روز جدید : نتایج نظرسنجی انجام شده دقیقا یک ماه قبل از انتخاب رسمی شهردار تهران نشان می دهد پایتخت نشینان خواستار رعایت همان خطوط قرمزی بودند که در مصوبه دولت مشخص شده بود. نتایج این نظرسنجی نشان می دهد که شهروندان انتخاب شهردار منتخب برای ششمین دوره شورای شهرداری را رد کرده اند. در این نظرسنجی شهروندان به صراحت اعلام کردند که شهرداری را یک کارشناس می خواهند نه یک شخصیت سیاسی.
تهرانی ها «راه انتخاب شهردار پایتخت» از سوی شورای شهر را رد کرده اند. نتایج نظرسنجی شهرداری پایتخت های تهران برای «شهردار مورد نظر» نشان می دهد که از دید شهروندان می توان با «تخصص و تحصیلات مرتبط با شهر» سکان مدیریت شهر تهران را در دست گرفت. شرط لازم برای تصدی پست مدیریت ارشد در شهرداری. این نظرسنجی تنها یک ماه قبل از انتخاب شهردار فعلی تهران توسط مرکز مطالعات شهرداری انجام شد. اما مورد توجه شورا قرار نگرفت. تهرانی ها سه خواسته دارند.
شهروندان تهرانی با شرکت در نظرسنجی با طرح سه خواسته اولویت دار خود از شهردار، نحوه انتخاب شهردار تهران در دوره ششم مدیریت شهری را رد کردند.
نتایج جدیدترین نظرسنجی از شهروندان مرکز مطالعات شهری تهران با موضوع «انتخاب شهردار تهران از دیدگاه شهروندان تهرانی» که در اختیار «دنیای اقتصاد» قرار گرفته است، نشان می دهد که یک ماه قبل از شهرداری انتخابات رسما اعلام شد جدول شورای شهر ششم شهروندان برای انتخاب شهردار خط قرمز کشیدند; خطوط قرمزی که انتظار نمی رفت شورای شهر ششم از آن عبور کند اما در عمل نمایندگان در مجلس شهر مسیری متفاوت با تصور شهروندان در پیش گرفتند. مطالبات شرکت کنندگان در این نظرسنجی در مورد نحوه انتخاب شهردار در عمل مطابق با مصوبه سال 97 هیئت دولت بود، این مصوبه در مورد نحوه انتخاب شهرداران به ویژه در پایتخت و سایر کلان شهرها بود اما به دلیل دولت کاستی ها و عدم پیگیری ارائه لایحه ای در مجلس برای اجرا، عملاً در انتخابات اخیر شهردار به تصویب شوراهای شهر نرسید. هدف دولت از تصویب مصوبه نحوه انتخاب شهردار این است که چون این انتخاب مستقیماً توسط مردم انجام نمی شود، بلکه شوراها باید چارچوبی داشته باشند تا شهردار منتخب مردم حداقل صلاحیت های لازم را داشته باشند.
بر اساس مصوبه 16 دی 97 هیات وزیران مبنی بر “آیین نامه شرایط تصدی شهرداری” شرط لازم برای احراز صلاحیت داشتن مدرک تحصیلی مرتبط با مدیریت شهری و به عنوان شرط کافی برای حداقل 9 سال می باشد. تجربه مدیریت ارشد در شهرداری شهرهای بالای یک میلیون نفر باید مبنایی باشد تا مشخص شود شهردار دارای مهارت و توانایی لازم برای انجام این مسئولیت است یا خیر.
اما شورای ششم تهران به دلایل مختلف از جمله اینکه این مصوبه متعلق به هیئت دولت است و شکل «قانونی» به خود نگرفته و الزام آور نیست، متعهد به اجرای آن تلقی نشده و راه دیگری را برای انتخاب در پیش گرفته است. یک شهردار
اما حالا نتایج نظرسنجی که درست یک ماه مانده به انتخابات رسمی شهردار تهران انجام شده به «دنیای اقتصاد» رسیده است که نشان می دهد سرمایه داران می خواستند همان خطوط قرمزی که در مصوبه دولت به آن اشاره شده را رعایت کنند. نتایج این نظرسنجی نشان می دهد که شهروندان انتخاب شهردار منتخب برای ششمین دوره شورای شهرداری را رد کرده اند. در این نظرسنجی شهروندان به صراحت اعلام کردند که شهرداری را یک کارشناس می خواهند نه یک شخصیت سیاسی. همچنین از منظر تهران شهردار باید فردی باشد که علاوه بر تخصص درگیر، تهران را به خوبی بشناسد. در این میان علیرضا زاکانی شهردار منتخب شورای ششم از نظر تخصص و تجربه هیچ یک از ویژگی های مدنظر شهروندان تهرانی را ندارد و به نظر می رسد شورای ششم نیز یک چهره سیاسی را به عنوان شهردار انتخاب کرده است. ; این در شرایطی است که اکثریت شهروندان در نظرسنجی اعلام کرده اند که حضور یا عدم حضور شهردار برای آنها ملاک نیست. بنابراین نظرات مردم و اعضای شورای شهر در این حوزه متناقض است.
ناآگاهی شهروندان از قدرت انتخاب شهردار
این نظرسنجی حاوی بندهای مهم دیگری نیز بود. یکی از نکات قابل توجه این نظرسنجی «بی اطلاعی بیشتر پاسخ دهندگان از قدرت انتخاب شهردار» بود. 52 درصد از پاسخگویان نمی دانند که نهاد انتخاب شهردار کیست، اما حدود 40 درصد به این سوال پاسخ صحیح داده اند. همچنین حدود 60 درصد از پاسخ دهندگان در آن زمان گفتند که نمی دانند شهردار تهران کیست. در بحث ویژگی های شهردار مورد نظر سوالات مختلفی از دیدگاه شهروندان مطرح شد که پاسخ ها نشان می دهد که 87 درصد از پاسخگویان دارای سابقه اجرایی در شهرداری هستند.
سپس نکته دیگری که در مورد انتخاب شهردار اذعان داشتند این است که اصلا چهره سیاسی یا نبودن شهردار تهران برایشان ملاک نیست. حدود 65 درصد از شرکت کنندگان چنین پاسخی دادند و با این حال شورای ششم به سراغ یکی از چهره های سیاسی رفت تا نامزد شهرداری شود.
سومین موضوع اولویت از دیدگاه شهروندان در این پژوهش، وجود تخصص در حوزه شهرسازی است. تجربه در شهرسازی و شهرسازی به عنوان یکی از ویژگی های مهم شهردار منتخب مورد توجه شهروندان تهرانی است و بیش از 90 درصد از پاسخگویان موافق هستند که شهرداری برای تهران برای تخصص در شهرسازی و شهرسازی خوب است. موضوع مهم دیگری که در این پژوهش به آن پرداخته شده، لزوم شناخت شهردار تهران است. سوالی که 82 درصد از پاسخ دهندگان با آن موافق هستند.
مجموعه امتیازاتی که پاسخگویان به معیارهای انتخاب شهردار و دوری وی از شهرداری منتخب کنونی داده اند نشان می دهد که شورای ششم برای مردود شدن در آزمون انتخاب شهردار از نظر مردم نمره بالایی گرفته است. در واقع این نظرسنجی اولین معیار حکمرانی شهری تهرانی هاست که نشان می دهد عملکرد اولیه مدیران شهری در دوره ششم حداقل در خصوص انتخاب شهردار نامطلوب بوده است.
در عین حال باید نتایج نظرسنجی از شهروندان درباره نحوه انتخاب شهردار اعلام می شد و مدیران سابق شهری باید به این سوال پاسخ می دادند که چرا هنوز نتایج را منتشر نکرده اند؟ این امر قطعا می توانست به تصمیم شورای ششم منجر شود، به ویژه با توجه به اینکه یک ماه قبل از انتخاب شهردار صورت گرفته است. با این حال، نتایج هنوز در دسترس دنیای اقتصاد است و هنوز به طور رسمی توسط مدیریت شهری منتشر نشده است.
انتظار می رود مدیران شهری به صورت دوره ای چنین نظرسنجی هایی را تکرار کنند و حداقل هر فصل یک بار مطالعه میدانی انجام دهند تا مشخص شود مسیری که در پیش گرفته اند با دیدگاه ها و خواسته های مردم همخوانی دارد یا خیر. همچنین می توانند دریابند که تا چه اندازه در اجرای تعهدات خود از دیدگاه شهروندان موفق بوده اند و نقاط قوت و ضعف آنها چیست. در آخرین دوره مدیریت شهری بیش از پنج نظرسنجی با چنین قالبی توسط زیرمجموعه های مدیریت شهری انجام شد.
اما در نظرسنجی تیرماه امسال علاوه بر سوالات مربوط به انتخاب شهردار، بندهای دیگری نیز وجود دارد که مدیران شهری می توانند از این پس برای پاسخگویی به مطالبات مردم از آن استفاده کنند. بخشی از این پژوهش به بررسی مطالبات مردم از شهردار تهران و اولویت های مسائل شهری از دیدگاه آنها می پردازد. در این سریال سه موضوع از سوی شهروندان به عنوان اولویت برای شهردار تهران معرفی شد که اولویت اول بحث ترافیک و آلودگی هوا بود. 78 درصد پاسخ دهندگان این موضوع را اولویت بالایی عنوان کرده و از شهردار خواستند تا مشکل را حل کند.
دومین موضوع اولویت مردم تهران موضوعی است که شهردار فعلی تهران نیز در برنامه های خود به آن پرداخته است و آن «محرومیت نیمه جنوبی شهر از خدمات و امکانات و دوقطبی شکل گرفته به دلیل این معضل است. بین شمال و جنوب». اگرچه تهران در سایر حوزه ها مشکلات زیادی دارد، اما این دوقطبی ها همه را نگران می کند و حتی این موضوع برایشان مهمتر از کمبود واگن مترو و سایر مشکلات حمل و نقلی است که هر روز با آن دست و پنجه نرم می کنند. به این ترتیب 70 درصد پاسخگویان اهمیت موضوع «تفاوت شمال و جنوب شهر» را به عنوان یکی از معضلات شهر تهران بین 7 تا 10 ارزیابی کردند.
دومین درخواست شهروندان که به گفته آنها برای شهردار در اولویت است، حمل و نقل عمومی است. 60 درصد تهران خواهان رفع فوری این مشکل و رفع نواقص فعلی هستند.
پاسخگویی به مطالبات تهران از دو جهت
به گزارش «دنیای اقتصاد»، سه خواسته اولویت دار تهران برای حل مشکلات شهر از دو طریق قابل رسیدگی است. اولین مسیر برای مقابله با ترافیک و آلودگی هوا و همچنین برای رفع کمبود پارک های حمل و نقل عمومی استفاده می شود که می تواند به شکل “تحقق هزینه استفاده از خودروی شخصی” باشد. برقراری عوارض، عوارض سوخت و همچنین تحقق هزینه های توقف خودروها در معابر اصلی شهر، تصمیمی است که پیش روی شهردار است و از طریق آن می توان با چند فلش نشان داد; به این ترتیب از سفرهای غیرضروری خودرو به منظور کاهش ترافیک جلوگیری می کند و از منابع پایدار ناشی از این گونه هزینه ها برای توسعه حمل و نقل عمومی استفاده می کند.
تصمیم برای کاهش فاصله شمال و جنوب شهر نیز راه دریافت مالیات شهری است. عوارضی که شهرداری تهران سالانه از املاکی مانند «هزینه تعمیرات» دریافت می کند بسیار ناچیز است و میزان آن برای خانه های لوکس و مصرفی تفاوت چندانی ندارد. بنابراین هر دو ماهانه کمتر از یک میلیون تن و اغلب کمتر از 500 هزار تن هستند.
این در حالی است که شهرداری تهران می تواند بر اساس ضوابط موجود معادل یک درصد ارزش روز کل املاک شهر را به عنوان مالیات شهری دریافت و قیمت آن را صرف کاهش فاصله شمال و جنوب شهر کند. در صورت دریافت مالیات شهری به صورت واقعی و متناسب با ارزش واقعی ملک، صاحبان مسکن های لوکس شمال شهر سالانه بیشتر پرداخت می کنند و درآمد حاصل از آن صرف افزایش سرانه شهری در شهر می شود. نیمه جنوبی علیرضا زاکانی شهردار تهران در جمع اعضای شورای شهر برنامه های خود را ارائه کرد و همچنین به طرحی برای اخذ عوارض و کاهش فاصله شمال و جنوب شهر از طریق اعتبارات پایه مالیاتی اشاره کرد اما با گذشت حدود 100 روز از بهشت هنوز این طرح انجام نشده است. برای اجرای این طرح ها که از جمله راهکارهای رفع مشکلاتی است که باید در اولویت از دید مردم تهران به آن رسیدگی شود، اقدام عملی انجام داد.