ما در حمایت اولیه از روسیه در جنگ همه جوانب را در نظر نگرفتیم، این حمایت همانطور که اشاره کردیم آشکارا با این فرض تئوری شد که روسیه جنگ را قاطعانه و سریع خاتمه می دهد، اما شکست های نظامی و ناتوانی و سردرگمی روسیه. در این طولانی و جنگ فرسایشی همه معادلات تغییر کرد. شاید اگر تهران از همان ابتدا احتمال ناتوانی روسیه را در نظر می گرفت، کمی محتاطانه به این موضوع می پرداخت. روسیه در جنگ با اوکراین و این موضوع طبیعتاً این برای ما هزینه هایی را به همراه خواهد داشت.
استفاده از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین سوالات زیادی را در خصوص هزینه ها و منافع این موضوع در بین کارشناسان ایجاد کرده است، حمایت چین از موضع رقبای منطقه ای ایران نیز روابط راهبردی تهران با مسکو و پکن را بیش از پیش زیر سوال برده است. گذشته این دو کشور تلاش زیادی برای فروش تسلیحاتی مانند جنگنده J-10، سامانه پدافند هوایی اس-400 و تانک های سنگین به کشورهایی مانند ترکیه و عربستان سعودی داشته اند، اما در عین حال از فروش آنها به ایران خودداری می کنند.
دیاکو حسینی کارشناس روابط بین الملل به آفتاب نیوز گفت: ابتدا باید یادآوری کنم که موضع رسمی کشورمان در خصوص فروش پهپاد به روسیه این است که این اقلام قبل از جنگ به روسیه تحویل داده شده و چیزی وجود ندارد. جنگ بین اوکراین و روسیه وجود ندارد، این موضوع را هم وزیر امور خارجه و هم سخنگوی نیروهای مسلح عنوان کردند، سناریوهای دیگر ارائه شده را باید مدعی غرب، آمریکا و اوکراین دانست. دوره باید ثابت شود به نظر می رسد در ابتدای جنگ در میان برخی محافل و مقامات کشورمان این تصور وجود داشت که روسیه در مدت کوتاهی جنگ را با پیروزی به پایان خواهد رساند. علاوه بر این، اوکراین و حامیان آن به عنوان مقصر اصلی جنگ معرفی شدند، اگرچه بسیاری از ظرایف و جزئیات در این دیدگاه گنجانده نشده است، درست است که ایالات متحده و برخی کشورهای غربی مطابق با منافع خود سعی در تخریب داشتند. اوکراین و اروپای شرقی و برخلاف منافع آنها، روسیه برای ایجاد تنش، اما روسیه نیز بر اساس منشور سازمان ملل متحد، جنگ مخربی را علیه کشور مستقلی که عضو این سازمان است، آغاز کرد و این موضوع از مصادیق نظامی تلقی می شود. پرخاشگری
وی در ادامه افزود: ما همه جوانب حمایت اولیه از روسیه در جنگ را در نظر نگرفته‌ایم، همانطور که گفته شد آشکارا این حمایت با این فرض تئوریزه شد که روسیه به طور قاطع و سریع به جنگ پایان دهد، اما شکست‌های نظامی و ناتوانی و سردرگمی روسیه در این جنگ طولانی و طاقت فرسا همه معادلات را تغییر داد. شاید اگر تهران از همان ابتدا احتمال ناتوانی روسیه را در نظر می گرفت، کمی محتاطانه به این موضوع می پرداخت. روسیه در جنگ با اوکراین و این موضوع طبیعتاً این برای ما هزینه هایی را به همراه خواهد داشت. البته ما تاوان اعمال خودمان را می پردازیم، اما بهتر است بهای کاری را که دیگران انجام می دهند، نه ما، پرداخت نکنیم. در این جنگ بهتر بود کشورمان از الگوی چین پیروی می کرد، اگرچه چین رابطه بسیار گسترده تری با روسیه دارد، اما در مورد جنگ اوکراین سعی کرد از طریق محافظه کاری از منافع خود در برابر آسیب آن محافظت کند. رویکرد .. به ویژه ایران از نظر اقتصادی و سیاسی آسیب پذیری های بسیار بیشتری نسبت به پکن دارد.
مدیر سابق برنامه مطالعات جهانی مرکز مطالعات راهبردی ریاست جمهوری ضمن تشریح ابعاد مختلف جنگ اوکراین از منظر منافع ملی کشورمان، تصریح کرد: اگر بخواهیم به جنبه های مثبت آن نیز نگاه کنیم. شاید بتوان اشاره کرد که درگیری آمریکا در شرق اروپا و جنگ در اوکراین توجه این کشور را به سایر مسائل جهانی از جمله ایران کاهش داده است و این موضوع ممکن است برای ما فضای تنفسی ایجاد کند. اما جنبه های منفی این جنگ نیز مهم است، همچنان احتمال گسترش دامنه جنگ در اوکراین و حتی تبدیل شدن به جنگ هسته ای وجود دارد، گسترش جنگ ممکن است پای ایران را به خود بکشاند و پیامدهای آن را تحت تاثیر قرار دهد. ما اگر روسیه در این جنگ پیروز شود، با روحیه ای جسورتر به دنبال منافع خود در خاورمیانه و منطقه خواهد بود و ممکن است در شرایطی با ایران تضاد منافع پیدا کند و از سوی دیگر شکست روسیه نیز ممکن است برای ما مضر باشد زیرا با روسیه غربی را شکست دهیم و آمریکا با بال های بیشتری به سراغ ما خواهد آمد و دوست ایران در جنگ شکست خورد.
آفتاب نیوز از این کارشناس علت عدم تمایل روسیه و چین به فروش تسلیحات (جت جنگنده اس 400، جی 10 و…) به ایران و ارائه همان سلاح به ترکیه و عربستان را جویا شد، حسینی پاسخ داد. : در عصری که ما در آن زندگی می کنیم، مشارکت های بین المللی یک طرفه است و معمولاً جامع و همگانی نیست، کشورها ممکن است در یک موضوع منافع مشترک داشته باشند اما در جای دیگر منافعشان در تضاد باشد. ایران و روسیه در ممانعت از تسلط غرب دیدگاه یکسانی دارند، اما این دو کشور در برخی مسائل به دلیل نزدیکی به یکدیگر و به دلیل اینکه هر دو کشور قدرت های فرامرزی محسوب می شوند، در برخی مسائل رقیب محسوب می شوند، همانطور که مسکو و آنکارا در برخی مسائل رقیب یکدیگر هستند. ; بنابراین روسیه تلاش خواهد کرد تا قدرت ایران را در مقابل رقبای خود محدود کند، افزایش روزافزون قدرت ایران در خاورمیانه هشداری برای روسیه تلقی می‌شود و به همین دلیل لازم می‌دانند که قدرت ایران را توسط برخی از رقبای منطقه‌ای خود مهار و کنترل کنند. مانند امارات، عربستان سعودی و حتی حمایت از اسرائیل.
وی با بیان اینکه چین نیز در سفر اخیر رئیس جمهور خود به منطقه نشان داد که از همین الگو پیروی می کند، افزود: در واقع این دو در تلاش هستند تا توازن قوا را بین ایران و رقبای خود حفظ کنند و یکی از راه های حفظ آن است. این توازن برای فروش تسلیحات کشورهای رقیب در منطقه است. یک ایران مرفه و بسیار قوی از نظر نظامی می تواند تهدیدی علیه برخی از منافع منطقه ای روسیه تلقی شود. البته باید در نظر داشت که روسیه قبل از جنگ به دلیل برخی مشکلات بین المللی نسبت به فروش تسلیحات به ایران محتاط بود، اما اکنون که خود روسیه مقصر شناخته می شود، طبیعتا ممکن است بخشی از این احتیاط ها کنار گذاشته شود.
منبع: آفتاب نیوز