چند روز پیش برای خرید به سوپرمارکت کوچه خود رفتم. داشتم از یکی از قفسه ها وسایل مورد نیاز را جمع می کردم که ناگهان صدای مشاجره آقابابک مدیر سوپرمارکت و یکی از مشتریان و در همان لحظه «نام رتبه معلمان» به من وارد شد. “
ارباب رجوع با چهره ای برافروخته گفت: آقا حقوق معلمان زیاد شده، کارگر به من چه کار دارد؟
چشمانم بسته شد و با تعجب پرسیدم حقوق معلمان کی افزایش یافته است؟ آقابابک در پاسخ به سوال من لبخندی زد و گفت: هرجا ضربه بخوری 7 میلیون حقوقت زیاد شده آقا استاد.
احساس کردم تمام وجودم در حال سوختن است. من آنقدر عصبانی بودم که شگفت انگیز بود. اما سعی کردم عصبانیتم را کنترل کنم. به سمتشان رفتم و با صدایی که از شدت ناراحتی ام می لرزید گفتم: «ارزیابی هنوز ربطی به آن ندارد. نه 7 میلیون، نه 700 هزار تن، چرا جاسوسی می کنید؟
موکلم مرا مسخره کرد و گفت: «خب ما کارگرها از صبح تا شب کار می کنیم، بعد 7 میلیون حقوق معلمان افزایش می یابد. “به خاطر تو همه چیز گران می شود.”
من نمی توانستم صبر کنم تا بحث کنم. این ماجرا هر از چند گاهی در صف نانوایی ها، قصابی ها و میوه فروشی ها تکرار می شد. آنقدر اخبار در مورد رتبه معلم می شنوم که مغزم سوت می زند. چیزی که اصلا درست نیست!
رتبه بندی معلمان یکی از موضوعاتی است که این روزها بسیار مورد بحث است. چه از جانب بردگانش و چه از حوادثی که به خاطر او برای معلمان پیش خواهد آمد.
اما دقیقاً رتبه چیست؟ چرا اجرا خواهد شد و بعد از آن چه اتفاقی برای بدنسازان خواهد افتاد؟ طبق قسمت (2) بند (الف) هنر. (63) قانون برنامه ششم توسعه، دولت موظف است با تدوین نظام رتبه بندی معلمان و ایجاد نظام پرداخت بر اساس تخصص با شایستگی ها و عملکرد رقابتی، تغییراتی در نظام آموزشی ایجاد کند.نظام رتبه بندی معلمان و مهندسی نیروی انسانی باید بر اساس سند تحول و برنامه کلی علمی کشور با تصویب مجلس شورای اسلامی در قالب بودجه سالانه عمل کند.
در راهبرد کلان 6 نقشه جامعه علمی کشور به «تحول و نوسازی نظام آموزشی اعم از آموزش و پرورش و آموزش عالی در راستای انطباق با مبانی تعلیم و تربیت اسلامی و دستیابی به اهداف نقشه کلان» اشاره شده است. “؛ در شماره هشتم راهبرد ملی، این راهبرد عمده بر ارتقای ظرفیت مدیریت منابع انسانی و ارتقای شایستگی علمی و حرفه ای، جایگاه اجتماعی و سطح زندگی معلمان تمرکز دارد.
در مصوبه 2-10 سند تحول بنیادین آموزش و پرورش «ایجاد نظام سنجش صلاحیت‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای، تعیین معیارهای سنجش و ارتقای رتبه علمی و آموزشی (نظام رتبه‌بندی) معلمان و تقویت انگیزه برای معلمان است. ارتقای آنها بر اساس نظام استاندارد اسلامی “تصمیم 3-10 نیز مربوط به” اصلاح قوانین و مقررات کار و مالی موجود مطابق با مشاغل تخصصی و مشارکت دستگاه های ذیربط است.
همه این مواد قانونی نشان می دهد که نظام رتبه بندی معلمان نیاز به معرفی دارد اما چرا هنوز معرفی نشده است؟!
زمانی که هدف از رتبه بندی توزیع پول بود
قرار بود این رتبه بندی به منظور ایجاد سیستمی برای ارزیابی صلاحیت معلمان و تمایز معلمان در علم و نوآوری معرفی شود، اما در عمل آنچه انجام شد توسط معلمان ارزیابی نشد.
آقای سعیدی که دبیر آموزش و پرورش است و بیش از 20 سال سابقه معلمی دارد، گفت: به نظر ما کاری که تاکنون انجام شده جنبه ای است که بین معلمان به نام رتبه بندی و معیارهای رتبه بندی تقسیم شده است. برآورده می شوند.”
وی ادامه داد: در مجموع رتبه‌بندی تاکنون بر اساس تاریخ بوده است. یعنی هر فرد بر اساس سابقه فعالیت در موقعیتی قرار می گیرد; در حالی که تاریخ نباید ملاک اصلی رتبه بندی باشد.
لایحه رتبه بندی معلمان در مجلس
لایحه رتبه بندی معلمان با عنوان «طبقه بندی حرفه ای معلمان و جذب و تأمین نیروی انسانی» در سال 92 به تصویب دولت رسید و به مجلس تقدیم شد. در این لایحه عناوین «معلم معلم»، «دستیار معلم»، «دستیار» و «معلم معلم» در نظر گرفته شده است، اما در جلسه علنی 20 فروردین 93 مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی طرح رتبه بندی معلمان. این طرح مغایر با اصول 60، 74 و 75 قانون اساسی و مغایرت با سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی و قانون برنامه پنجم توسعه است که حاضران به اعتراض علنی پرداختند.
سپس رتبه بندی در قالب دیگری محقق شد. یعنی در زمان وزارت علی عسگر فانی اعلام کردند که مرحله اول طرح رتبه بندی معلمان اجرا می شود که البته محقق شد اما بعدا معلمان متوجه شدند آنچه که به آن رتبه بندی معلمان می گویند فقط بخشی از فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری که برای برخی از کارکنان دولت بسیار کاملتر بود.
البته این ماجرا پس از اجرای طرح رتبه بندی معلمان در دوران وزارت محسن حاجی میرزایی و پس از اعمال حداکثر 50 درصدی تبصره های فصل 10 قانون مدیریت خدمات کشوری به کلیه کارکنان دولت، علنی شد. به دنبال این اتفاق بحث ترمیم رتبه بندی مطرح شد اما معلمان با کمک نمایندگان مجلس موضوع لایحه رتبه بندی معلمان را مطرح کردند که در پایان دولت قبل در نهایت به تصویب دولت رسید و به تصویب رسید. به مجلس فرستاده شد.
مدتی است که مجلس شورای اسلامی نیز با تصویب لایحه مناسب معلمان در دست بررسی و اصلاح ابهامات، بر روی این لایحه متمرکز شده است.
به نام معلمان سودجو
اما مسئله رتبه بندی معلمان امروزه منبعی برای کسب سود برای برندگان شده است. سودهایی که معلمان را به برگزاری تجمعات فرا می خواند تا لایحه ارزشیابی معلمان هر چه زودتر اجرایی شود.
اما این تجمعات که با عنوان رتبه بندی آغاز می شود در عمل به مسائل سیاسی و غیره می انجامد که حتی با اعتراض تعدادی از معلمان شرکت کننده در تجمعات مواجه شد.
مسلم است که تلاش دلالان برای ابزاری کردن رتبه معلمان با شکست مواجه خواهد شد. با این حال، معلمان باید مانند همیشه هوشیار باشند تا دلالان را از تعقیب منافع جاه طلبانه خود بازدارند.