همه ساله در فصل زادآوری خرس سیاه بلوچی موارد زیادی از شکار و قاچاق این حیوان که از گونه های جانوری بسیار کمیاب و در خطر انقراض در جهان است، در سایه بی توجهی و ایجاد مرز امن برای متجاوزان به وقوع می پیوندد. که متاسفانه در ماه های اخیر بی سابقه و نگران کننده تشدید شده است.
اکنون این وضعیت به حدی پیچیده شده است که در چند ماه اخیر چهار توله خرس سیاه بلوچ در منطقه جغرافیایی بلوچستان اسیر، پیدا شده و یا زیستگاه خود را ترک کرده و به طور غیرقانونی با اتوبوس به استان های دیگر منتقل شده اند. انقراض کامل این حیوان کمیاب و کمیاب.
لازم به ذکر است چهار مورد کشف اتوبوس خرس سیاه بلوچ و یا بازپس گیری های متعدد آن در مدت زمان بسیار کوتاه برای یک گونه جانوری نادر و در معرض خطر انقراض جهانی، عدد بسیار زیاد و قابل توجهی بوده و همچنین یک عدد جدی خواهد بود. هشدار برای هشدار ناپدید شدن کامل این حیوان گرانبها. این احتمال را نیز باید در نظر گرفت که در بسیاری از موارد قاچاق این حیوان در حال انقراض در اتوبوس یا حتی خارج از اتوبوس با موفقیت انجام شده و تا زمان گزارش مشکل به محیط زیست از دید عموم مخفی مانده است و در مقایسه با گرفتن کوچک به این حیوان کمیاب
لازم نیست نگران این موارد متعدد تناسخ باشید که مادر خود را از دست داده یا به روشی دیگر توسط مردم محلی متولد شده و به محیط زیست رها شده و سپس برای حفاظت و حفاظت به پارک ها منتقل شده اند، زیرا حیوانی را به زندگی باز می گرداند. طبیعی است که کشت در فضایی متفاوت از محیطی که در آن کشت می شود عمل قطعی محسوب نمی شود. شاید بسیاری از این خرس‌هایی که در پارک‌ها نگهداری می‌شوند به دلایل مختلف از جمله فضا و تغذیه نامناسب بمیرند که نمونه بارز آن «نادیا» خرس سیاه بلوچی است که سال گذشته در پارک زابل تلف شد.
در هر صورت، اکنون در پس بی توجهی ها و ضعف های ناشی از پایش زیستگاه های این گونه در معرض خطر انقراض، آنچه که منجر به رونق قاچاق این حیوان کمیاب شده است، عواملی مانند تمایل روزافزون برای پرورش وحشی کمیاب است. حیوانات به ویژه حیوانات خارق العاده مانند خرس سیاه بلوچی در میان طبقه مرفه جامعه، تقاضای زیاد برای خرید و فروش این نوع خرس در بازارهای قاچاق حیوانات، قیمت وسوسه انگیز هر خرس، شباهت های رفتاری این حیوان با انسان ها، ایجاد شبکه های تجاری خارج از محدوده و غیره بلوچ ها را تا مرز انقراض کامل پیش می برند.
خرس سیاه بلوچی که در زبان مردم بلوچ «ماما» نامیده می شود، در فهرست قرمز اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) قرار دارد و زیرمجموعه گونه های در معرض تهدید جهان است. متأسفانه برای این گونه جانوری کمیاب در کشور ما نه تنها برنامه حفاظتی و عملی مستندی وجود ندارد و همچنین اعتبارات لازم برای جلوگیری از خطر انقراض کامل آن صورت نگرفته است، بلکه در سال های اخیر با افزایش قاچاق و دستگیری مجدد او از این حیوان و همچنین مرگ ناگوار دور از چشم، ترس از زوال «میم» را دوچندان کرد.
نباید از نظر دور داشت که در ماه های اخیر عکس ها و فیلم هایی از زنده شدن یک خرس سیاه بلوچ در شبکه های اجتماعی منتشر شده است و همچنین حدود دو هفته پیش تعدادی از فعالان محیط زیست و دوستداران حیات وحش بلوچستان متهم شدند. از پرورش یک بچه کوچک در شرایط اسفناک شهرستان سربازی در این باره اطلاع داد و خواستار توضیحات بیشتر از محیط بانان در این باره شد اما متاسفانه طبق معمول هیچ پاسخی از سوی متولیان امر صورت نگرفت. حال در آخرین مورد، همین چند روز پیش بود که در پی گزارش مردمی از قاچاقچیان، دو توله خرس سیاه بلوچ دیگر در اتوبوسی در حوالی گناباد کشف و ضبط شد.
بی شک افزایش قاچاق توله خرس سیاه بلوچ با اتوبوس که به دلیل نظارت و حفاظت ضعیف و همچنین آمار بالای زنده گیری و رهاسازی این حیوانات در محیط زیست ناشی از ناآگاهی عمومی است و نه تنها هزینه های اخلاقی بالا برای حیات وحش شکننده و ناپایدار بلوچستان که جای خالی باقی می گذارد و همچنین هزینه های نگهداری سازمان محیط زیست را در این شرایط به میزان قابل توجهی افزایش می دهد. لذا با ادامه این روند و کاستی ها و ضعف های موجود در مسیر اجرای طرح حفاظت از خرس سیاه بلوچی که بدون شک تاکنون تدوین و اجرا نشده است. جا دارد که مسئولان سازمان محیط زیست پروژه حفاظت از این حیوان در حال انقراض را پیش ببرند تا هزینه های بیشتری بر خود و حیات وحش تحمیل نکنند.
در هر صورت باید در نظر داشت که برای کاهش خطر انقراض این حیوان بهتر است به جای افزایش هزینه نگهداری از کیس های سریالی توله های پیدا و ضبط شده که قطعا راه به جایی نمی برد. اعطای اعتبار، نظارت مستمر، استخدام محافظ، سرشماری، پهنه بندی، حفاظت و همچنین آموزش های لازم برای افزایش سطح آگاهی عمومی مردم منطقه، گامی عملی و مهم برای جلوگیری از کامل شدن خطر برداشته شود. ناپدید شدن “MM”.