورد حمله قرار گرفت. اما جلیلوند هم جلوی دوربین رفت و طی یک سخنرانی تکلیف خود و مخاطبانش را توضیح داد. اما شاید پردامنه ترین جایگاه مربوط به مهران مدیری باشد، او چند دهه است که فرزند تلویزیون است و اظهارنظرهایش می تواند تبعات زیادی داشته باشد. او گفت از این به بعد به پخش آثارش از تلویزیون راضی نیست و بعدها به کنایه یک تحلیلگر فضای سیاسی را بره خطاب کرد و بعد که خبر خروجش از کشور آمد فضا بیشتر شد. افراطی. مدیری سال هاست که متهم به تبعیت از هر سیاستی است و در صورت انتقاد از اصلاحات شب برره در دولت این توانایی را دارد که در دولت فعلی برنامه کم ریسکی داشته باشد. او سال هاست که تحت فشار برخی از مخاطبانش بوده و حالا هم فکر می کنند این غیرمنطقی است که بخواهد آثارش از تلویزیون پخش نشود، زیرا او صاحب آثارش نیست، اما تهیه کننده اثر کسی است که می تواند. سرنوشت کار را مشخص می کند، مثلاً برای شجریان که بازی می کرد شبیه بود، داستان فرق می کرد و او صاحب آثارش بود و می توانست بخواهد از تلویزیون پخش نشود.
واکنش گسترده دیگری به حامد بهداد اختصاص داشت که ادبیاتش تا حدودی متفاوت و تا حدودی تعجب آور بود. ساعتی بعد این خبر توسط خودش تکذیب شد. بهداد زندگی هنری کاملا متفاوتی دارد و از همان روزهای ابتدایی که به شهرت رسید، مشخصه اصلی شهرت او شیوه متفاوت صحبت کردن و البته عمل کاملا خاص او بود. بعدها حتی افرادی مثل نوید محمدزاده هم قسمت هایی از بازی او را کپی کردند و اتفاقا همین نوید محمدزاده در روزهای اخیر ماجراهای عجیبی داشته است، از تغییر متن بیو اینستاگرامش که بر هویتش تاکید می کرد تا کامنت دیرهنگامش که لایک نکرد. سلیقه گروهی از مخاطبان.مثل پیمان جمشیدی که دیر آمد اما با متن بلندی که نوشت تا حدودی از فشار روی خودش کاسته شد. در میان کمدین های پرفروش سینما، حداقل تا لحظه نگارش این مطلب هیچ واکنشی از سوی جواد عزتی مشاهده نشده است و اگر هم بوده، برای جلب رضایت مخاطبان کافی نبوده است.
عده ای هم بودند که بر خلاف نوید و پژمان در همان لحظات اولیه اظهار نظر می کردند، مانند: مسعود کیمیایی که در مورد فلان اصطلاح صحبت می کرد، اصطلاحی که زیاد استفاده می شود یا کیهان کلهر که چندین بار اظهار نظر می کرد. برخلاف همایون شجریان که در ابتدا با واکنش خود سروصدا به پا کرد و سپس به نظر خودش سعی در اصلاح واکنش اولیه داشت. در همین حال عده ای مثل هومن سیدی آمدند کاری کنند که ای کاش انجام نمی دادند، او با خط کشی روی عکس روحانی نوشت که این شرم آور است که در یک قاب با روحانی باشد. اما برخی از منتقدان این واکنش را خودخواهانه دانستند و گفتند سیدی نمی‌خواست فرصت اکران فیلمش را در دولت رئیسی از دست بدهد و چهره منتقد خودش را هم نشان دهد.
در بین نوازندگان نقش یراحی که از قدیم شناخته شده بود و چاوشی چیزی متفاوت از گذشته اش بود و رسما خود را از صحنه رسمی موسیقی ایران حذف کرد، یعنی حتی صدایش را هم نمی شنوید. مثلاً در خندوانه انگار هزار سال پیش بود که رامبد جوان کلیپ چاوشی را لو داد و حالا همان رامبد کاملاً سکوت کرده بود و در مقامی نبود که حتی اتفاقات اخیر را محکوم کند. هم زانیار و هم سیروان واکنش‌های چند مرحله‌ای زیادی داشتند که باید دید در آینده مانند احسان خواجه امیری یا حتی ماکان بند و به خصوص امیر مقاره روی حرفه‌شان تاثیر خواهد گذاشت یا خیر.
به هر حال در این قسمت از یادداشت نمی‌توانستیم چیز زیادی ذکر کنیم، آنقدر واکنش‌ها زیاد بود که نمی‌توان آن را در یک یادداشت گنجاند، روزهای بعدی بارداری اتفاقات زیادی خواهد افتاد، با توجه به اینکه تصمیم‌گیری موسسات و هنرمندانی که نظر داده اند با هم در ارتباط هستند که بسیار تازه و غیرقابل پیش بینی است.
در سوی دیگر ماجرا، گروه دیگری از اعضای خانواده سینما هستند که ضمن صدور بیانیه ای در محکومیت «اغتشاشات اخیر» از سلبریتی ها خواستند از «جریان های ضد ملی» فاصله بگیرند.
در بخشی از بیانیه این گروه آمده است: ما اهالی سینما ضمن محکومیت اغتشاشات اخیر، خطاب به مدیران و هنرمندانی که بدون تحلیل و شناسایی در کنار این حرکات مشکوک به فضای مجازی آمدند، منفعلانه در راستای اهداف عمل می کنند. دشمن با بیانیه ها و بیانیه ها. ما به آنها هشدار می دهیم که خود را از این جریان های مخرب ضد مردمی جدا کنند.»
در ادامه این بیانیه می خوانیم: عجیب است که سلبریتی هایی که در سایه حمایت ها و بودجه های دولتی به شهرت و فرصت برای کار هنری دست یافته اند، بازیچه سیاست های دشمنانی می شوند که امروز بر ضد یک ملت و عزیز قیام کرده اند. ایران در فضای رسانه ای و مجازی، گاه از سفارتخانه هایشان نیز مدیریت می شود.»
امضاکنندگان این بیانیه شامل نام‌های رضا رستگار، جمال شورجه، عظیم محمدی، جواد شمک‌داری و … در پایان با ابراز همدردی با خانواده مهسا امینی و حمایت از پلیس به‌عنوان «مأموران امنیت و آسایش جامعه»، پایان دادند.