کشف داستان پشت قیمت های نجومی آیفون های لوکس ایالات متحده

مواردی مانند مالیات بر ارزش افزوده و عوارض واردات بر هزینه کلی واردات آیفون تاثیر می‌گذارد، اما بخش قابل توجهی از این مشکل ناشی از سود واردکننده است، در حالی که در حال حاضر واردات آیفون‌های ریفربیشد از طریق رویه مسافری انجام می‌شود.

در حال حاضر تلفن های همراه بالای 600 دلار فقط از طریق روش واردات و صادرات قابل ثبت و ورود به کشور هستند. این مشکل باعث شده است که هر واردکننده ای که از طریق اتصالات خود به ارز باکیفیت دسترسی دارد، بتواند واردات بیشتری داشته باشد.

این در حالی است که شرایط اعتبار سنجی واردکنندگان و محدودیت های واردات آنها نیز در فرآیند واردات خود صادراتی کنار گذاشته شد که به انحصار بازار این مدل از تلفن های همراه به ویژه آیفون های آمریکایی دامن زد. نکته اینجاست که چندی پیش سخنگوی وزارت امنیت اعلام کرد که واردات تجاری آیفون وجود ندارد اما طبق روال واردات و صادرات به نظر می رسد واردات تجاری گوشی های آمریکایی صورت می گیرد.

ثبت نام 6 تا 7 هزار آیفون 14 در ابتدای مهرماه / در حال حاضر آیفون 14 به هیچ وجه در مبادی ورودی کشور ثبت نام نمی کند.

مهدی آبکاری، دبیر انجمن واردکنندگان دستگاه های تلفن همراه در پاسخ به سوال تسنیم گفت: بله، واردات تجاری داریم. در خصوص فرآیند واردات گوشی های بالای 600 دلار نیز محدودیتی برای واردات وجود ندارد و واردات همچنان ادامه دارد.

اما در مورد آیفون 14 هیچ مجوز وارداتی برای آن صادر نشده است، چه برای واردات تجاری و چه برای واردات مسافر. متأسفانه برخی از روسای اتحادیه نیز در مورد روال مسافربری اظهار نظر می کنند. رویه مسافربری یک رویه تجاری نیست و برای فروش نیست.

وی با بیان اینکه این موضوع مربوط به تمامی کالاهایی است که توسط مسافر وارد کشور می شود، گفت: قانونگذار این مجوز واردات را به مردم داده است که سالی یک گوشی برای استفاده شخصی وارد کنند. به دلیل رفت و آمد تا یک ماه هیچ هزینه ای پرداخت نمی کنند و هزینه ثبت نام نمی پردازند.

اما اگر تلفن همراه بیش از این مدت استفاده شود و فرد بخواهد بیش از این مدت در کشور بماند، باید هزینه ثبت نام را بپردازد. یکی از سوء استفاده هایی که وجود دارد این است که برخی افراد فرصت طلب کالاهای قاچاق را به کشور وارد می کنند و از گذرنامه مسافران برای ثبت تلفن استفاده می کنند.

آبگری بیان کرد: اقدامات خوبی از سوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و سامانه مشارکتی از جمله کاهش زمان ثبت نام گوشی به 24 ساعت پس از ورود به کشور برای جلوگیری از این سوء استفاده صورت گرفته است.

وی با بیان اینکه البته آیفون 14 در مبادی ورودی کشور رجیستر نشده است، گفت: متأسفانه برخی مدعی هستند که آیفون 14 را ثبت نام می کنیم اما این مدل از گوشی ها حتی در رویه مسافری نیز رجیستر نشده است. این احتمال وجود دارد که برخی از افراد در هفت روز اول مهر در زمانی که اطلاعیه ای مبنی بر عدم ثبت نام آیفون 14 دریافت نشده، به عنوان مسافر ثبت نام کرده باشند.

در این مدت بین 6 تا 7 هزار دستگاه آیفون 14 اورجینال مسافری وارد کشور شد که این کیس ها فقط در احراز هویت ورودی ثبت شدند اما هیچ هزینه ای پرداخت نکردند. اتصال این گوشی ها هر ماه تمدید می شود و هیچ هزینه ای پرداخت نمی شود.

در نتیجه باید گفت که موضوع چندان مهم نیست چون موج سواری انجام می شود و حتی صحبت های سخنگوی وزارت حریم خصوصی دو ماه پیش بازنشر شد. اگر مسافر واقعاً گوشی خود را در ماه مهر وارد کرده باشد، هر ماه فرصت استفاده از آن تمدید می شود و در غیر این صورت، گوشی قاچاق است و نیازی به رجیستر نیست.

دبیر انجمن واردکنندگان دستگاه های سیار با تاکید بر اینکه برخی می گویند رویه مسافربری انجام می شود اما روال تجاری انجام نشده است، گفت: این اشتباه است زیرا اساسا یا کالایی مجوز واردات دارد یا خیر. اگر محصولی دارای مجوز واردات باشد، هم می توان از آن برای سفر و هم برای اهداف تجاری استفاده کرد. زمانی که آیفون 14 مجوز رجیستری را نداشته باشد، نه روال واردات تجاری و نه روال مسافربری انجام نمی شود.

تاکید بر عدم واردات آیفون ریفربیشد از طریق واردکنندگان قانونی/دولت اجازه خرید و فروش گوشی های سواری را نمی دهد.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه عده ای گوشی های ریفربی شده، آیفون 13 و مدل های قدیمی تر آیفون را وارد می کنند و به قیمت گوشی نو می فروشند که نوعی کلاهبرداری یا به عبارتی محافظه کارانه تر، فروش مجدد محسوب می شود، گفت. : در برند اپل وقتی یک مدل نیو رونمایی و به عرصه جهانی عرضه می شود، دیگر مدل های قبلی تولید نمی شوند.

آبکاری ادامه داد: اتفاقی که افتاد این بود که آیفون 14 روانه بازار شد. بنابراین آیفون 13 دیگر تولید نخواهد شد و در این بین عده ای به دنبال گوشی های ریفربیشد در بازارهای جهانی بودند و آن را وارد کشور کردند. زمانی که تولید محصولی تمام می شود و مردم به دنبال آن گوشی می گردند، تقاضا برای آن افزایش می یابد.

بنابراین واردکننده یا مسافر مجبور است متناسب با تقاضای جهانی کالا را با قیمت بالاتری خریداری کند. با توجه به این موضوع، واردکنندگان قانونی دیگر قادر به واردات این گوشی ها نیستند، زیرا TSC گمرک مشخص است و امکان ارسال گوشی با رقم بالاتر از این وجود ندارد.

به عنوان مثال اگر قیمت گوشی 1200 دلار ثبت شده باشد اما واردکننده آن را در بازار جهانی 1400 دلار خریداری کند، نمی توان این قیمت را در نظر گرفت. در نتیجه، از نظر تجاری هیچ کس نمی تواند با قیمت بالاتر عرضه کند.

وی بیان کرد: برای کاهش قیمت خرید، گوشی ها توسط افرادی قابل خرید هستند که به اصطلاح هستند. زمانی که کالا به صورت قانونی وارد می شود، توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و سازمان استاندارد کالا بررسی می شود. از آنجایی که شماره سریال گوشی در هنگام ثبت سفارش درج شده است، تمامی گوشی ها بررسی می شوند.

دبیر انجمن واردکنندگان موبایل با اشاره به اینکه شماره سریال گوشی تعیین کننده فعال بودن یا نبودن گوشی است، گفت: توصیه و اعتقاد ما این است که شرکت های واردکننده این کار را انجام ندهند زیرا مشکلات زیادی را به همراه خواهد داشت. در آینده وجود خواهد داشت اما ممکن است این اتفاق در رویه مسافر رخ داده باشد.

وی افزود: درخواست ما از سامانه همبستگی اساسا این بود که اجازه خرید و فروش کالاهای مسافرتی داده نشود. در عین حال شرایط را مهیا کنید تا فقط مسافر بتواند از تلفن همراه خود استفاده کند. یعنی امکان ثبت مجدد سریال حداقل برای مدت معینی (مثلا 6 ماه) حذف خواهد شد تا امکان سوء استفاده از بین برود.

آیا تفاوت 20 میلیونی آیفون در بازار ایران طبیعی است؟

آبگری در پاسخ به سوالی مبنی بر تفاوت قیمت رسمی آیفون با آیفون فروخته شده در ایران، تفاوت حدود 30 میلیون تومانی، گفت: باید توجه داشت که نرخ ارز حاصل از صادرات تقریباً برابر است. دوره بازار آزاد با توجه به نرخ روز، قیمت آیفون 13 پرو مکس به حدود 50 میلیون تومان می رسد.

وی گفت: علاوه بر این موضوع 12 درصد حقوق ورودی (سال آینده به 15 درصد)، 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده و 2 تا 3 درصد سایر هزینه ها وجود دارد. شرکت واردکننده نیز بین 15 تا 18 درصد سود بازرگانی خود را دارد که در نهایت قیمت را به بالای 70 میلیون تومان می رساند.

با توجه به ارقام فوق، لازم به ذکر است که حدود 20 درصد افزایش قیمت گوشی های آیفون پس از ورود به کشور و عرضه آن به بازار به واردکننده می رسد، در حالی که این درصد برای واردکنندگان سایر برندهای گوشی تلفن همراه بسیار کمتر است. و دلیل این امر نیز شرط رقابت قوی در بازار این مدل گوشی است.

این در حالی است که طبق توضیحات اولیه بازار گوشی اپل به دلیل رویه واردات از محل صادرات خود به بازار انحصاری تبدیل شده و دلیل این سودهای بالا که یکی از عوامل مهم برای قیمت بالای این گوشی ها در بازار، نتیجه این انحصار در دسترسی به ارز ناشی از صادرات است.