دستورالعمل جدید شورا برای رقابت در بازار خودرو منتشر شد
با انتشار دستورالعمل جدید شورای رقابت برای تنظیم بازار خودرو، چالش جدیدی در بین دستگاه های مرتبط با فروش خودرو به وجود آمده است. در بخشنامه جدید هیچ نشانه ای از سازوکار «بورس کالا» برای قیمت گذاری خودرو دیده نمی شود و بر این اساس فروش خودرو از این پس باید در قالب یک سامانه واحد انجام شود. در بند 5 ماده 5 که یکی از موضوعات مهم این روزهای صنعت خودرو و بورس تهران است، شورای رقابت اعلام کرد از این پس خودروسازان موظف به ثبت نام و فروش محصولات خود از طریق خودروی یکپارچه هستند. سیستم برای فروش بنابراین می توان نتیجه گرفت که با این بند عرضه خودرو در بورس کالا به پایان رسیده و همه چیز به ریتم قبلی بازگشته است، در همین حال در اخبار غیررسمی که در پایان هفته گذشته منتشر شد، اعلام شد که خواهد شد افزودن یادداشت های جدید عرضه خودرو در بورس ادامه خواهد داشت.
در ماده ۲ این بخشنامه آمده است که بازار کلیه خودروهای سواری اعم از خودروهای تولیدی، مونتاژی و وارداتی منحصراً به رسمیت شناخته شده و از این پس مشمول این بخشنامه می شود. در بند 3 ماده 3 تاکید شده است که خودروهای سواری بر اساس تحلیل مقایسه ای با حداقل سه رقیب خارجی (مشابه) و بر اساس شاخص رقابت پذیری رتبه بندی خواهند شد. در ادامه این بند فرمول این شاخص رقابت پذیری و رتبه بندی آورده شده است که هدف از آن کنترل قیمت محصولات خودروسازان در مقابل نمونه های مشابه خارجی می باشد.
حمیدرضا دانشکظمی، عضو شورای عالی بورس درباره دستورالعمل جدید شورای رقابت فروش خودرو گفت: موضع شورای عالی بورس مثل گذشته روشن و واضح است. نه تنها باید بورس خودرو ادامه یابد، بلکه همه محصولات، نه فقط هفت درصد محصولات، باید بورس شوند تا بورس شوند. شورای عالی رقابت طبق قانون دارای اختیاراتی است که لغو نشده و مورد نظر دادستان کل کشور نیز می باشد. اصرار اعضای شورای عالی بورس از جمله وزیر اطلاعات شخصی بر عرضه خودرو در بورس کالا است. »
الزام نظارت بر سیستم یکپارچه فروش خودرو
امراله امینی، عضو هیأت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه تهران و کارشناس صنعت خودرو درباره اجبار ثبت نام در سامانه یکپارچه فروش خودرو گفت: این سامانه متعلق به خودروسازان است و باید نظارت می شود، و همانطور که همه این دستورالعمل ها هستند. این به نفع خودروسازان است، حق خریداران نیز باید در نظر گرفته شود.
این کارشناس صنعت خودرو فروش خودرو در بورس را اصلا منطقی به نظر نمی رساند و اظهار داشت: این مشکل باعث افزایش قیمت ها می شود. خودروها در هیچ کجای دنیا درجه بندی نمی شوند و به فروش نمی رسند. تولید خودرو در ایران استثنایی است اما یک روز تولید کم و روز دیگر تولید افزایش می یابد و این مشکل بیشتر به ضرر مصرف کنندگان است تا به نفع آنها. به نظر می رسد سازوکار تابلوی رقابت از نظر قیمت گذاری و فروش بهتر از بورس کالا باشد. چون قیمت ها را تعیین می کند و سوال اصلی این است که قیمت پایه بورس را چه کسی تعیین می کند؟
وی افزود: سوال اینجاست که قیمت خودروی 500 میلیون تومانی در بورس کالا را چه کسی تعیین می کند؟ ممکن است این نوع قیمت گذاری اشتباه باشد و خودروساز به نفع خود این قیمت را تعیین کند. به نظر من قیمت ها باید رقابتی باشد، اما قیمت ها نه تنها رقابتی نیست، بلکه انحصاری است و باز هم همه اینها به نفع خودروسازان است نه مصرف کنندگان.
این تغییر باعث کاهش تعداد ثبت نام می شود
محمود نجفی کارشناس بازار خودرو در واکنش به تغییر قیمت و فروش خودرو از سوی شورای رقابت معتقد است این تغییر ممکن است اندکی مانع دلالان و تورم در سایر بخش های اقتصادی شود.
نجفی در ادامه به «اعتماد» گفت: اگر 50 درصد از مبلغ نهایی خودرو تا زمان تحویل به حساب خودروساز واریز شود، قطعاً این موضوع به نفع خودروساز خواهد بود، اما در صورت باقی ماندن این مبلغ در خودروساز. حساب به خریدار، نه به نفع خودروساز. این تغییر به این دلیل است که در صورت برنده شدن متقاضی خودرو در قرعه کشی، مبلغ مورد نظر در حساب وی قرار می گیرد و با این تغییر، تعداد افرادی که متقاضی اصیل خودرو نیستند و فقط در بلک آرمی ثبت نام کرده اند، حذف می شود. این دور
این کارشناس خودرو گفت: این روش به جمع آوری پول های سرگردان نیز کمک می کند و تا حدودی این منابع در یک جا جمع آوری می شود و تا زمانی که خودرو تحویل داده نشود، فرد مجاز نیست مبلغ مورد نظر را در بازار ارز و سکه و … خرج کند. برای دلالی هزینه کرد و تا حدودی این اجازه را به خودروساز داد تا برنامه دقیق تری برای تولید خودرو داشته باشد.
وی افزود: وقتی این پول در دو یا چند بخش هزینه شود در چند بخش اثر تورمی دارد اما وقتی در یک جا بلوکه شود اثر تورمی آن در آن بخش است.
فروش خودرو در بورس منطقی نیست
این کارشناس خودرو در پاسخ به این سوال که ثبت نام و فروش خودرو در سامانه یکپارچه فروش خودرو چقدر صحیح است و چرا برخی مخالف فروش خودرو در بورس هستند، ادامه داد: به نظر من بورس ما بورس سالمی نیست. بازار و ثبت نام و فروش در سیستم یک تکه بهتر است. گفته می شود قیمت ها رقابتی و قیمت های بورس کالا واقعی است. این خیلی درست به نظر نمی رسد و رقابت واقعی در بورس وجود ندارد. الف) تعیین یک قیمت و دادن قیمت دیگر به ماده ب و این یک موضوع رقابتی است. بلکه انجمن پتروشیمی ها سیاست های خود را ایجاد می کند و سازندگان تابع سیاست ها هستند و برای منافع خود آن سیاست ها را اتخاذ می کنند. در نتیجه به اینکه در بورس رقابت وجود دارد و معاملات بر اساس منصفانه ترین قیمت ها انجام می شود، چندان اعتقادی ندارم.
نجفی خاطرنشان کرد: فروش خودرو در بورس کالا به هیچ عنوان منظم نیست. همان اتفاقی که در قرعه کشی افتاد در بورس هم رخ داد و باز هم شاهد خرید خودرو توسط دلالان بودیم و تنها اتفاقی که افتاد این بود که قیمت خودروساز در بورس بالا رفت.
به تعداد خودروهای خانواده توجه کنید
این کارشناس خودرو با انتقاد از سن ثبت نام خودرو افزود: اینکه گفته می شود سن ثبت خودرو باید بالای 18 سال باشد درست نیست، مثلا خانواده 4 نفره ای که پدر و مادرشان دو خودرو دارند و دو فرزند بالای 18 سال نیز دارند و می توانند. برای این دو فرزند خودرو ثبت نام کنید و مطمئنا این خانواده هرگز 4 خودرو را برای مصرف نگه نمی دارند و دو خودرو را برای سود بیشتر در بازار می فروشند.
وی تصریح کرد: امروز اداره دارایی برای اخذ مالیات، درآمد خانواده را در نظر می گیرد، در این بخش نیز باید همین سیاست را به کار گیرند و اعلام کنند که هر خانواده باید دو خودرو داشته باشد، البته ممکن است این محدودیت به مذاق عده ای خوشایند نباشد. اما اگر بخواهند جلوی دلالان بیشتر در بازار خودرو را بگیرند به نظر من راه حل مناسبی است.