روز جدید : پس از 145 روز بن بست در مذاکرات وین، پنجشنبه گذشته بار دیگر چشم ها به پایتخت اتریش و هتل کوبورگ برای روشن شدن تکلیف برجام دوخته شد. در شش روزی که از آغاز دور جدید مذاکرات برای احیای برجام می گذرد، اخبار، اطلاعات، مواضع سیاسی اعضای تیم های مذاکره کننده حاضر در وین و ادعای رسانه ها و خبرنگاران بسیار زیاد بوده است. ، متنوع، متناقض و حتی متناقض که «کمپین روایات» بهترین کلمه است و توصیف این وضعیت پیچیده و گیج کننده است.
پس از 145 روز مذاکرات بن بست در وین، پنجشنبه گذشته بار دیگر چشم ها به پایتخت اتریش و هتل کوبورگ برای روشن شدن تکلیف برجام دوخته شد. در شش روزی که از آغاز دور جدید مذاکرات برای احیای برجام می گذرد، اخبار، اطلاعات، مواضع سیاسی اعضای تیم های مذاکره کننده حاضر در وین و ادعای رسانه ها و خبرنگاران بسیار زیاد بوده است. ، متنوع، متناقض و حتی متناقض که “کمپین روایات” بهترین کلمه است. توصیف این وضعیت پیچیده و گیج کننده است. شدت و وسعت تولید آنها ساعت به ساعت افزایش می‌یابد، هر تحلیلی را در مورد احیاء یا احیای برجام دشوار می‌کند؛ چرا که هیچ کارشناسی نمی‌تواند نتیجه این دور مذاکرات را قطعی بگوید؛ زیرا حتی هر دقیقه یک خبر جدید از نشست وین می تواند تمام فرضیات و برآوردها را زیر سوال ببرد. در این راستا، خبرگزاری دولتی نیز به اهمیت هر “ساعت” مذاکره در وین برای توافق نهایی با توجه به موارد ذکر شده، اگرچه توئیت های اولیانف دیگر مانند گذشته منبع جدی خبری نیست، اما نماینده روسیه می گوید در دور جدید مذاکرات برای احیای برجام، در چارچوب دور قبلی مذاکرات در مارس سال گذشته، “پنج ثانیه” و “پنج دقیقه” طول می کشد تا به توافق برسد. با این حال، در همان زمان، ادعای اولیانوف مبنی بر اینکه اختلاف چند دقیقه ای با توافق وجود دارد، حدود پنج ماه به تعویق افتاد. بنابراین هر لحظه امکان انتشار اخباری از دل مذاکرات در وین می تواند کل روند فعلی را تغییر دهد.
در آخرین نمونه، روز گذشته روزنامه نگار وال استریت ژورنال اعلام کرد که متن توافقنامه تا ساعاتی دیگر نهایی می شود، اما اندکی بعد وزارت امور خارجه ایران ادعای این نشریه را تکذیب کرد و گفت که متن نهایی توافق می تواند ظرف چند ساعت آینده در وین آماده می شود. : «با توجه به ادامه بحث در مورد چند موضوع مهم، هنوز در مرحله ای نیستیم که بتوانیم درباره نهایی شدن متن صحبت کنیم. ما همچنان معتقدیم که اگر تصمیمات مناسبی از طرف مقابل گرفته شود، می توان به سرعت مذاکرات را به نتیجه رساند، اما هنوز در آن مرحله نیستیم. از این منظر، علاوه بر محتوای مذاکرات احیای برجام که از جزئیات آن اطلاعی در دست نیست، بدون شک رصد و تحلیل خروجی های جنجالی و بعضا متناقض رسانه ها، خبرنگاران، همچنین مطالعه مواضع، توییت‌ها و اظهارات کارمندان سیاسی و اعضای تیم‌های مذاکره‌کننده می‌تواند تا حدودی آنچه را که در پاس‌های هتل کوبورگ وجود دارد، روشن کند. آنچه قبل و در جریان مذاکرات وین در ایران به ویژه در ساختار اجرایی واحد می‌گذرد، با وضعیت کنونی دور جدید مذاکرات در وین تفاوتی ندارد. زیرا سیاستمداران محلی هنوز از تعهدات خود در چارچوب برجام آگاه نیستند. اگرچه افرادی مانند حسین طائب مشاور فرمانده سپاه در اظهاراتی صریح از پذیرش مشروط جاما صحبت کرده اند، اما از سوی دیگر علاوه بر ناهماهنگی برخی از حامیان طیف جلیلی و پافشاری … عدم پذیرش توافق وین، برخی وزرا از سوی دولت ریاست جمهوری نیز. کسانی که کارشان به سیاست، دیپلماسی و برجام مربوط می شود، شروع به توییت کردند و اظهاراتی کردند که نشان می داد بین احیای برجام یا شکست مذاکرات گیر کرده اند. نمونه بارز آن رستم قاسمی است که در یک توئیت توافق هسته ای را برجام یزدی دانست و در توییتی دیگر از احیای همان برجام ابایی نداشت. تهران علاوه بر آنچه گفته شد، علیرغم مطالعه فضای دور جدید مذاکرات، هرگونه خروج از برخی از خواسته های خود مبنی بر خروج سپاه از لیست گروه های تروریستی و همچنین دریافت ضمانت از طرف آمریکایی را رد کرد. در وین به عنوان امیدهای مثبت و فزاینده برای توافق. تا جایی که علاوه بر رسانه های وابسته به دولت، حتی رسانه های نزدیک به دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز به صراحت اعلام کرده اند که شرایط ایران باقی خواهد ماند. از این نظر، خوانش‌های متعدد از آنچه در وین اتفاق می‌افتد، ارزیابی اینکه آیا توافقی حاصل شده است یا خیر. محمد مرندی در گفت و گو با المیادین از احتمال موفقیت 50-50 خبر داد. این اظهارات مشاور تیم مذاکره کننده ایران یادآور بازگشت به زمین صفر است. هر چقدر هم که احتمال شکست وجود داشته باشد، ممکن است امیدوار باشیم که به توافق برسیم. بیانیه مذکور باز هم به معنای ابهام و بلاتکلیفی در مورد سرنوشت برجام است.
از مجموع آنچه گفته شد، به نظر می رسد که شاید دامن زدن به فضای بلاتکلیفی نوعی ترفند سیاسی-رسانه ای باشد که نه از احیای قطعی برجام و نه از شکست کامل مذاکرات صحبت می کند. این سردرگمی از این جهت می تواند در دستور کار قرار گیرد که از یک سو بستری برای شکست احتمالی بدون گرفتن مسئولیت از سوی دولت و در پی آن انداختن توپ به اروپا و آمریکا در افکار عمومی فراهم می کند و در عین حال می تواند. از تحمیل هرگونه برای جلوگیری از توافق با تهران و اجرای «سیاست واقعیت» در مذاکرات وین توسط اروپایی ها اجتناب کنید. در هر صورت برای جریان های سیاسی، دیپلماتیک و رسانه ای به ویژه اروپا که مرتب از فضای مثبت مذاکرات، وجود توافق خوب و حتی حمایت و تضمین عملی آنها از منافع اقتصادی ایران از احیای برجام صحبت می کنند. برجام و حتی دور جدید نشست در وین یک ابتکار عمل است، اقدام جوزپ بورل اتفاق افتاد، می تواند دامی برای شکل گیری توافقی باشد که اتحادیه اروپا با دو هدف اصلی دنبال می کرد. اول، امید به رفع تحریم ها و ورود ایران به بازار انرژی برای کمک به قاره سبز در گذر از پاییز و زمستان سرد پیش رو و مهمتر از آن، دور کردن تهران از نقطه فرار هسته ای، به ویژه پس از فعالیت جمهوری اسلامی. تهران در حوزه هسته ای بدون نظارت خبرگزاری خبر، سریع و شتابزده پیش می رود. بنابراین، متن توافق فعلی که برخی آن را بهتر از برجام و متن توافق دور قبلی مذاکرات در وین می دانند، ممکن است به نوعی تلاش اروپا برای تحمیل توافق مورد نظر خود بر تهران باشد. ناگفته نماند که مواضع برخی مقامات از سید کمال هرازی گرفته تا محمدجواد لاریجانی و اخیراً محمد اسلامی به عنوان رئیس سازمان انرژی اتمی حاکی از این است که ایران در یک قدمی سلاح هسته ای قرار دارد. بنابراین اروپایی ها امیدوارند از طریق دیپلماسی و از طریق احیای برجام به هر دو هدف اصلی خود دست یابند. در غیر این صورت باید منتظر واکنش سخت تری از قاره سبز با محوریت برلین، پاریس و لندن و همسو با نگاه بدبینانه واشنگتن به دور جدید مذاکرات در وین باشیم که سکوت رابرت مالی در چند روز اخیر گواه آن است. از رویکرد فوق می توان این اظهار تحلیلی را بیان کرد که تهران با دو هدف کاهش فشار جهانی بر مواضع داخلی برای رسیدن به نقطه فرار هسته ای و همچنین گسترش سریع فعالیت ها در این حوزه و همچنین خرید زمان برای این دور شروع کرده است. از مذاکرات در وین خود را از اتهام عدم تمایل به از سرگیری مذاکرات و عدم تمایل به احیای برجام خارج کند. به همین دلیل است که تعلیق مذاکرات در مورد نکات امنیتی ممکن است منطقی باشد. زیرا تهران از یک سو در صدد حذف فعالیت های هسته ای به ویژه فعالیت هایی که از دیدگاه آژانس دارای ابعاد نظامی است، تحت یک تعهد سیاسی- دیپلماتیک مانند برجام است و از سوی دیگر اروپایی ها، ایالات متحده آمریکا. کشورها و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با توجه به وضعیت بی‌سابقه ایران در فعالیت‌های هسته‌ای و رسیدن به یک قدمی اجتناب از هسته‌ای، از دادن هرگونه تعهدی در این زمینه خودداری می‌کنند.
به همین دلیل وال استریت ژورنال گزارش داد: در متن توافقی که روی آن کار می شود به خواسته های ایران برای پایان دادن به تحقیقات آژانس اشاره ای نخواهد شد. تا کنون، کار تک گره باقی مانده وین به مسائل امنیتی بازمی گردد. اگرچه در رابطه با دو حوزه دیگر یعنی. رفع حداکثری تحریم‌ها و کسب تضمین عدم خروج مجدد آمریکا از برجام، علیرغم برخی دیدگاه‌های خوش‌بینانه، اختلافات همچنان به قوت خود باقی است. بنابراین آنچه در وین مسلم است این است که هیچ چیز قطعی نیست. پس همانطور که در سایه منافع ملی برای احیای برجام نباید بین رئیس جمهور و روحانی تمایزی قائل شد، چه رسد به اینکه بین محمدجواد ظریف و حسین امیرعبدلاخیان یا سید عباس عراقچی و باقریکانی، او این تمایز را در ذهن و همواره با هدف رفع تحریم ها و بهبود شرایط اقتصادی و معیشتی مردم، از ادامه مذاکرات برای احیای برجام در هر دولتی و با هر گرایش سیاسی، اما با در نظر گرفتن واقعیت های کنونی چه در داخل و چه در سطح کشور حمایت کرد. در سطوح منطقه ای و جهانی و همچنین با توجه به تجربه قبلی نشست دوحه و دورهای قبلی مذاکرات. وین، تنها می توان امیدوار بود که در صورت حصول توافق به توافق برسد و منتظر احیای برجام در زمان برجام بود. احیا می شود؛ در غیر این صورت همه جو روانی و رسانه ای مثبت مذاکرات لزوما به معنای موفقیت نیست.