یک کارشناس اقتصادی می گوید: صندوق توسعه ملی یک صندوق بین نسلی است و لازم است در مورد برداشت از آن به نسل آینده توضیح داده شود، زیرا به هیچ عنوان قرار نیست از این وجوه استفاده شود، به ویژه اینکه در شرایط تحریم فعلی دیگر امکان شارژ این صندوق وجود ندارد. در صورت خالی نبودن امکان پذیر نیست و پر نمی شود
ساعت 24-میرا قربانی فر- مهدی غضنفری رئیس صندوق توسعه ملی روز پنجشنبه اعلام کرد که از 150 میلیارد دلار ذخایر صندوق، 100 میلیارد دلار توسط دولت ها برداشت و 40 میلیارد دلار به عنوان وجوه تامین شده است.
این سخنان در حالی مطرح شد که صندوق توسعه ملی به منظور تبدیل بخشی از درآمد حاصل از فروش نفت و گاز، میعانات گازی و فرآورده های نفتی به ثروت ماندگار، مولد و سرمایه مولد اقتصادی و همچنین حفظ سهم نفت. و منابع گاز برای نسل های آینده و فرآورده های نفتی ایجاد می شود.
با توجه به دلایلی که برای ایجاد صندوق توسعه ملی بیان شد، بسیاری این صندوق را صندوق بین نسلی می نامند.
به گزارش اقتصاد 24، البته رئیس هیئت مدیره صندوق توسعه ملی با اشاره به اینکه باید این صندوق را به صندوق ثروت ملی تبدیل کنیم، گفت: امیدوارم این مفهوم به درستی برای متشکلین تشریح شود. 7- طرح چیدمان من.
اکنون به نظر می رسد بدون توجه به وضعیت وخیم صندوق توسعه ملی، این افشاگری غضنفری و اشاره وی به برنامه هفتم توسعه حکایت از احتمال بدتر شدن شرایط برای صندوق دارد. علاوه بر این، از قبل مشخص شده است که دارایی های صندوق توسعه ملی نروژ بیش از 1400 میلیارد دلار و دارایی های صندوق توسعه ملی امارات بیش از 1000 میلیارد دلار است، در حالی که دارایی های صندوق توسعه ملی ایران است. در حال حاضر نه تنها 10 میلیارد دلار، بلکه به گفته مدیرعامل صندوق، حتی در بهترین حالت تنها 150 میلیارد دلار در این صندوق موجود است که در مقایسه با سایر کشورها و با توجه به منابع عظیم انرژی کشور، باید ناچیز تلقی شود. حتی در بهترین حالتش
آلبرت بگزیان، کارشناس اقتصادی درباره این صندوق ها و توضیح چگونگی شکل گیری آنها و علت وجود آنها به اقتصاد 24 گفت: در کشورهایی که معمولاً درآمدشان بر اساس انرژی های اولیه مانند نفت و گاز است، صندوق توسعه ملی یا صندوق بین نسلی ایجاد می شود. و در کشورهایی مانند چنین صندوق هایی در روسیه، امارات، عربستان سعودی و غیره وجود دارد. البته باید تاکید کنم که کشورهایی مانند ژاپن نیز چنین صندوق هایی ایجاد کرده اند و این روش رایجی است که در برخی کشورها درآمد آنها افزایش می یابد. پس با ایجاد این صندوق ها، دولت ها با نگاه بلندمدت سرمایه گذاری می کنند نه مشارکت دولت در این صندوق!».
این استاد دانشگاه با اشاره به شرایط این صندوق ها تصریح کرد: همیشه باید درصدی از درآمدهای صادراتی کشور وارد این صندوق ها شود، مشابه آنچه که با تشکیل این صندوق قصد ایجاد آن را داشتیم. تا آنجا که من اطلاع دارم در کشورهایی مانند روسیه یا عربستان سعودی و سایر کشورهای مشابه، درآمد یا مانده صندوق توسعه ملی به بخش ها و زیرساخت های اصلی کشور اختصاص می یابد. در واقع این کشورها درآمد حاصل از فروش نفت و گاز را وارد صندوق توسعه ملی خود می کنند و در نهایت بخشی از آن صرف توسعه زیرساخت های این پالایشگاه ها و پتروشیمی ها می شود. به همین دلیل به این صندوق، صندوق ذخیره بین نسلی نیز می گویند، زیرا موجودی آن برای زیرساخت ها و توسعه مدنی استفاده می شود نه برای استفاده روزمره.
صندوقی برای توسعه ملی، نه برای استفاده روزمره
بزیان درباره وجود این مدل از صندوق‌ها در کشورهای پردرآمد و برنامه‌ریزی هزینه‌های آن نیز به اقتصاد 24 گفت: برخی کشورهای دیگر که درآمد بالاتری دارند، مانده صندوق را به صورت ذخایر یا با پرداخت وام حفظ می‌کنند. به بخش خصوصی با موجودی صندوق و اتفاقاً هرگز این ذخیره را در اختیار بخش دولتی قرار نمی دهند. از طرفی موجودی این صندوق ها در این کشورها مدام در حال افزایش است و من نشنیدم که این صندوق ها خالی باشند یا درآمدشان کاهش پیدا کند».
وی ادامه می‌دهد: تصور کنید موجودی صندوق‌های توسعه ملی در روسیه، امارات و عربستان سعودی از مرز ۱۰۰۰ میلیارد دلار گذشته است و حتی ارقام موجود را می‌توان در مقایسه با موجودی صندوق توسعه ملی ایران عجیب و بسیار بالا دانست. همچنین بالاترین رقمی که رئیس صندوق توسعه ملی در حال حاضر از آن صحبت می کند 150 میلیارد دلار است، یعنی حتی در بالاترین رقم نیز با موجودی صندوق کشورهای مشابه و همسایگان ایران تفاوت زیادی دارد.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به مداخله دولت در صندوق توسعه ملی می گوید: نظارت دولت بر هزینه کردها نیز حداقلی است و مانده این صندوق بیشتر به صنایع مهم خصوصی اختصاص دارد و دولت ها فقط می توانند از مانده این صندوق در قالب زیر استفاده کنند. شرایط خاص.» که مشکل زیرساخت ها یا صنایع اساسی کشور است.
در بخشی دیگر از توضیحات شما و در پاسخ به سوال اقتصاد 24 که پس از صرف 140 میلیارد دلار از مانده صندوق توسعه، دلیل و فایده این ابلاغیه چیست؟ او می‌گوید: «حالا سؤال مهم درباره ادعای رئیس صندوق این است که چرا این موضوع به این شکل مطرح می‌شود؟ حال باید نفر اول کشور و رئیس دولت به طور مشخص از مسئولان و مدیران عامل قبلی این صندوق بخواهند که در مورد شرایط موجود صندوق و ورودی ها و خروجی ها پاسخ دهند که اساساً وضعیت صندوق چگونه به این مرحله رسیده است و چرا؟ الان مشکل افشاگری و اطلاع رسانی عمومی است باید توضیح داد که این رقم 150 میلیارد دلاری دقیقا در چه سطحی، مصوبه و نظارتی برداشت شده و در کجا هزینه شده و کدام دولت ها چقدر برداشت کرده اند و چگونه مبالغ به صندوق بازنگشته است. بنابراین طبق توضیحات رئیس صندوق 100 میلیارد دلاری توسط دولت ها گرفته شد. تکلیف 40 میلیارد باقی مانده هم باید مشخص شود.
در ایران معنای صندوق توسعه ملی از محتوا تهی شده است
وی ادامه می دهد: کل این روند بسیار نگران کننده است زیرا اساساً این روند استفاده از موجودی صندوق معنای صندوق توسعه را از محتوا خالی می کند. اینکه چطور و چرا آقای غضنفری به یکباره این موضوع را بیان و افشا کردند نیز سوالی است که چرا زودتر به این موضوع اشاره نکردند و آیا فشاری برای برداشت بیشتر از صندوق وجود داشت؟ یا پست یا سمت جدیدی به آنها پیشنهاد شده است که فکر می کردند با خروجشان از هیات مدیره صندوق فاش می شود و خودشان زودتر به این موضوع اطلاع خواهند داد؟ یا درخواست کناره گیری از دولت بوده و پشت تریبون اعلام کرده اند که خزانه خالی است تا مطالبه و توقعی وجود نداشته باشد و خودشان زودتر بیان کردند؟
این استاد اقتصاد دانشگاه در ادامه به نام مدیرعامل صندوق توسعه ملی که به دولت می‌پیوندد و مسئولیت اداره محرمانگی را بر عهده می‌گیرد، به اقتصاد 24 گفت: البته در برخی رایزنی‌ها آقای – ن. نام غضنفری به عنوان گزینه ای برای وزارت محرمانگی مطرح شده است که شاید دلیل آن باشد و مطرح کردن نام وی باعث شده تا سریعتر تکلیف صندوق توسعه ملی را روشن کنند. در هر صورت باید علاوه بر این ابلاغیه، جزئیات پرداخت ها و وجوه سرمایه گذاری شده و شرایطی که منجر به آن شرایط شده است را نیز اعلام کنند. بالاخره این صندوق چند عامل دارد، خود دولت، مدیرعامل صندوق و رئیس بانک مرکزی باید شرایط این صندوق را توضیح دهند. برای خروج از این صندوق مجوز مجلس نیز لازم است که باید به تصویب مجلس برسد».
دولت ها حق دخالت در صندوق توسعه ملی را ندارند
بزیان البته تاکید می کند: در نظر داشته باشید که حتی اگر دولت ها کسری بودجه داشته باشند، صندوق ها همچنان مدیریت مستقل خود را دارند که اتفاقاً باید از دستکاری و هدر دادن این صندوق توسط دولت ها جلوگیری شود. صندوق توسعه ملی برای روز رزرو شده است، یعنی برای استفاده روزانه نیست. به عنوان مثال قبلا گفته شده بود که دولت باید از موجودی و ذخیره این صندوق برای واردات هواپیما استفاده کند و بعید نمی دانم که مدیرعامل صندوق با این اطلاعات به همه اطلاع داده باشد که موجودی در صندوق وجود ندارد. ، که اکنون می خواهند از آن استفاده کنند.”
این دارایی صندوق توسعه ملی بین نسلی است
این کارشناس اقتصادی همچنین تصریح کرد: صندوق‌هایی مانند توسعه ملی، صندوق‌های بین‌نسلی هستند و لازم است در مورد خروج آنها به نسل آینده توضیح داده شود، زیرا به‌ویژه در شرایط فعلی تحریم‌ها نباید از مانده صندوق‌ها به این شکل استفاده می‌شد. این صندوق دیگر امکان پذیر نیست و اگر خالی نباشد دوباره پر نمی شود.»
وی همچنین با تاکید بر اینکه موجودی NFR برای روز امن بوده و اینکه آیا در شرایط اقتصادی بوده ایم که از صندوق برداشت شده و پس داده نشده است، به اقتصاد 24 نیز گفت: این پول باید تخصیص داده شود و در اختیار صندوق قرار گیرد. بازگشت باید دقیقاً دانست که این پول به چه پروژه‌ها و اشخاصی و با چه بازدهی داده می‌شود. مبنای این وجوه بر این اساس است که وقتی پول به پروژه‌ای داده می‌شود، پس از آن باید پول به صندوق بازگردانده شود. پروژه به سوددهی می رسد و باید مشخص شود که این پروژه ها سوددهی دارند و متوقف می شوند و در صورت توقف، چرا پول برنگشته و چند درصد است. سپس بدون شک به صندوق بازگردانده شود و جای او پر شود.
در نهایت این استاد دانشگاه بار دیگر تاکید می کند که دلایل اصلی این افشاگری باید مشخص شود و اینکه آیا فشاری از سوی مجلس یا دولت برای برداشت مضاعف صورت گرفته که مدیر عامل صندوق را مجبور به ارائه اطلاعات از مانده صندوق کرده است. از forum.or غضنفری عمومی وضعیت را در زیر مشاهده کرد.