مرکز پژوهش های شورای اسلامی با صدور گزارشی از خسارات جانی و مالی سنگین ناشی از آلودگی هوای تهران تاکید کرد که بدتر شدن کیفیت هوا جایی برای اجرای هیچ گونه اقدامی برای کاهش آلودگی باقی نمی گذارد.
آلودگی هوا همچنان در کلان شهرهای صنعتی جریان دارد. این پدیده علاوه بر تلفات جانی ناشی از آلودگی هوا، سالانه میلیاردها تومان خسارت اقتصادی به کشور وارد می کند. طبق برآوردهای رسمی، یک خانواده چهار نفره در تهران به طور متوسط حدود 1200 دلار معادل 60 میلیون تومان به دلیل مشکل آلودگی هوا غرامت می پردازند.
شهر تهران با جمعیتی بالغ بر 14 میلیون نفر نیز یکی از شهرهایی است که ریه های شهروندانش را پر از هوای کثیف کرده است. کیفیت پایین سوخت های فسیلی و خودروهای محلی، فرسودگی خودروها، سوختن سوخت و غیره. از جمله عواملی هستند که در ایجاد و تداوم آلودگی هوا در کشور نقش دارند. اما ضعف سیستم حمل و نقل عمومی یکی از عوامل مهم برای ادامه روند فعلی است. سال‌هاست که صحبت از خرید اتوبوس‌های جدید و گنجاندن آنها در سیستم حمل‌ونقل عمومی وجود دارد. وعده شهرداری تهران هنوز محقق نشده است. برخی از مردم در صف های طولانی برای اتوبوس در ایستگاه ها منتظر می مانند. برخی دیگر ترجیح می دهند از اتومبیل خود استفاده کنند.
همانطور که علیرضا زاکانی، شهردار تهران پیشتر اعلام کرده بود، تهران به حداقل 10 هزار اتوبوس نیاز دارد، در حالی که در حال حاضر حدود 3000 اتوبوس فعال است. زاکانی مهرماه امسال گفته بود که برای واردات 3000 اتوبوس جدید قرارداد بسته اند. با این حال، ناصر امانی، یکی از اعضای شورای شهر تهران، گفت که اتوبوس سازان داخلی ظرفیت تولید مقدار مورد نیاز را ندارند و قراردادهای خارجی نیز زمان بر است. بر این اساس هنوز مشخص نیست اتوبوس های جدید چه زمانی وارد سیستم حمل و نقل عمومی می شوند. درست مثل وقتی که هوای آلوده شهر را در کودش دارد.
به گزارش تجارت نیوز، مرکز پژوهش های مجلس پیش از این در گزارشی از میزان خسارات مالی و جانی ناشی از آلودگی و بودجه مورد نیاز برای هوای پاک به بررسی نقش عوامل مختلف در آلودگی هوای شهرهای بزرگ پرداخته بود. در این گزارش با استناد به گزارش بانک جهانی، آلودگی هوا سالانه 2.6 میلیارد دلار برای شهروندان تهرانی هزینه دارد. بر این اساس سرانه خسارت آلودگی هوا برای هر شهروند تهرانی حدود 300 دلار در سال است.
با قیمت دلار فعلی، یک خانواده چهار نفره در تهران به طور متوسط حدود 1200 دلار پرداخت می کند که معادل 60 میلیون تومان غرامت به دلیل مشکل آلودگی هوا است. این خسارات ناشی از اثرات مختلف آلودگی هوا بر سلامت و زندگی شهروندان تهرانی است. واحد پژوهش مجلس در ادامه گزارش می نویسد از سوی دیگر هوای کثیف بر سلامت روان شهروندان تاثیر مضری دارد. اضطراب، استرس، افسردگی و ناامیدی تنها بخشی از اثرات روحی و روانی ناشی از آلودگی هوا است. طبق مطالعات مختلف انجام شده توسط مراکز معتبر بین المللی، آلودگی هوا آستانه صبر و تحمل مردم را پایین می آورد. بنابراین در روزهای اوج آلودگی هوا، میزان پرخاشگری و خشونت در رفتار شهروندان نیز افزایش می یابد.
در بخشی دیگر از این گزارش آمده است که برآورد می شود هر روز که شهر تهران به دلیل آلودگی هوا تعطیل می شود، حدود 100 میلیارد تومان خسارت وارد می شود. در عین حال سایر اثرات هوای آلوده در اکوسیستم شهری، ساختار شهرنشینی، کشاورزی، صنایع غذایی و … نیز به نوبه خود زیان های اقتصادی دارند که باید در مطالعات جداگانه بررسی شود. بر اساس این گزارش برای حل معضل آلودگی هوای سراسر کشور حداقل 206 هزار میلیارد تومان بودجه نیاز است. البته این رقم تنها سهم دولت از کل بودجه مورد نیاز است. اگر فرض کنیم مابقی بودجه از منابع مربوطه تامین می شود و در تامین سایر الزامات برای اجرای راهکارهای کاهش آلودگی مشکلی وجود ندارد، دولت باید سالانه 41 هزار میلیارد تومان برای کاهش آلودگی هوا در نظر بگیرد.
معاونت پژوهشی مجلس می نویسد نکته مهم این است که بودجه 209 هزار میلیارد تومانی تنها برای 9 کلانشهر محاسبه شده است. در حالی که تقریبا تمامی استان های کشور درگیر معضل آلودگی هوا هستند و روز به روز بر وسعت این معضل افزوده می شود. در ادامه این گزارش لازم است بودجه محدودی که در حال حاضر وجود دارد صرف اجرای راهکارهایی شود که اگرچه کم است اما بیشترین تاثیر را در کاهش آلودگی هوا دارد. در هر صورت، بدتر شدن کیفیت هوای شهرهای ایران و خسارات جانی و مالی ناشی از این معضل به حدی جدی است که در اجرای اقدامات کاهش آلودگی هوا جای تأخیر وجود ندارد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست: هوای آلوده تهران رفع می شود اما بعد از ده سال!
در همین راستا رئیس سازمان محیط زیست گفت: با این مسیر حداقل تا ده سال آینده این روزها در تهران تجربه نخواهد شد. علی سلیقه در حاشیه جلسه شورای دولت گفت: شهرهای ما از نظر آلودگی وضعیت بهتری نسبت به بسیاری از شهرهای کشورهای همسایه دارند، اما برای ما پذیرفته نیست که وقتی می توانیم مشکلات مردم را حل کنیم چرا این کار را نکنیم؟ با این مسیر حداقل تا ده سال آینده این روزها در تهران تجربه نخواهد شد. اگر شرایط جوی کمک کند در سال های آینده این شرایط را در تهران نخواهیم داشت.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست همچنین درباره انتقاد از کیفیت سوخت و استفاده از بنزین پتروشیمی گفت: اصلا بنزین پتروشیمی وجود ندارد. سوخت گازوئیل یکی از انواع سوخت های مورد استفاده در کشور است که در دنیا نیز مورد استفاده قرار می گیرد. وقتی نمی‌توانیم سوخت مناسب را تامین کنیم، وزارت نفت برای تامین سوخت نیروگاه‌هایی که امکان تعطیلی نیروگاه و پالایشگاه وجود ندارد، به سراغ سوخت‌های جایگزین می‌رود. بنزین پتروشیمی را می توان در وزارت نفت تولید کرد اما مصرف نکرد.