فوق تخصص گوارش و کبد و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران نسبت به مسمومیت کبدی با مصرف زیاد مسکن هشدار داد.
ابوالفضل نمازی در برنامه نبض شبکه بهداشت و درمان سیما در پاسخ به این سوال که آیا زردی همان هپاتیت است، گفت: زردی نشانه خاصی از هپاتیت نیست، بلکه زردی علامت غیر اختصاصی بسیاری از بیماری ها است. زردی سرنخی برای یافتن علت است.
وی افزود: حساس ترین عضو به افزایش بیلی روبین خون، سفیدی چشم (صلبیه) است که بعد از چشم پوست و مخاط زرد می شود.
نمازی ادامه داد: تشخیص زردی در افرادی که پوست تیره دارند دشوارتر است.
وی یادآور شد: بیلی روبین از تجزیه و تجزیه گلبول های قرمز به دست می آید، طول عمر گلبول های قرمز 120 روز است که اگر این تعادل به هم بخورد، یعنی تولید افزایش یابد یا ترشح آن مختل شود، میزان بیلی روبین در خون افزایش می یابد و در غشاهای مخاطی و پوست رسوب می کند.
یکی از اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، التهاب کبد را به سه دسته پیش کبدی، کبدی و پس از کبدی تقسیم کرد و افزود: بسیاری از بیماری های خونی وجود دارند که تجزیه هموگلوبین را بیش از حد افزایش می دهند و باعث زردی می شوند. هر بیماری که سلول های کبدی را درگیر کند، مانند: هپاتیت A، B، C، D، E و هپاتیت خود ایمنی، انواع داروهای شیمیایی و گیاهی و همچنین طیف وسیعی از سرطان ها (سرطان کبد، سرطان مجاری صفراوی، پانکراس). ، اثنی عشر و…) که باعث انسداد مسیر خون کبد و مجرای صفراوی می شود و باعث یرقان می شود.
وی یادآور شد: شرح حال دقیق بیمار به همراه آزمایشات و تصویربرداری مختلف امکان تشخیص بیماری زمینه ای را فراهم می کند.
نمازی در پاسخ به این سوال که آیا مسکن ها می توانند باعث یرقان شوند، گفت: بله، رایج ترین مسکنی که باعث مسمومیت کبدی می شود، استامینوفن است.
وی یادآور شد: در صورت مسمومیت دارویی به یکباره زردی ظاهر می شود که گاهی منجر به پیوند اورژانسی کبد می شود.
نمازی در پاسخ به این سوال که سرطان چه زمانی با یرقان خود را نشان می دهد، گفت: این بار بستگی به محل سرطان دارد، اگر سرطان در ابتدای لوزالمعده قرار داشته باشد، زیرا در مجاورت خروجی صفرا قرار دارد. ، زردی زودتر ظاهر می شود یا سرطان مجاری صفراوی که به سرعت باعث زردی می شوند.
این فوق تخصص گوارش و کبد یادآور شد: برخی مواد غذایی حاوی رنگدانه ای به نام کاروتن (کاروتن موجود در سبزیجات مانند هویج، نارنگی، پرتقال، کدو تنبل و …) باعث افزایش زردی پوست می شوند اما به دلیل میزان بیلی روبین آنها فشار خون را افزایش ندهید، این دلیلی برای نگرانی نیست.
وی خاطرنشان کرد: برخی از داروهای گیاهی که به صورت عمده خریداری می شوند و خلوص بالایی ندارند می توانند با اختلالات عملکرد کبدی همراه باشند مانند مصرف زیاد چای سبز که باعث زردی پوست می شود به خصوص اگر خالص نباشد.
نمازی ادامه داد: داروها و عرقیات گیاهی را فقط زیر نظر متخصصان طب سنتی مصرف کنید.
این استاد دانشگاه یادآور می شود: در صورت ابتلا به زردی با مراجعه به پزشک و انجام معاینات بالینی و آزمایش خون از سلامت خود مطمئن شوید.
نمازی در پاسخ به این سوال که آیا ذرات شن در کیسه صفرا می تواند باعث زردی شود، گفت: معمولا اینطور نیست، فقط در صورتی که این ذرات شن از کیسه صفرا به مجرای صفراوی حرکت کرده باشد و باعث انسداد مسیر و افزایش بیلی روبین خون شود.
وی در پاسخ به این سوال که آیا استعمال دخانیات می تواند باعث زردی پوست شود، گفت: سیگار اگرچه غلظت خون را افزایش می دهد و رنگ لب ها را تیره می کند و همچنین رنگ موضعی دندان ها را تغییر می دهد اما باعث زردی پوست نمی شود. .
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران افزود: بیماری های خونی که با آسیب گلبول های قرمز (همولیز) همراه است مانند کم خونی داسی شکل، فاویسم (حساسیت به لوبیا)، تالاسمی ماژور و … باعث زردی پوست می شود.
وی یادآور شد: کم خونی فقر آهن زمانی که شدید نباشد باعث زردی پوست نمی شود. اما کمبود ویتامین B12 و اسید فولیک اگر شدید باشد باعث زردی پوست می شود.
نمازی در پاسخ به این سوال که آیا قهوه برای کبد مفید است یا خیر، گفت: اثر محافظتی قهوه بر سلول های کبدی ثابت شده است و برای مبتلایان به کبد چرب توصیه می شود، اما مانند هر دارویی، داروی مضاعف است. شمشیر لبه دار و قوطی به دلیل وجود کافئین عوارض دیگری دارد./مهر