اعتراض طلافروشان و تعطیلی بازار یکی از موضوعات داغ این روزهاست. برخی معتقدند همه این اعتراضات مربوط به مالیات است اما ظاهرا مشکل این تجارت بحث دیگری است
روزهای سیاه بازار طلا در روزهای اخیر مصادف با موضوع مالیات بر عایدی سرمایه بود، اما از دی ماه سال گذشته تاجران طلا برای ثبت اطلاعات خود در سامانه کل معاملات با مشکل مواجه شدند و مشکل آنها تاکنون حل نشده است.
به گزارش فردا؛ بخشی از طلافروشان کرکره مغازه را به طور کامل بستند و گروهی دیگر با اینکه در بازار حضور داشتند، تمایلی به فروش نداشتند. برای بررسی این سوال، باید کمی به عقب برگردیم. دی ماه 1402. در آن زمان تبصره 4 ماده 18 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مطرح شد. یادداشت چه می گوید؟ بر اساس این تبصره، ثبت معاملات انواع طلا اعم از طلای مذاب، شمش، مشک و فرآورده در سامانه کل معاملات الزامی است. عدم رعایت این ماده قانونی موجب توقیف کالا و پرداخت جریمه ای معادل ارزش کالا می شود. در همین زمان بود که طلافروشان ساکت ننشستند و صدای اعتراض خود را بلند کردند. پاسخ این سیاست به سکوت اجرای قانون به مدت سه ماه بود.
دلیل نگرانی طلافروشان چیست؟
یکی از مواردی که صدای طلافروشان را در بازار بلند کرد، ثبت کد ملی خریدار هنگام خرید طلا و اخذ مالیات بود. آنها می گویند که نگران امنیت تجارت خود هستند. اگر اطلاعات آنها هک یا لو رفته باشد، علاقه ای به ثبت اطلاعات در سیستم کلی به نفع مشاغل یا مالیات دهندگان ندارند. اما پاسخ وزارت حریم خصوصی به این نگرانی این بود که اطلاعات وارد شده به سامانه رمزگذاری شده و مشکلی برای طلافروشان ایجاد نمی کند.
نگرانی طلا فروشان به همین جا ختم نمی شود. مالیات 25 درصدی بر خریداران طلا یکی دیگر از مشکلات بود. اما سازمان امور مالیاتی آن را شایعه خواند. به دنبال این نگرانی ها، اجرای این قانون تا سه ماه آینده به تعویق افتاد. طلافروشان پس از این تصمیم دوباره به کار خود بازگشتند.
با شروع سال جدید و انقضای مهلت سه ماهه تمهیدات قانونی، به وزارت اطلاعات شخصی اعلام شده است. باز هم طلافروشان اعتراض کردند اما این بار نسبت به بارگذاری اطلاعات خود در سامانه های مودیان و کل سامانه معاملات ابراز نگرانی کردند. از سوی دیگر سازمان امور مالیاتی ثبت همزمان صورتحساب الکترونیکی در دو سامانه را ضروری ندانست و ثبت نام در یکی از سامانه ها را کافی اعلام کرد.
چه چیزی در قانون مالیات بر عایدی سرمایه طلا وجود دارد که به نگرانی ها دامن زده است؟ طلا و ارز در کنار املاک و خودروها جزو دارایی های مشمول مالیات هستند. از آنجایی که هر کدام از ما برای این روز طلا برای خود آماده می کردیم، طراحی این تم با واکنش های زیادی همراه بود.
اول اینکه مردم هر چقدر هم که طلا داشته باشند، تا زمانی که تصمیم به فروش آن نگیرند، مالیات نمی دهند. زیرا همانطور که اطلاعات منتشر شده نشان می دهد مالیات از سود فروش ملک اخذ می شود. همچنین افراد بالای 18 سال برای فروش طلای تزئینی تا سقف 150 گرم مشکلی ندارند زیرا از پرداخت مالیات معاف هستند.
نکته دوم اینکه اگر طلا از طریق صورتحساب الکترونیکی در صرافی های مجاز یا طلافروشی های دارای پایانه مغازه و ثبت فاکتور الکترونیکی فروخته شود، مالیاتی از آن اخذ نمی شود. مورد سوم این است که معاملات اوراق بهادار طلا از مالیات بر عایدی سرمایه معاف است.
مشوق های دولتی برای به دست آوردن دل تاجران طلا
سخنگوی سازمان امور مالیاتی می گوید جای نگرانی وجود ندارد و طلافروشان در صورت ثبت اطلاعات موجودی طلای خود، مجبور به پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه نیستند و قانون مذکور در مورد غیر تاجران نیز اعمال می شود. نکته دیگر این است که مالیات بر عایدی سرمایه سه سال فرصت دارد، یعنی سه سال بعد از قانونی شدنش اجرایی می شود. ناگفته نماند که این طرح همچنان در شورای نگهبان در حال انجام است و نهایی نشده است.
وزارت حراست نیز برای جلب رضایت طلافروشان اقدام کرد و اطلاعیه ای صادر کرد. همچنین در این بیانیه آمده است که این نوع مالیات برای اتحادیه های صنفی قابل اعمال نیست. علاوه بر این، موجودی اولیه در سیستم معاملات کلی مربوط به دارایی‌های شخصی یا سرمایه‌ای که در فرآیند تولید و فروش شرکت ندارند، ثبت نمی‌شود. در خصوص معافیت مالیات بر عایدی سرمایه طلا تا سقف 150 گرم نیز در این بیانیه توضیحاتی داده شده است.
به نظر می‌رسد مشوق‌ها و تخفیف‌های مالیاتی جدید تا حدودی به مذاق طلافروشان خوش آید، زیرا مشاهده‌های گزارش شده نشان می‌دهد که اعتراض‌ها تا حدودی فروکش کرده است.
دولت همچنین می گوید که مردم و صاحبان مشاغل نباید نگران باشند زیرا با هوشمندسازی سیستم مالیاتی سعی در دستیابی به عدالت مالیاتی دارد.