روز جدید موسویان گفت: فشار اقتصادی که در دوره ترامپ علیه ایران وارد شد صدها میلیارد دلار به ایران خسارت وارد کرد و فکر می کنم می توان گفت آسیبی که به ایران از تحریم ها از اول انقلاب تا کنون وارد شد. آغاز دوران ترامپ همان آسیبی است که ایران به تنهایی در دوره ترامپ، شاید هم مساوی. وی با تاکید بر اینکه ایران باید برای بهبود روابط منطقه‌ای خود با برجام و بدون برجام برنامه داشته باشد، گفت: احیای برجام فواید بسیاری برای ایران دارد، اما احتمال شکست روند احیای این توافق نیز وجود دارد.
حسین موسویان کارشناس ارشد امور بین الملل عصر سه شنبه در نشست بررسی «سفر اخیر بایدن رئیس جمهور آمریکا به عربستان سعودی و شرکت وی در نشست جده و پیامدهای آن برای ایران و منطقه» در خصوص برخی اظهارنظرها مبنی بر میانه منطقه شرق دیگر اولویتی برای دولت واشنگتن نیست، از بین رفته و آمریکا به دنبال خروج از خاورمیانه است، گفت: آمریکا تا زمانی که مسائل مهم این منطقه را حل نکند، نمی تواند مشکلات این منطقه را رها کند.
وی با بیان اینکه آمریکایی ها ابتدا باید موضوع هسته ای با ایران و توافق برجام را حل کنند، ادامه داد: از سوی دیگر آمریکایی ها نیز باید موضوع روند صلح در سرزمین های اشغالی را حل کنند. در دوران بایدن، آمریکا به دنبال راه حلی برای تشکیل دو دولت فلسطین و اسرائیل بود و اکنون در دوران بایدن، کاخ سفید نیز به دنبال تشکیل دو دولت فلسطینی و اسرائیلی است.
این دیپلمات سابق کشورمان با تاکید بر اینکه از سوی دیگر آمریکا نیز باید موضوع تقابل ایران و برخی کشورهای عربی را حل کند، افزود: باید توجه داشت که عربستان سعودی و کشورهای حاشیه خلیج فارس متحدان آمریکا هستند و آمریکا. بدون آنها نمی تواند نیروهای کمکی را در منطقه بگذارید.
وی همچنین یکی دیگر از مشکلات منطقه برای آمریکا را بحث مقاومت در منطقه عنوان کرد و ادامه داد: از سوی دیگر آمریکایی ها باید اطمینان حاصل کنند که چین و روسیه بر منطقه مسلط نشوند.
موسویان با تاکید بر اینکه آمریکایی ها در شرایطی از منطقه خارج می شوند که اطمینان دارند پیمان ابراهیم تقویت شده و جایگاه اسرائیل در منطقه تثبیت شده است، گفت: تا زمانی که این مشکلات حل نشود یا حداقل بخشی از آنها حل نشود، آمریکا این کار را انجام می دهد. منطقه را ترک کن، او بیرون نمی رود.
وی در بخشی دیگر از سخنان خود با بیان اینکه اسرائیل به هر قیمتی می خواهد آمریکا را در منطقه نگه دارد تا رهبری اسرائیل را در منطقه تثبیت کند، ادامه داد: از سوی دیگر اسرائیل به هیچ وجه نمی خواهد بحران هسته ای ایران حل شود و از ابتدا تلاش کرد برجام را نابود کند. اسرائیل به دنبال تشدید تقابل ایران و کشورهای عربی است و نمی‌خواهد مسئله فلسطین از طریق تشکیل دو دولت حل شود.
موسویان همچنین با تاکید بر اینکه اسرائیل به دنبال تخریب محور مقاومت است و از سوی دیگر تلاش می کند پیمان ابراهیم را برای عادی سازی روابط با برخی از کشورهای منطقه گسترش دهد، ادامه داد: در این زمینه برخی از برنامه های راهبردی آمریکا و اسرائیل است. در منطقه با یکدیگر همسو هستند و در برخی جاها این همسویی رعایت نمی شود، اما همانطور که گفته شد در برخی مناطق مهم و استراتژیک با یکدیگر اشتراک نظر دارند.
سفیر سابق ایران در آلمان همچنین با اشاره به دیدگاه عربستان درباره حضور آمریکا در منطقه افزود: عربستان نیز خواهان حفظ حضور آمریکا در منطقه است و از سوی دیگر نمی‌خواهد قدرت هسته‌ای ایران حل شود. بحران.
موسویان با بیان اینکه دولت ریاض نیز به دنبال افزایش نفوذ خود بر پنج کشور حاشیه خلیج فارس است، ادامه داد: دیدگاه عربستان در قبال فلسطین تشکیل دو دولت فلسطینی و اسرائیلی است. البته با این توصیف که دولت فلسطین دولتی ضعیف است.
این کارشناس ارشد مسائل بین الملل همچنین در خصوص نگاه شورای همکاری خلیج فارس به حضور آمریکا در منطقه اظهار داشت: شورای همکاری خلیج فارس نیز می خواهد آمریکا را در منطقه نگه دارد زیرا امنیت آن مشروط به حضور آمریکاست. و پایگاه های نظامی آمریکا در منطقه این منطقه را می شناسد. از سوی دیگر یکی از دغدغه های این شورا هژمونی ایران و عربستان در منطقه است.
موسویان با بیان اینکه اعضای شورای همکاری خلیج فارس تمایل دارند موضوع هسته ای ایران را حل کنند و روابط آنها با ایران به سطح خوبی برسد، ادامه داد: آنها به دنبال ایجاد تعادل در روابط خود با عربستان، اسرائیل و ایران هستند. اینکه می بینیم امارات و کویت تصمیم دارند سفیران جدید خود را به ایران بفرستند در همین راستا است. در واقع، هر دو به حضور آمریکا نیاز دارند و به دنبال ایجاد توازن در روابط خود با عربستان، اسرائیل و ایران هستند و دوست ندارند هیچ کدام دست بالا را داشته باشند.
این کارشناس ارشد مسائل بین الملل همچنین استراتژی ایران را در منطقه خروج آمریکا عنوان کرد و گفت: ایران از یک سو تاکید دارد که دولت فلسطین تشکیل شود و از سوی دیگر به دنبال ایجاد اتحاد راهبردی با کشورهایی از این قبیل است. مانند عراق، سوریه و لبنان. ایران از جنبش مقاومت دفاع می کند و بر اتحاد با چین و روسیه برای مقابله با آمریکا تاکید می کند. تهران همچنین به دنبال نابودی پیمان ابراهیم است و از عادی سازی روابط برخی کشورهای عربی منطقه با اسرائیل ناراضی است.
موسویان درباره نگاه عراق به حضور آمریکا در منطقه نیز گفت: عراق به دنبال حفظ روابط راهبردی با آمریکا و غرب است و از سوی دیگر تلاش می کند در روابط خود با ایران، آمریکا و عربستان تعادل ایجاد کند. .
وی تصریح کرد: وقتی این راهبردها و دیدگاه ها را کنار هم بگذاریم، می توانیم استراتژی آمریکا در منطقه و موضوع سفر بایدن به منطقه را بهتر تحلیل کنیم.
این کارشناس ارشد امور بین الملل در بخشی دیگر از سخنان خود در این نشست که به صورت آنلاین برگزار شد، افزود: در نشست جده سه بیانیه مهم صادر شد. بیانیه اول بیانیه 21 ماده ای بین آمریکا و کشورهای شرکت کننده در آن نشست بود. بیانیه دوم بیانیه ای بین آمریکا و شورای همکاری خلیج فارس بود و در نهایت شاهد بیانیه آمریکا و عربستان بودیم.
وی با بیان اینکه بیانیه اول 21 عضو دارای نقاط مشترکی با دو بیانیه دیگر ذکر شده است، افزود: در این بیانیه بر افزایش همکاری برای مبارزه با تروریسم تاکید شده است. در این بیانیه از واژه خلیج عربی استفاده شده است و از سوی دیگر کشورهای عربی در این بیانیه با محکومیت روسیه موافقت نکردند و در مورد اوکراین تنها به سیاست معمول سازمان ملل در این رابطه در این بیانیه از اشاره به ناتوی عربی پرهیز شده و به این موضوع که مثلاً ایران باید از سازوکار منطقه ای حذف شود، اشاره نشده است، بلکه تاکید شده است که همه کشورهای منطقه باید در این سازوکار مشارکت داشته باشند.
موسویان با بیان اینکه بدترین اظهارات آمریکا و عربستان بود، ادامه داد: این بیانیه بر موضوع مخالفت با دخالت ایران در امور کشورهای عربی تاکید دارد. ایران متهم شد که به دنبال بی ثبات کردن منطقه است و بر لزوم جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح های هسته ای تاکید شد.
وی در بخشی دیگر از سخنان خود در خصوص روند موجود بین اسرائیل و عربستان برای عادی سازی روابط گفت: این روندی است که به تدریج پیش می رود و اینطور نیست که عربستان مانند امارات و بحرین فورا روابط خود را با این کشور عادی کند. اسرائیل در این روند هر دو کشور به یکدیگر امتیاز می دهند و تصمیمات اخیر در مورد دو جزیره معروف در همین چارچوب اتخاذ شده است.
این دیپلمات سابق کشور همچنین به تحلیل‌هایی مبنی بر احتمال حمله اسرائیل و آمریکا به ایران در صورت عدم احیای برجام گفت و همچنین حداقل در دوران ریاست جمهوری بایدن آمادگی مداخله در چنین بحرانی را ندارد.
وی در این خصوص افزود: در حال حاضر اولویت اروپا و آمریکا موضوع روسیه و اوکراین است و آنها آمادگی جنگ جدید در منطقه را ندارند.
موسویان با اشاره به فشار حداکثری آمریکا بر ایران از طریق اعمال تحریم ها افزود: فشار اقتصادی اعمال شده علیه ایران در دوره ترامپ صدها میلیارد دلار خسارت به ایران وارد کرده است و به نظر من می توان گفت. اینکه ضرر تحریم‌های ایران از ابتدای انقلاب تا اوایل دوره ترامپ، ممکن است با ضرری که تنها در دوره ترامپ به ایران وارد شد، برابری کند.
وی گفت: در صورت عدم تحقق برجام و حضور جمهوری خواهان در کاخ سفید، به فشار حداکثری خود علیه تهران ادامه می دهند و در این زمینه با کشورهای غربی علیه ایران اجماع خواهند داشت. آنها سعی دارند سیاست ایران هراسی را در منطقه گسترش دهند و از این مسائل برای فشار بیشتر بر تهران استفاده کنند.
موسویان ادامه داد: بعید می دانم حتی جمهوری خواهان هم بخواهند علیه ایران وارد جنگ شوند. آنها تلاش می کنند با فشار حداکثری و تحریم ها و ایجاد اجماع، فشار بر تهران را حفظ کنند.
وی در پایان سخنان خود با تاکید بر اینکه ایران باید برای بهبود روابط منطقه‌ای خود با برجام و بدون برجام برنامه داشته باشد، گفت: احیای برجام فواید بسیاری برای ایران دارد، اما این احتمال نیز جدی است که این روند ادامه یابد. احیای این توافق موفق نخواهد شد
وی با تاکید بر اینکه به نفع ما است که روابط خوب، منطقه ای و مناسب با کشورهای منطقه داشته باشیم و در این راستا برنامه ریزی مناسبی از سوی نهادهای تصمیم گیر انجام شود، گفت: این روابط حتی بدون برجام نیز باید ادامه یابد.
این دیپلمات سابق کشورمان گفت: اگر برجام شکست بخورد، بهتر است ایران طرح B داشته باشد که بتواند به نوعی موضوع اقدام نظامی ایران و آمریکا را مدیریت کند که ممکن است به حداکثر برسد.
این نشست توسط گروه مطالعات عربستان سعودی و گروه ایران شناسی انجمن ایران مطالعات غرب آسیا و با همکاری خانه اندیشمندان بشردوستانه به صورت آنلاین برگزار شد.