اگرچه شاید نسل جدید از حوادث سال 1378 به ویژه حمله به پردیس دانشگاه تهران و شکل‌گیری یکی از مهم‌ترین بحران‌های پس از انقلاب اطلاع چندانی نداشته باشد، اما نسل‌هایی که حضور داشتند یا به نوعی با آن در ارتباط بودند، 24 سال‌ها بعد از اینکه نشان دادند نمی‌توانند آن را جزو زامند بدانند. لذا در نبود رسانه های رسمی در کشور از فرصت فضای مجازی برای اقدام علیه فراموشی آن استفاده می کنند. طی چند روز گذشته ماجرای حمله به دانشگاه کوی تهران بازتاب زیادی در فضای مجازی داشته است.
حادثه دانشگاه کوی در 18 جولای 2018 واکنشی به توقیف و توقیف روزنامه سلام بود. روزنامه ای که روزنامه نگارانش با افشای نامه سعید امامی به وزیر اطلاعات قربانعلی دری نجف آبادی در معرض خطر زندان قرار گرفتند. این واقعه هزاران راوی و داستان دارد اما زوایای تاریک آن همچنان نمایان است و ناشناخته ها بیش از اطلاعات است.
به گزارش روزنامه کیهان، در 15 آذر 1391، علی یونسی، وزیر وقت اطلاعات، درباره نامه لو رفته در 25 تیر 1397 گفت: «این نامه مربوط به سعید امامی نبوده، بلکه توسط وزیر اطلاعات برای وزیر ارسال شده است. مشاوران وزیر و موضوع نامه نیز بی ارتباط با اصلاحیه قانون تمبر است.
تاریخچه راهپیمایی
تاج زاده که آن روز قائم مقام وزیر کشور بود و در این حادثه نیز حضور داشت، در مناظره با زاکانی درباره تاریخچه این راهپیمایی ها گفت: یافته های دبیرخانه نشان می دهد که 14 راهپیمایی در کوی دانشگاه تهران بر اساس اعلام شده است. اسناد موجود در سال 1976 منجر به انجام آن در سال 1977 شد که دو مورد از آنها توسط کوی خارج شد. این موارد معمولاً با یک هسته 15-10 نفره از ساعت 22 تا 23 از مقابل ساختمان شماره 22 شروع و پس از خروج از گیت امنیتی و ورود به خیابان کارگر شمالی به سمت بزرگراه جلال آل احمد حرکت می کردند.
به روایت بهاءالدین شیخ الاسلام
بهاءالدین شیخ الاسلام سخنگوی وقت وزارت کشور در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در تاریخ 27 تیر 1397 گفت: پنجشنبه گذشته 26 تیرماه 1397 حدود ساعت 10 صبح 150 تا 200 دانشجو از دانشگاه تهران خارج شدند. راهپیمایی را در خیابان آل احمد در اعتراض به توقیف یکی از روزنامه های سراسری کشور آغاز کرد. بعد از راهپیمایی عده ای به کوی رفتند و عده ای مقابل کوی تجمع کردند. همزمان افرادی با لباس شخصی از کوچه های اطراف شروع به حمله به دانشجویان می کنند که باعث تحریک دانشجویان می شود و شماره های جدیدی به آنها می پیوندند. درگیری تا ساعت 4:30 بامداد ادامه داشت که ماموران کلانتری مستقر در محل بدون مجوز وزارت کشور و برخلاف عرف وارد خوابگاه دانشجویی شدند که منجر به مجروح شدن تعداد زیادی از دانشجویان و دستگیری تعدادی دیگر شد. آسیب وارد شده به اینتر در خوابگاه. شورای تامین استان تهران صبح امروز (78/4/18) برای رسیدگی به این حادثه تشکیل و در آن جلسه مقرر شد تمامی دانشجویان دستگیر شده آزاد شوند. شورا همچنین تعیین کمیته ای را برای تهیه سریع گزارش کامل در این مورد و اعلام آن به شورای امنیت کشور تصویب کرد.
خط قرمز سردار
سعید حجاریان در 18 آبان 1385 در گفت وگو با فارس در خصوص حادثه 27 تیر گفت: من در آن زمان در دفتر آقای خاتمی بودم. در آن زمان من عضو شورای شهر تهران بودم. اعضای شورای شهر را به محوطه دانشگاه برده بودم تا آسیب ببینند و نسبت به بازسازی و تامین اعتبار اقدام کنند. برای همین به دفتر خاتمی رفته بودم که آقای رحیم صفوی (فرمانده سپاه) به آقای ابطحی زنگ زد و گفت خط قرمز ما خیابان جمهوری است، هرکی از آن خیابان پایین بیاید می زنیم. متوجه شدیم بچه های دانشجو به سمت پایین حرکت می کنند، به من گفتند برو با آنها صحبت کن، من رفتم با دانش آموزان صحبت کردم، یک طرف بچه های رحیم بودند، یک طرف بچه های دانشجو بودند، با قسم و آیه و من. میمیری تو داری میمیری سر راهپیمایی رو به محوطه دانشگاه نوک زدم و گفتم برو منم میام پردیس.
ورود به محوطه دانشگاه
تاج زاده در خصوص لغو دستور فرهاد نظری فرمانده وقت نیروی انتظامی تهران بزرگ برای ورود به محوطه دانشگاه گفت: 25 تا 30 نفر از نیروهای حراست خصوصی وارد محوطه دانشگاه شدند و به دانشجویان حمله کردند. سه سرباز ناجا در آنجا مانده اند که این سربازان را به زیرزمین برده و به دروغ گفته اند که دانشجویان سربازان را گروگان گرفته اند.
داستان گروگان گیری
در همین راستا فرهاد نظری فرمانده تهران بزرگ درباره برنامه جهان آرا گفت: حملات جدی بود، اقدام به حمل سلاح کردند. فیلم هایی وجود دارد، آنها به سمت پلیس ها نیز تیراندازی کردند، اما پلیس فقط به این دستور عمل کرد که هیچکس حق تیراندازی نداشت. حتی با بی سیم پلیس آمدند. امروز می گویند بی سیم پلیس کی بود؟ من به شما می گویم، MIA، بیایید ثابت کنیم که بی سیم آن شب و در آن روزها چقدر گسترده بود. بعد از گروگان گیری و تمام مسائلی که گفتم، کمیسیون تحقیق گزارشی به عنوان کمیسیون تحقیق تهیه کرد. البته در ابتدا تیم تشکیل شد و عوامل طراحی و افرادش می گویند که در آن زمان خودجوش بوده، من می گویم خودجوش نبوده، اگر خودجوش بوده، پس از قرائت قطعنامه چگونه خوانده شده است. معاون رئیس جمهور و روسای دانشکده؟
حضور مسعود ده نمکی
مسعود دی نمکی چهره جنجالی آن روزها و مدیر فعلی آن روزها یکی از متهمان دست داشتن در کشتار دانش آموزان است. وی درباره حضورش در دانشگاه می گوید: من به عنوان خبرنگار شاهد عینی بودم. سیستم ارتباطی یا بی سیم یا تلفن همراه قطعا بین گروه های دانشجویی برقرار بود چون به راحتی با یکدیگر ارتباط برقرار می کردند… وقتی مطمئن شدم جریانی به نام حزب الله و گروه های حزب اللهی شناخته شده در برنامه امروز حضور ندارند از محوطه دانشگاه خارج شدم. و به نماز جمعه رفت.. اما بعد از نماز جمعه خبر رسید که هنوز آشوب ها فروکش نکرده است. شایعه اولیه کشته شدن چند نفر در بین دانشجویان پخش شد، اما همانطور که مشاهده کردم، اگر قرار بود کسی کشته شود، توسط پلیس کشته شود، نه توسط آنها… من معتقدم و مطمئنم که حزب الله نداشت. نقش در آغاز این بحران نه پس از آن، تنها مهم ترین نقش حزب الله در سرکوب مرحله دوم بحران بود.
صدای روحانی برای سپاه
سردار رحیم صفوی، فرمانده وقت سپاه پاسداران در گفت‌وگویی که خبرآنلاین بازنشر کرده بود، گفت: «وزیر کشور در اوایل فتنه در سال 1357 اجازه دخالت سپاه و بسیج و آرام کردن هرج‌ومرج تهران را نداد. او فقط گفت پلیس، در حالی که پلیس گفت ما نمی توانیم ادامه دهیم. برای اولین بار در اینجا می توانم بگویم که وقت داشتم با وزیر کشور به طور جدی برخورد کنم. در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی که دبیر آن آقای دکتر حسن روحانی بود، درگیری لفظی بین ما ایجاد شد و آقای روحانی به سپاه رای مثبت داد و گفت: سپاه باید بیاید؛ سپاه بیاید. برای جلوگیری از ناآرامی در تهران».
ناپدید شدن در 18 جولای
اگرچه آمار رسمی یک کشته را گزارش می دهد. عزت ابراهیم نژاد البته دانشجوی دانشگاه تهران نبود و به عنوان مهمان در محوطه دانشگاه حضور داشت، اما سرنوشت فرشته علیزاده، فعال دانشجویی دانشگاه الزهرا و سعید زینالی همچنان مطرح است. به گفته شاهدان عینی، دستگیری این دانش آموزان زنده دیده شده است، اما از اینکه چه بر سر آنها آمده و اکنون کجا هستند اطلاعی در دست نیست.