در جدول کارمزد جدید بانک دریافت کننده 5/10000 مبلغ هر تراکنش را به عنوان کارمزد، پذیرنده یا فروشگاه برای تراکنش های زیر 600000 تومان 120 تومان و برای مبالغ بالاتر 2/10000 مبلغ تراکنش را به عنوان کارمزد پرداخت می کند. هیچ هزینه ای برای خرید کارت از دارنده کارت دریافت نمی شود.
بانک مرکزی در خصوص اخذ کارمزد تراکنش های کارتی توضیحاتی ارائه کرده است.
در جدول کارمزد جدید بانک دریافت کننده 5/10000 مبلغ هر تراکنش را به عنوان کارمزد، پذیرنده یا فروشگاه برای تراکنش های زیر 600000 تومان 120 تومان و برای مبالغ بالاتر 2/10000 مبلغ تراکنش را به عنوان کارمزد پرداخت می کند. هیچ هزینه ای برای خرید کارت از دارنده کارت دریافت نمی شود.
در کمپینی تحت عنوان کارمزد تراکنش خرید کارت شارژ، مخاطبان خاصی را نادیده بگیرید. آنها خواستار پاسخ مسئولان مربوطه شدند.
مخاطبان در این نظرسنجی نوشتند: در شرایط سخت اقتصادی که دولت باید به جای طرح تشویق کارآفرینی از بنگاه های کوچک که اساساً از این قشر هستند حمایت کند، ناگهان شاهد اعلام طرح غیرمنطقی «معاملات خرید کارمزد کارتی» هستیم. به بهانه بهبود زیرساخت ها؛ در این شرایط اقتصادی که معمولاً مشاغل کوچک برای پرداخت اجاره بهای فروشگاه مشکل دارند، چه نیازی به این طرح وجود دارد؟ این طرح باعث نارضایتی مردم می شود و به مرور بیشتر بنگاه ها اقدام به جمع آوری کارت خوان و خرید و فروش فقط با اسکناس می کنند که عوارضی را در پی خواهد داشت.
بر اساس اعلام روابط عمومی بانک مرکزی، سیستم کارمزد فعلی علیرغم افزایش چشمگیر هزینه ها و نرخ تورم در 10 سال گذشته ثابت و بدون افزایش قیمت بوده و این در حالی است که خدمات بانکداری الکترونیک و سرعت و دقت آنها موجب شده است. با افزایش قابل توجهی مواجه شد.
بر اساس اعلام بانک مرکزی، آنچه در کشور ما یک سیستم پرداخت محسوب می‌شود در سال‌های اخیر رشد سریعی داشته و حجم آن به طرز شگفت‌انگیزی افزایش یافته است، به‌طوری که تعداد تراکنش‌های شتاب تنها در یک روز یعنی ششم اسفند ماه سال 1401 رکورد 305 میلیون شماره و 209 میلیون تراکنش خرید Shoprekey (شامل کارتخوان های درون فروشگاهی، درگاه های خرید آنلاین و غیره) در همان روز ثبت شد. نکته دیگر در این زمینه این است که این تراکنش ها با 99.99 درصد دقت و دقت انجام می شود.
اخذ هزینه بر اساس استانداردهای جهانی
در تمام کشورهای جهان اخذ هزینه برای ارائه خدمات یک اصل پذیرفته شده است و دریافت کنندگان خدمات ملزم به ارائه هزینه برای خدمات دریافتی هستند. شبکه های پرداخت بین المللی مانند Mastercard و Visacard درصدی را به عنوان کارمزد از پذیرنده یا فروشگاه برای خرید کارت دریافت می کنند. به عنوان مثال، تراکنش خرید کارت 1200 دلاری، 39 دلار کارمزد دارد.
پرداخت هزینه برای دریافت خدمات می باشد
آنچه کارمزد نامیده می شود در ازای دریافت خدماتی است که صاحبان مشاغل از آن بهره مند می شوند. تجارت امروزی با صنعت پرداخت الکترونیکی گره خورده است و همه جا از مغازه ها و مراکز خرید و بازارهای شهرهای بزرگ گرفته تا مشاغل کوچک را شامل می شود. در مناطق دور دست به راحتی می توانند به خدمات پرداخت دسترسی داشته باشند و با استفاده از کارت خوان فروش خود را انجام دهند در واقع با استفاده از این فناوری کسب و کارها می توانند به راحتی وجوه خود را جابجا کنند و معطل نشوند.
از طرفی در کشور ما تمامی افرادی که خدمات بانکی دریافت می کنند کارمزد خود را نیز پرداخت می کنند. در حال حاضر تمامی کاربران خدمات بانکداری الکترونیک از جمله خدمات انتقال وجه (شامل کلیه خدمات کارت به کارت، پایا، ساتنا و پل) هزینه این خدمات را پرداخت می کنند.
تنها صاحبان دستگاه های کارتخوان از این سرویس ارزشمند استفاده کردند، اما سهمی در هزینه های شبکه پرداخت نداشتند.
بر اساس دستورالعمل جدید سیستم شارژ که تعیین شده است تعادل و تناسب بین خدمات دریافتی و هزینه گسترش و پایداری زیرساخت شبکه پرداخت الکترونیکی برای هر یک از بخش‌های درگیر در دور تراکنش‌های خرید برقرار شود. در کارت‌هایی مانند بانک صادرکننده، بانک پذیرنده و پذیرنده یا تبلیغات، هزینه‌ای برای فروشگاهی که از این سرویس استفاده می‌کند در نظر گرفته می‌شود.
بر اساس دستورالعمل جدید سیستم کارمزد، بانک دریافت کننده 5/10000 مبلغ هر تراکنش را به عنوان کارمزد پرداخت می کند. همچنین گیرنده یا فروشگاه برای تراکنش های زیر 600 هزار تومان 120 تومان و برای مبالغ بالاتر 2/10 هزار مبلغ تراکنش را پرداخت می کند.
همانطور که مشاهده می شود در اصلاحات انجام شده، بانک پذیرنده بیشترین سهم را در پرداخت کارمزد تراکنش های خرید کارتی دارد. همچنین بانک گشاینده به ازای هر تراکنش مبلغ 240 ریال ثابت پرداخت می کند. همچنین طبق دستورالعمل جدید از دارنده کارت (مشتری) برای خرید کارت هزینه ای دریافت نمی شود.
65 درصد پذیرندگان روزانه کمتر از 2 هزار تومان پرداخت خواهند کرد
بر اساس برنامه زمان بندی اجرای بخشنامه اصلاح نظام کارمزد، این بخشنامه به صورت مرحله ای اجرا می شود و اولویت معاملات با مبالغ بالا است.
بر اساس مدل جدید سامانه کارمزد، مبلغ 600 هزار تومان سقف تراکنش خرد در نظر گرفته شده و برای این کار 120 تومان کارمزد پیشنهاد شده است. معاملات بالاتر از این مبلغ نیز سهمی معادل 2/10000 برای پرداخت کارمزد دارند و در این زمینه سقف 4000 تومان در نظر گرفته شده است. در واقع تراکنش های بالاتر درصدی از مبلغ تراکنش را به عنوان کارمزد پرداخت می کنند.
در همین راستا لازم به توضیح است که در بررسی معاملات انجام شده در سال 1401، 65 درصد از پذیرندگان روزانه کمتر از 2 هزار تومان و همچنین 40 درصد از پذیرندگان نیز روزانه کمتر از هزار تومان پرداخت می کنند. .
با این حساب شاهد توزیع عادلانه در پرداخت کارمزدها خواهیم بود و مشاغل با تراکنش کمتر سهم کمتری خواهند داشت و مشاغل با تراکنش بالاتر که طبیعتا سود بیشتری از مبادلات خود دارند سهم بیشتری از کارمزد پرداخت خواهند داشت. .
مشکلات شبکه پرداخت با مدل سیستم صورت‌حساب قبلی
بانک مرکزی در پاسخ به این درخواست گفت: نظام فعلی کارمزدها در 10 سال گذشته با وجود افزایش هزینه ها و نرخ تورم بدون افزایش قیمت ثابت بوده است، بنابراین شبکه و شرکت های فعال در این منطقه فرسوده شده است در این سالها سرمایه گذاری در ابزارها و زیرساخت ها و ناوگان قدیمی تجهیزات شبکه های پرداخت تقریبا غیرممکن است.
سیستم کارمزد در کشور ما با تجربه سایر کشورها متفاوت است و ارائه خدمات بدون دریافت کارمزد مشکلاتی را ایجاد می کند. شکل گیری رقابت ناسالم و مخرب در فضای کسب و کار شرکت های پرداخت و حتی بسیاری از بانک ها یکی از این موارد است. با توجه به اینکه تاکنون تعداد معاملات و نه الزاماً مبلغ و گردش مالی، ملاک و میزان سودآوری شرکت های پرداخت بوده است، بنابراین بسیاری از اصناف و صاحبان مشاغل بزرگ که معاملاتی با مبالغ زیاد اما با تعداد کم داشته اند. این شرکت ها همواره تحت فشار بوده اند تا تعداد معاملات را حتی با مبالغ کم و بعضا اسمی افزایش دهند. مشکل تراکنش های رسمی چیزهای زیادی را به شبکه پرداخت تحمیل می کند و پردازش اطلاعات را با مشکل مواجه می کند.
اصلاحات شارژ مرحله به مرحله است
روابط عمومی بانک مرکزی اعلام کرد: بر اساس برنامه زمان بندی اجرای این بخشنامه، اصلاح سیستم کارمزد پذیرندگان به صورت مرحله ای و معاملات با مبالغ بالا با اولویت اجرا می شود. همچنین تا اطلاع ثانوی پذیرندگان برخی معاملات از قبیل نانوایی، سوپرمارکت، پمپ بنزین و … از پرداخت هزینه معاف بوده و پرداخت بخشی از این تراکنش ها توسط بانک پذیرنده ادامه خواهد داشت.
مزایای این هزینه ها صرف ارتقای زیرساخت ها و تجهیزات شبکه برای تداوم خدمات ارائه شده و روشنایی جدید برای مردم می شود. علاوه بر این، اجرای این اصلاحات از شکست تراکنش ها و بروز تراکنش های ناموفق، شکل گیری رقابت ناسالم و مخرب در فضای کسب و کار شرکت های پرداخت و بروز تخلفاتی مانند تراکنش های متقلبانه جلوگیری می کند.