امروزه استاندارد جهانی اروپا 10 پرستار به ازای هر 1000 نفر جمعیت است، اگرچه در برخی کشورها مانند بلژیک و دانمارک حدود 11 یا 12 پرستار در هر 1000 نفر جمعیت دارند. استاندارد سازمان جهانی بهداشت حداقل 3 پرستار و به طور متوسط 5-6 پرستار به ازای هر 1000 نفر جمعیت است و امروزه در کشورهای گرجستان و ارمنستان که سال ها از نظر کیفیت و سطح خدمات پزشکی عقب هستند، این در حالی که طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال 2018 در ایران به ازای هر هزار جمعیت 1.6 پرستار فعال وجود دارد و در واقع تعداد پرستاران ما نصف حداقل تعیین شده توسط سازمان بهداشت جهانی است.
حتی یکسان سازی تعداد پرستاران و تخت های بیمارستانی نشان می دهد که تعداد پرستاران در کشور ناکافی است، زیرا به ازای هر تخت بیمارستانی باید 2.2 پرستار فعال داشته باشیم که از این تعداد 0.4 پرستار غیرحرفه ای و پشتیبانی هستند و بنابراین باید برای هر تخت بیمارستانی 1.8 پرستار دارد که امروزه میانگین 1.1 است.
در دوران کرونا که کمبود پرستار مشکل ساز شد، پرستاران با قرارداد «شرکتی» استخدام شدند و پرستاران طرحی که قبل از کرونا در شیفت های ۶ ماهه یا یک ساله تعیین شده بودند نیز استخدام شدند و نوبت آنها هر ۳ ماه یکبار بود. به طور مستمر تمدید شد که البته خلاف قانون بود چون تمدید طرح غیرقانونی بود اما به هر حال در آن روزها پرستاران طرح کار کردند و البته بعد از پایان کرونا همگی عذرخواهی کردند!
امروزه در ایران پرستاران کمترین حقوق را نسبت به کارمندان کشوری دریافت می کنند و حقوق ثابت پرستاران حتی کمتر از حقوق معلمان است، علیرغم اینکه در همه کشورها پرستاری به عنوان شغلی سخت، پر استرس و پرخطر شناخته می شود.
پرستاران در آمریکا بین 4000 تا 7000 دلار و یک پرستار به طور متوسط 6000 دلار در هر شیفت بیمارستان حقوق می گیرند. در ایران نه تنها با کمبود پرستار مواجه هستیم، بلکه پرستاران به دلیل حقوق کم مجبور به دو شیفت کاری هستند و وقتی مسئولیت ۲۵ بیمار در شیفت شب به یک پرستار سپرده شود، طبیعی است که بیمار فوت کند. ، زیرا پرستار شب همان پرستاری است که در شیفت صبح و عصر بیمارستان دیگری کار می کرد. در آمریکا با دو ساعت اضافه کاری، میزان خطا 14 درصد افزایش یافت. در ایران ضریب خطای 36 ساعت اضافه کاری چقدر خواهد بود؟ اصلا قابل شمارش نیست.
تعداد زیادی از پرستاران ما علاوه بر شیفت روز، شیفت عصر نیز کار می کنند، زیرا هزینه زندگی آنها با یک شیفت تامین نمی شود. همه پرستاران مرد هر روز در شیفت صبح و عصر کار می کنند و حتی شیفت شب را به عنوان اضافه کاری در نظر می گیرند. فرسایش بدتر از مهاجرت است و امروزه تعداد پرستارانی که نیروی کار را ترک می کنند به میزان قابل توجهی افزایش یافته و تعهد آنها به کار کاهش یافته است.
اولین باری که آمار دادم و اعلام کردم حدود 3000 نفر از همکارانم در سال 1401 از ایران خارج شده اند، احضار شدم و از من خواستند مستنداتی برای این ادعا ارائه کنم. آیا باید سند روز لایت داد؟
پرستارانی که از ایران می روند انگیزه های متفاوتی دارند اما مهم ترین انگیزه مشکلات مالی است و کسانی که با انگیزه مالی از ایران می روند به ایران برنمی گردند. امروز حقوق پرستاران رسمی و شاغل 16 میلیون تومان و حقوق پرستاران شرکتی و قراردادی حدود 12 میلیون تومان است که با 60 هزار تومان حقوق 12 میلیون تومان معادل 200 دلار است و حتی پرستارانی که روزی سه شیفت کار می کنند، حقوق ماهیانه آنها 900 دلار است، در حالی که یک پرستار در دانمارک در هر شیفت 3500 یورو و در آمریکا حداقل 4 هزار دلار و حتی یک پرستار ایرانی مهاجر در آلمان در همان ابتدای ورود به آلمان، حقوق دریافت می کند. و بدون دانستن آلمانی در هر شیفت 2 هزار یورو درآمد دارد و این دستمزدها در ماه های آینده به 3000 یا 3500 یورو می رسد. 3500 یورو یا 4 هزار دلار یا 2 هزار یورو 200 دلار یا حتی 900 دلار چقدر است؟
در یک ماه گذشته 3 نفر از پرستاران ما در خواب جان خود را از دست دادند که علت مرگ آنها “سندرم کاروشی” و مرگ بر اثر کار زیاد بود. امروزه پرستاری که در بیمارستان‌های ما کار می‌کند، پرستاری خسته، بی‌انگیزه و سوخته است که اگر مهاجرت نکنند، کار را ترک می‌کند و تغییر شغل می‌دهد. من در موقعیتی نیستم که توصیه کنم، اما مهاجرت پرستاران در شرایط فعلی اجتناب ناپذیر است. اگر شرایط پرستاری را داشتم از ایران می رفتم.