نظام آموزشی ایران از بحران کمبود معلم رنج می برد. بحرانی که تقریباً از سال تحصیلی 2009-2009 برای مدیران و مسئولان آموزش و پرورش وجود داشته و با گذشت زمان بدتر شده است.
نظام آموزشی ایران از بحران کمبود معلم رنج می برد. بحرانی که تقریباً از سال تحصیلی 2009-2009 برای مدیران و مسئولان آموزش و پرورش وجود داشته و با گذشت زمان بدتر شده است. در واقع همزمان با آغاز سیاست کاهش جذب دانشجو معلمان از دانشگاه‌های فرهنگیان و شهید رجایی در دولت دوم، با توجه به بازنشستگی سالانه برخی از معلمان، کاملاً قابل پیش‌بینی بود که این وزارتخانه دیری نپایید. آموزش و پرورش با کمبود معلم مواجه است، بنابراین به گفته امان کلیچ شادمر، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات شورای اسلامی، تعداد کمبود معلمان در حال حاضر به 200 تا 250 هزار نفر می رسد.
البته وزارت آموزش و پرورش در دهه گذشته و به ویژه از سال 1396 به راهکارهای دیگری روی آورده است، علاوه بر افزایش جذب دانشجو معلم از طریق دانشگاه فرهنگیان و همچنین جذب معلم بر اساس ماده 28 قانون. که به نظر مشکلی ندارد آنها نیستند. یکی از این راهکارها استفاده از ظرفیت معلمان بازنشسته است. در 29 نوامبر ماه گذشته، یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش از تلاش های خود برای کسب مجوز از سران این نیرو برای تدریس تمام وقت به معلمان بازنشسته مقطع ابتدایی خبر داد. اظهارنظری که البته واکنش برخی نمایندگان و حتی محمد باکر کلیباف، رئیس قوه مقننه را در پی داشت تا جایی که در این خصوص به وزیر آموزش و پرورش تذکر داد و گفت: نباید خلاف قانون عمل کنید. منع جذب در شغل مستمری بگیران».
اما سوال اینجاست که آیا استفاده از معلمان بازنشسته برای تدریس تمام وقت در مدارس رویکرد مناسبی است و مهمتر از آن تا کی دولت و وزارت آموزش و پرورش می خواهند از چنین راهکارهایی برای ارائه معلم در کشور استفاده کنند؟ فقط دو سال دیگر
امان کلیچ شادمهر عضو کمیسیون آموزش و پرورش شورای اسلامی در پاسخ به قدس گفت: بر اساس بررسی های انجام شده در حال حاضر حداقل 200 هزار معلم کمبود داریم و تا سال 1403 150 هزار معلم بازنشسته می شوند بنابراین برای رسیدن به سطح معلمان در در سال مذکور 350000 معلم کمبود داریم. بنابراین وزارت آموزش و پرورش چاره ای جز استفاده از معلمان بازنشسته در کنار سایر روش ها از جمله جذب از محل ماده 28 قانون و … ندارد.
وی استفاده از معلمان بازنشسته را مقرون به صرفه ترین راه برای جبران کمبود معلم در شرایط فعلی کشور می داند و می گوید: معلمان بازنشسته بسیار با تجربه و توانمند هستند و اینها نکات خوبی برای آموزش و پرورش و دانش آموزان است.
وی هدف اصلی کمیسیون آموزش و همچنین وزارت آموزش و پرورش را تامین نیروی انسانی لازم می داند و می گوید: با وجود اینکه در سال تحصیلی جدید 25 هزار دانشجو به دانشگاه فرهنگیان اعزام شدند و تعدادی از فارغ التحصیلان دانشگاه از ماده 28 قانون اساسی وارد این دانشگاه شدند. دوره یک ساله مهارت آموزی معلم را می توان در آموزش و پرورش گنجاند، اما باید از گزینه های دیگری مانند خرید خدمات و استخدام معلمان بازنشسته برای رفع نیازها استفاده کنیم.
وی می افزاید: سازمان برنامه و بودجه چندان رغبتی به جذب نیرو در آموزش و پرورش ندارد، دلیل آن هم این است که جذب بار مالی را به دنبال دارد، بنابراین باید تا حدودی از معلمان بازنشسته استفاده کنیم.
شادمهر در پاسخ به این سوال که آیا استخدام معلمان بازنشسته با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که 6 محور آموزش و پرورش را برای ارتقای کیفیت آموزش برجسته می کند مغایرتی ندارد، می گوید: قطعا بهترین تصمیم در اجرای سند تحول و تربیت دانش آموزان در 6 حوزه” آموزش و پرورش پرورش و جذب معلمان جوان و پرانرژی از طریق دانشگاه فرهنگیان است، اما وقتی جوانان کافی را جذب نمی کنند، چه راه حلی وجود دارد؟ می توانیم از ظرفیت معلمان دلسوز استفاده کنیم اما باز هم خیلی از کسانی که در آموزش و پرورش مشغول به کار هستند. کدگذاری نشده اند
وی در خصوص پیش بینی خود در زمینه استفاده از نیروهای بازنشسته در آموزش و پرورش نیز می گوید: استفاده از معلمان بازنشسته تا دو سال آینده ادامه خواهد داشت، نه بیشتر، زیرا پس از آن مدت تعادل بین ظرفیت موجود و جمعیت دانش آموزی برقرار می شود. ایجاد. در واقع برای سال 1404 جمعیت دانش آموزی ما کم است و مشکل کمبود معلم تا حد زیادی حل می شود.
نیاز به استخدام معلمان بازنشسته واجد شرایط
دبیرکل سابق شورای عالی آموزش و پرورش اگرچه استخدام معلمان بازنشسته از سوی وزارت آموزش و پرورش را مطلوب نمی داند، اما با توجه به نیاز مبرم معلمان این وزارتخانه در این سال ها، این رویکرد را مثبت می داند. به حل مشکل کمبود معلم می گوید: معلمان بازنشسته و مدیران آموزش و پرورش نیروهای توانمندی هستند که سال ها تجربه آموزشی موثر و تخصص موضوعی را علاوه بر صلاحیت های عمومی در موضوعی که می خواهند تدریس کنند، دارند، بنابراین در شرایط کنونی خواهند بود. البته به شرطی که در شرایط جسمانی مناسب و روحیه و نشاط کافی برای معلمی داشته باشند، بکارگیری آنها مفید خواهد بود.
مهدی نوید ادهم با اشاره به اینکه طبق قانون جذب آموزش و پرورش تنها از طریق دانشگاه فرهنگیان امکان پذیر است، می افزاید: با وجود افزایش پذیرش دانشجو به عنوان معلم، این دانشگاه همچنان مسئولیتی در قبال تامین معلم برای نظام آموزشی کشور ندارد. همچنین به دلایل مختلف نیازهای انباشته ای در آموزش و پرورش وجود دارد که به تنهایی از طریق دانشگاه فرهنگیان قابل تامین نیست، بنابراین راه دیگری وجود ندارد مگر اینکه از روش های دیگر از جمله استخدام معلمان بازنشسته واجد شرایط استفاده کنیم.