سیزده سال پیش در حالی که به عنوان اپراتور یک دستگاه تخصصی در اسکله شهید رجایی بندرعباس مشغول به کار بود، دچار بیماری شد و کمیسیون پزشکی سازمان تامین اجتماعی با وجود همه محدودیت ها حکم از کار افتادگی کامل وی را صادر کرد. او اکنون یک معلول 43 ساله با 3 میلیون و 400 هزار تن مستمری از کارافتادگی است که به قول خودش «هیچ کاری نمی کند».
حمید کامجو یک مستمری بگیر معلول است که برای اولین بار در مرداد 1377 با ما تماس گرفت و مشکلات خود را به ما گفت. درآمد این مستمری بگیر دارای معلولیت در آن زمان 2 میلیون و 100 هزار تن بود که 900 هزار تن آن را بابت اجاره پرداخت کرد و یک میلیون و دویست تن مابقی را صرف دارو و درمان بیماری و نگهداری از آن کرد. سه تا ازآن ها.
حالا دوباره در ماه اول سال 1401 با ما تماس می گیرد و از همان مشکلات می گوید; که با تعدیل حقوق در سال 1400 مستمری مستمری بگیران دارای معلولیت تغییر چندانی نکرده و نمی تواند پاسخگوی نیاز آنها باشد. که وضعیت آنها بسیار بدتر از امسال است و هیچ کارمندی صدای آنها را نمی شنود. او می گوید سعی کرده وام بگیرد اما نتوانسته ضامن پیدا کند. او از افزایش قیمت داروها و ویزیت پزشکان، از مراجعه به استانداری و درخواست کمک، از تلاش برای یافتن شغل با وجود ناتوانی کلی و از دخل و خرجش که به همه چیز جور در نمی آید، گفت. کامجو، یک معلول مستمری بگیر بندرعباسی، در یک کلام می گوید که از خرج خود و خانواده سه نفره اش ناامید است.
سه میلیون و 400 هزار تن; او این رقم را مدام محاسبه می کند و دخل و خرجش را می گوید: «ماهیانه دو میلیون و 400 هزار تن خانه اجاره می کنم. با یک میلیون تومان باقی مانده باید هزینه دارو و درمان خود و همچنین هزینه غذا و غذای خانواده را بپردازد. همین چند روز پیش برای پرداخت هزینه ویزیت دکتر مجبور شدم از یکی از دوستانم 200 هزار تن قرض کنم.
بازنشستگان دارای معلولیت چه کسانی هستند؟
از جمله بازنشستگانی که سال گذشته از نحوه تناسب حقوق گلایه داشتند، می توان به بازنشستگان دارای معلولیت اشاره کرد. آنها سهم خود را از وام های مشابه ناچیز می دانند و افزایش چند درصدی حقوق آنها ناامید کننده است.
بازنشستگان دارای معلولیت چه کسانی هستند؟ طبق ماده 70 قانون بیمه سلامت «بیمه شدگانی که پس از انجام خدمات توانبخشی و اعلام نتیجه توانبخشی یا اشتغال به تشخیص پزشک معالج صعب العلاج تشخیص داده می شوند در صورتی که به تشخیص کمیسیون های پزشکی موضوع ماده (91) این قانون به طور کلی یا جزئی توانایی خود را از دست داده اند.
الف- در صورتی که میزان کاهش نیروی کار بیمه شده شصت و شش درصد یا بیشتر باشد، از کارافتادگی کلی محسوب می شود.
ب- در صورتی که درصد کاهش نیروی کار بیمه شده بین سی و سه تا شصت و شش درصد و در اثر حادثه ناشی از کار باشد، از کارافتادگی جزئی محسوب می شود…»
همچنین بر اساس بند 13 ماده 2 قانون تامین اجتماعی «ازکارافتادگی کامل عبارت است از کاهش قدرت کار بیمه شده به طوری که نتواند با انجام کار قبلی یا کار دیگری بیش از یک سوم درآمد قبلی خود را به دست آورد. طبق بند 14 ماده 14 همین قانون، ازکارافتادگی جزئی نیز عبارت است از کاهش توان کار بیمه شده به نحوی که فقط بخشی از درآمد خود را از محل کار قبلی یا سایر کارها دریافت کند.
ناامیدی بازنشستگان دارای معلولیت
مهدی مجیدی (عضو کانون بازنشستگان تهران) با اشاره به وضعیت نامناسب معیشتی بازنشستگان دارای معلولیت گفت: این افراد به دلایلی از کار افتاده و توانایی کار خود را از دست داده اند و طبق قانون به به آنها حقوق بازنشستگی بپردازید: «پرداخت کنید، اگرچه قوانین متفاوتی برای ازکارافتادگی کلی و جزئی وجود دارد، اما مستمری پرداختی به این افراد عموماً بسیار کم است و کفاف هزینه های زندگی آنها را نمی دهد.
این فعال کارگری می گوید: این قشر از مستمری ناچیز خود گلایه دارند زیرا در شرایطی که میزان سبد نگهداری در سال گذشته حدود هفت میلیون تن و امسال حدود 9 میلیون تن تعیین شده است، مشخص است که رقم سه میلیون و پانصد هزار تن بسیار کم است. ضمن اینکه این گروه دیگر نمی توانند کار کنند و نمی توانند این کمبود را با کار مجدد جبران کنند.
یکی از اعضای کانون بازنشستگان استان تهران افزود: بازنشستگان دارای معلولیت تحت انواع فشارها هستند. یعنی همان طور که گفتم از یک طرف قادر به کار و جبران کسری مستمری خود نیستند و از طرف دیگر معمولا هزینه های درمان آنها بیشتر از سایر افراد است و بخشی از این مستمری صرف این هزینه ها می شود. . . افرادی که از نظر جسمی سالم هستند و هزینه های درمانی کمتری دارند با این وضعیت تورمی مشکلات زیادی دارند، واضح است که مستمری بگیران دارای معلولیت با هزینه ثابت درمان مشکلات بیشتری خواهند داشت.
مجیدی همچنین به گلایه این افراد مبنی بر سهم ناچیز وام تناسبی اشاره کرد و گفت: در زمان تناسب ملاک سنوات بیمه بوده و چون این افراد معمولاً سنوات بیمه کامل ندارند از تناسب حقوق بهره چندانی نبرده اند. درآمد این گروه تا حدودی افزایش یافته است، در عمل مشکل کمبود حقوق این افراد به درستی حل نشده است و امیدواریم در تجدیدنظرهای بعدی به وضعیت این قشر توجه بیشتری شود.
اخرین حرف
حمید کامجو بازنشسته می گوید: «مسئولان نمی فهمند که به طور متوسط حتی 200 هزار تن هم در چنته ندارید که دکتر بروید و باید از یکی از آشنایان وام بگیرید. آنها نمی دانند شکستن هر روز عزت و افتخار یعنی چه؟