در ادامه آمده است: برجام حاصل 12 سال مذاکرات فشرده بین المللی است که جامع ترین سند در تاریخ عدم اشاعه است. زمانی که من عضو هسته ای بودم، در آستانه توافق با سه کشور اروپایی بودیم، اما این فرصت با مقاومت آمریکا از دست رفت. ده سال بعد در حالی که آمریکا در حال مذاکره بود، برجام در سال 2015 به توافق رسید، ایران به مدت سه سال به تعهدات خود عمل کرد و همه محدودیت ها را پذیرفت، اما در سال 2018 ترامپ با تصمیمی فاجعه بار از برجام خارج شد.
ترامپ همچنین “فشار حداکثری” را بر ایران وارد کرد و از تجارت اروپایی و سایر کشورها با ایران جلوگیری کرد. ایران از منافع اقتصادی برجام محروم شد، تعهدات خود را نسبت به برجام کاهش داد و ذخایر و غنی سازی خود را افزایش داد. جوبیبن اکنون در تلاش است تا به آژانس بازگردد تا تحریم های هسته ای علیه ایران را بر این اساس لغو کند و در مقابل ایران به تعهدات هسته ای خود از جمله کاهش نرخ غنی سازی از 60 درصد به کمتر از 5 درصد بازگردد.
مذاکرات برای احیای برجام از فروردین ماه گذشته آغاز شد و متنی 20 صفحه ای برای امضای نهایی آماده شد. همزمان ایران از آمریکا خواسته است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را از فهرست سازمان های تروریستی خود حذف کند، در حالی که در اقدامی تلافی جویانه، ایران نیز نیروهای آمریکایی سنتکام را از فهرست سازمان های تروریستی خود خارج کرده است. ایران برای احیای برجام خواستار حذف سپاه از فهرست سازمان های تروریستی شده است چرا که در زمان توافق برجام، سپاه در لیست نبود. همتایان اسرائیلی اصرار دارند که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی باید در فهرست سازمان های تروریستی آمریکا باقی بماند، در حالی که اسرائیل اساساً عضو شورای امنیت سازمان ملل نیست.
بسیاری در واشنگتن نیز درباره اسرائیل صحبت می کنند. هفته گذشته مجلس سنای آمریکا قطعنامه غیرالزام آور عدم حذف سپاه از فهرست سازمان های تروریستی به منظور احیای برجام را تصویب کرد. این قطعنامه که توسط سناتور تدکروس پیشنهاد شده است، همچنین خواستار تحریم های تروریسم علیه بانک مرکزی ایران و سپاه پاسداران برای محدود کردن همکاری های ایران و چین شده است.
اقدام مجلس سنای آمریکا به تهران پیام داد که عمر برجام در صورت احیای او کوتاه خواهد بود. انتخابات آمریکا شش ماه دیگر برگزار می شود و احتمال پیروزی جمهوری خواهان بیشتر است و تاکید کردند که با تمام توان جلوی باردم را خواهند گرفت. بنابراین، از نظر واقع بینانه، شانس کمی برای عمر طولانی برجام وجود خواهد داشت.
در شرایط فعلی دو احتمال وجود دارد:
اولین مورد احتمال شکست در مذاکرات با برجام است که در این صورت آمریکا با حمایت کشورهای غربی و متحدان منطقه ای خود تحت فشار حداکثری به سیاست های ترامپ بازخواهد گشت. در این سناریو ایران بیشتر به سمت چین و روسیه خواهد رفت. ایران همچنین ظرفیت غنی‌سازی خود را تا حدی افزایش خواهد داد که بتواند بمب هسته‌ای بسازد تا یک عامل بازدارنده در برابر حمله نظامی احتمالی آمریکا و اسرائیل باشد.
احتمال دوم توافق آمریکا و ایران با خروج همزمان و متقابل ارتش های دو کشور از لیست سازمان های تروریستی است. ایالات متحده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را از فهرست سازمان های تروریستی خود حذف خواهد کرد و ایران متقابلاً نیروهای آمریکایی سنتکام را از فهرست سازمان های تروریستی خود حذف خواهد کرد. واقعیت این است که نیروهای قدس ایران و سنتکام آمریکا نقشی کلیدی در منطقه دارند. بدون همکاری، شانس راه حل مسالمت آمیز برای بحران های منطقه ای کاهش می یابد.
نگرانی در مورد بحران های منطقه ای نیز باید از گفتگو با کشورهای حوزه خلیج فارس آغاز شود. ایران و عربستان سعودی پنج دور گفتگوی مستقیم در بغداد برگزار کردند که به توافقات اولیه مهمی با مقامات ارشد امنیتی دست یافتند. همکاری و صلح میان کشورهای حوزه خلیج فارس به ویژه ایران و عربستان سعودی به حل بحران های منطقه ای مانند یمن، عراق، سوریه و لیبی کمک موثری خواهد کرد.
صلح، ثبات و امنیت پایدار در منطقه خلیج فارس بدون سیستم امنیتی و همکاری جمعی امکان پذیر نخواهد بود. اکنون زمان آن فرا رسیده است که دیپلمات های منطقه تلاش خود را برای رسیدن به این هدف مضاعف کنند.