چند روز پیش برای خرید به سوپرمارکت کوچه خود رفتم. داشتم از یکی از قفسه ها وسایل مورد نیاز را جمع می کردم که ناگهان صدای مشاجره آقابابک مدیر سوپرمارکت و یکی از مشتریان و در همان لحظه «نام رتبه معلمان» به من وارد شد. “
ارباب رجوع با چهره ای برافروخته گفت: آقا حقوق معلمان زیاد شده، کارگر به من چه کار دارد؟
چشمانم بسته شد و با تعجب پرسیدم حقوق معلمان کی افزایش یافته است؟ آقابابک در پاسخ به سوال من لبخندی زد و گفت: همه جا کتک می زنند آقای استاد حقوق شما 7 میلیون افزایش یافته است.
احساس کردم تمام وجودم در حال سوختن است. من آنقدر عصبانی بودم که شگفت انگیز بود. اما سعی کردم عصبانیتم را کنترل کنم. به سمتشان رفتم و با صدایی که از شدت ناراحتی ام می لرزید گفتم: «ارزیابی هنوز ربطی به آن ندارد. نه 7 میلیون، نه 700 هزار تن، چرا جاسوسی می کنید؟
موکلم مرا مسخره کرد و گفت: «خب ما کارگرها از صبح تا شب کار می کنیم، بعد 7 میلیون حقوق معلمان افزایش می یابد. “به خاطر تو همه چیز گران می شود.”
من نمی توانستم صبر کنم تا بحث کنم. این ماجرا هر از چند گاهی در صف نانوایی ها، قصابی ها و میوه فروشی ها تکرار می شد. آنقدر اخبار در مورد رتبه معلم می شنوم که مغزم سوت می زند. چیزی که اصلا درست نیست!
* چرا باید رتبه بندی اعمال شود؟
رتبه بندی معلمان یکی از موضوعاتی است که این روزها مطرح شده است. چه از بندهای او و چه از اتفاقاتی که به خاطر او برای معلمان پیش خواهد آمد.
اما دقیقاً رتبه چیست؟ چرا اجرا خواهد شد و بعد از آن چه اتفاقی برای بدنسازان خواهد افتاد؟ طبق قسمت (2) بند (الف) هنر. (63) قانون برنامه ششم توسعه، دولت موظف است با تدوین نظام رتبه بندی معلمان و ایجاد نظام پرداخت بر اساس تخصص با شایستگی ها و عملکرد رقابتی، تغییراتی در نظام آموزشی ایجاد کند.نظام رتبه بندی معلمان و مهندسی نیروی انسانی باید بر اساس سند تحول و برنامه کلی علمی کشور با تصویب مجلس شورای اسلامی در قالب بودجه سالانه عمل کند.
در راهبرد کلان 6 نقشه جامعه علمی کشور «تحول و نوسازی نظام آموزشی اعم از آموزش و پرورش و آموزش عالی در راستای رعایت موازین تعلیم و تربیت اسلامی و دستیابی به اهداف برنامه کلان» آمده است. ” ذکر شده؛ در شماره هشتم راهبرد ملی، این راهبرد کلان بر افزایش ظرفیت مدیریت منابع انسانی و ارتقای شایستگی علمی و حرفه ای، جایگاه اجتماعی و سطح زندگی معلمان تمرکز دارد.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در مصوبه 2-10 «استقرار نظام سنجش شایستگی های عمومی، تخصصی و حرفه ای، تعیین ضوابط ارزشیابی و ارتقا (نظام رتبه بندی) معلمان علمی و آموزشی و تقویت انگیزه ارتقای شغلی است. همچنین در تصمیم 3-10 به اصلاح قوانین و مقررات کار و مالی موجود مطابق با مشاغل تخصصی و مشارکت دستگاه های ذیربط اشاره شده است.
همه این مواد قانونی نشان می دهد که نظام رتبه بندی معلمان نیاز به معرفی دارد اما چرا هنوز معرفی نشده است؟!
* زمانی که هدف از رتبه بندی توزیع پول بود
قرار بود این رتبه بندی به منظور ایجاد سیستمی برای ارزیابی صلاحیت معلمان و تمایز معلمان در علم و نوآوری معرفی شود، اما در عمل آنچه انجام شد توسط معلمان ارزیابی نشد.
آقای سعیدی که دبیر آموزش و پرورش است و بیش از 20 سال سابقه معلمی دارد، گفت: به نظر ما کاری که تاکنون انجام شده جنبه ای است که بین معلمان به نام رتبه بندی و معیارهای رتبه بندی تقسیم شده است. برآورده می شوند.”
وی ادامه داد: در مجموع رتبه‌بندی تاکنون بر اساس تاریخ بوده است. یعنی هر فرد بر اساس سابقه فعالیت در موقعیتی قرار می گیرد; در حالی که تاریخ نباید ملاک اصلی رتبه بندی باشد.
* لایحه رتبه بندی معلمان در مجلس
لایحه رتبه بندی معلمان با عنوان «طبقه بندی حرفه ای معلمان و جذب و تأمین نیروی انسانی» در سال 92 به تصویب دولت رسید و به مجلس تقدیم شد. در این لایحه عناوین «معلم مربی»، «معاون معلم»، «معلم معلم» و «معلم معلم» در نظر گرفته شده است اما در جلسه علنی 20 فروردین 93 مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی این طرح. در سامانه رتبه بندی معلمان عنوان شد که این طرح مغایر با اصول 60، 74 و 75 قانون اساسی در تضاد با سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و قانون برنامه پنجم توسعه و در نتیجه نمایندگان مجلس با برنامه‌ای است. برای رتبه بندی معلمان با 99 رای موافق، 61 رای مخالف و 21 رای ممتنع از 198 نماینده. حاضران علناً اعتراض کردند.
سپس رتبه بندی در قالب دیگری محقق شد. یعنی در زمان وزارت علی عسگر فانی اعلام کردند که مرحله اول طرح رتبه بندی معلمان اجرا می شود که البته محقق شد اما بعدا معلمان متوجه شدند که آنچه به آن رتبه بندی معلمان می گویند. تنها بخشی از کاربرد فصل 10 قانون مدیریت خدمات کشوری است.
البته این ماجرا پس از اجرای طرح رتبه بندی معلمان در دوران وزارت محسن حاجی میرزایی و پس از اعمال حداکثر 50 درصدی تبصره های فصل 10 قانون مدیریت خدمات کشوری به کلیه کارکنان دولت، علنی شد. به دنبال این اتفاق بحث ترمیم رتبه بندی مطرح شد اما معلمان با کمک نمایندگان مجلس موضوع لایحه رتبه بندی معلمان را مطرح کردند که در پایان دولت قبل در نهایت به تصویب دولت رسید و به تصویب رسید. به مجلس فرستاده شد.
مدتی است که مجلس شورای اسلامی نیز با تصویب لایحه مناسب معلمان در دست بررسی و اصلاح ابهامات، بر روی این لایحه متمرکز شده است.
* از طرف معلمان سودجویان
اما مسئله رتبه بندی معلمان امروزه منبعی برای کسب سود برای برندگان شده است. سودهایی که معلمان را به برگزاری تجمعات فرا می خواند تا لایحه ارزشیابی معلمان هر چه زودتر اجرایی شود.
اما این تجمعات که با عنوان رتبه بندی آغاز می شود در عمل به مسائل سیاسی و غیره می انجامد که حتی با اعتراض تعدادی از معلمان شرکت کننده در تجمعات مواجه شد.
مسلم است که تلاش دلالان برای ابزاری کردن رتبه معلمان با شکست مواجه خواهد شد. با این حال، معلمان باید مانند همیشه هوشیار باشند تا دلالان را از تعقیب منافع جاه طلبانه خود بازدارند.