گزارش «آرمان مروز» از آمار تولد اولین فرزند
آرمان امروز – سعید کامبخش: کاهش نرخ ازدواج در ایران نشانه آسیب های چند بعدی است و افزایش سن فرزندآوری در بین زنان و مردان را می توان تهدیدی برای آینده ایران دانست. پس از تایید این موضوع، بر اساس آمار و به نقل از ایرانا، میانگین سنی پدران و مادران در اولین تولد در سال 1402 برابر با 32.1 سال برای پدر و 27.3 سال برای مادر بوده است. البته این نوک کوه یخ و آمار رسمی است، آن هم در شرایطی که آمارهای غیررسمی و آنچه در جامعه شهری از جمله تهران می بینیم و در بین اطرافیانمان، بسیاری از زنان 30 ساله و میانی دیده می شود. -مردان 37 تا 40 ساله به دلیل مشکلات اقتصادی و امید به آینده تمایلی به بچه دار شدن ندارند. همانطور که در این آمار ذکر شد، از این نظر مقدار شاخص در مناطق شهری 28.1 سال و در مناطق روستایی 24.4 سال است. در بین استان ها، بیشترین میانگین سنی مادران در بدو تولد مربوط به استان تهران با 30.8 سال و کمترین آن در استان سیستان و بلوچستان با 22.7 سال بوده است.
هر چه زنان مسن باردار شوند، خطر ابتلا به بیماری های ژنتیکی در فرزندانشان بیشتر می شود و مادران باردار بالای 35 سال به مراقبت های ویژه بیشتری نیاز دارند. این تنها یک طرف تأخیر در ازدواج و باروری است و از دست دادن فرصت بچه دار شدن با افزایش سن اولین بارداری پس از ازدواج یکی دیگر از مشکلاتی است که در نهایت تأثیر منفی بر رشد جمعیت کشور و افزایش جمعیت خواهد داشت. تعداد خانواده ها به تازگی «آرمان امراز» در گزارشی نوشته است: «اصولاً هر مرد ایرانی دوست دارد پدر شدن را در زندگی خود تجربه کند. البته این در مورد هر فرهنگ، اقلیم و نظام سیاسی که در آن بزرگ شده است صادق است. به عنوان مثال، در آمریکا، حدود 87 درصد از مردان آمریکایی علاقه مند به تجربه پدر شدن هستند. در کشورهای اروپایی مانند آلمان حدود 75 درصد، در بلژیک حدود 84 درصد، در سوئد حدود 72 درصد مردان تمایل به بارور شدن دارند. مردان ایرانی علاقه زیادی به بچه دارند و خیلی دوست دارند پدر شدن را تجربه کنند. نرخ فرزندخواندگی مردان ایرانی از بسیاری از کشورها بالاتر است. از نظر تعداد فرزندان، مردان ایرانی بیش از سه فرزند دارند. این آمار بی نظیر است. یعنی از هر 10 مرد ایرانی 6 نفر به داشتن بیش از سه فرزند علاقه دارند.
شکاف نسلی، مهمترین پیامد افزایش سن باروری
اما بعد به رسول کبادی. رفتیم، جمعیت شناس و جامعه شناس در این باره می گوید: «کودکان کافی»، «عدم درآمد کافی»، «نبود مسکن مناسب» و «دغدغه برای تامین آینده فرزندان» چهار دلیل مهم برای عدم تلاش برای بچه دار شدن است. این نتایج با نتایج پیمایش ملی زندگی خانوادگی در ایران مطابقت دارد که بر اساس آن «نگرانی از آینده فرزندان»، «مشکلات در تربیت فرزندان» و «ناتوانی در تامین هزینه‌های فرزندآوری» مهمترین عوامل هستند. به عنوان محدودیت ها و موانع برای بچه دار شدن نشان داده شده است.
وی در ادامه به عامل غیرمستقیم افزایش سن مادر اشاره کرد که تاثیر بسزایی داشته است و می افزاید: افزایش سن مادر تبعات اجتماعی و فرهنگی نیز دارد. به این معنا که با افزایش فاصله بین والدین و فرزندان، رابطه بین نسلی بین آنها به درستی برقرار نمی شود; این موضوع جدا از اینکه مسیر تحصیل را سخت می کند، زمینه ساز ناسازگاری فرزندان و والدین می شود! زمانی که بدانیم در دو دهه اخیر میانگین زمان مکالمه بین اعضای خانواده از 2 ساعت به 20 دقیقه (!) کاهش یافته است، دشوارتر می شود، به این معنی که ظرفیت تبدیل تفاوت های خانوادگی با نگرش های مناسب به یک عامل رشد اعضای خانواده ضعیف شده اند.
وی در پایان می افزاید: ایشان دو نوع راه حل در این زمینه ارائه کردند. راه حل های نوع اول مبتنی بر رفع موانع و کاهش شکاف نسلی بین والدین و فرزندان است. از سوی دیگر و بر اساس نوع دوم، راهکارها باید در جهت تقویت آموزش زوجین و توانمندسازی آنان برای فرزندآوری و تقویت گفت و گوی اعضای خانواده باشد.