روز جدید جلال هوشره در یادداشتی نوشت: حسین امیرعبدالهیان وزیر امور خارجه در نشست خبری مشترک با سرگئی لاوروف از استقبال تهران برای از سرگیری مذاکرات و حتی نشستن با آمریکایی ها بر سر میز صحبت کرد. شرط آن این است که پیشنهادات برای احیای برجام به نفع همه طرف ها باشد. نماینده روسیه همچنین از از سرگیری مذاکرات بر سر توافق هسته ای 2015 استقبال کرد.عجله جوزف بورل به تهران 48 ساعت پس از شام در بروکسل نیز نشانه ای از امید او به موفقیت است.
شاید روزی شام سه نفر از «جوزف بورل»، «راب مالی» و «انریکه مورا» در بروکسل در تاریخ دیپلماسی جهان ثبت شود. این دوره ساده در گوشه رستوران شهری که مقر اتحادیه اروپا نیز هست انجام شد. سه شخصیت کلیدی در مناقشه بر سر چگونگی احیای شورای امنیت سازمان ملل متحد بدون تشریفات ملاقات کردند تا آخرین فرصت یا فرصت را برای شفاف سازی نتیجه مذاکرات، که نتیجه آن برای همه کشورها، بلکه برای جامعه بین المللی و نیز اهمیت راهبردی دارد، بررسی کنند. خاورمیانه.
اهمیت شام در بروکسل باید در سفر ویژه نماینده عالی اتحادیه اروپا به تهران مورد بررسی قرار گیرد. او و نماینده ویژه آمریکا در مذاکرات وین در حضور مذاکره کننده وین شانس خود را برای احیای برجام امتحان کردند اما نه در مذاکرات رسمی بلکه با بازدید از یک رستوران معمولی. تنها تصویر منتشر شده از این دوره یک عکس صمیمی است که بیشتر نشان دهنده توافق آنها در مورد صحبت هایشان است.
مهمتر از آن، دوره بروکسل مصادف با حضور سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در تهران بود. آنچه در سفر وزیر روسیه به تهران مورد توجه ناظران قرار گرفت، اخبار و اظهارات رسمی وی و رسانه های ایرانی درباره روابط تهران و مسکو نبود. بلکه مذاکرات پشت پرده کشورها و در عین حال چراغ سبز تهران و مسکو حاصل تلاش اروپا برای بازگشت به برجام و دستیابی به توافق در آینده نزدیک است. موضوعی که باید در سفر وزیر کار مقتول روسیه به تهران، حتی با مشغله کاری وی در جنگ اوکراین، مورد توجه قرار گیرد، تنها اظهارات پیشین درباره روابط تهران و مسکو و برنامه همکاری های اقتصادی بین دو کشور نیست. دو کشور برای بیست سال آینده به نظر می رسد محور مذاکرات تهران همان چیزی بود که وزرای خارجه ایران و روسیه در یک سخنرانی بسته بندی شده از برجام گفتند، اما با آهنگ ها و ادبیاتی متفاوت با سه ماه گذشته و چراغ سبز برای از سرگیری مذاکرات.
یکی دیگر از جنبه های اهمیت ضیافت شام در بروکسل و ماموریت فوری جوزف بورل در تهران، همزمانی تحرکات دیپلماتیک دولت ها در راستای رویکرد اسرائیل به عنوان رهبر مخالفان برجام و سیاست ایران در انزوای منطقه و جامعه جهانی است. از یک سو، اسرائیل اقدامات خود را بر روی مدارهای عصبی تهران افزایش داده است. از سوی دیگر، ولیعهد سعودی بن سلمان در سفری دوره ای به مصر، ترکیه و اردن تلاش زیادی برای افزایش حجم ائتلاف نظامی خاورمیانه انجام می دهد. استقبال گرم بن سلمان در قاهره، آنکارا و امان نه تنها به تهران، بلکه به جامعه بین المللی و به ویژه دولت بایدن هشدار می دهد که در غیاب ابتکار عملی برای دستیابی به توافق فوری در مورد مناقشه هسته ای، سیاست افراطی و غیرقابل پیش بینی، جایگزین دیپلماسی و عقلانیت مورد نیاز برای یافتن راه های مسالمت آمیز خواهد شد.
هنوز مشخص نیست که بورل در سفر به تهران چه پیامی از شام در بروکسل در چمدان خود دارد. آیا وی آخرین هشدار را در این سفر از سوی کشورهای غربی به ویژه دولت آمریکا به این توافق داد یا ابتکار جدیدی بود که در اجماع آمریکا و اروپا در کنار توافق محرمانه با روسیه و چین صورت گرفت؟ این ابتکار تا چه اندازه مستلزم تعدیل مواضع حداکثری تهران و واشنگتن برای تسهیل توافق است؟ آیا تهران حاضر به پذیرش ابتکار جدید و بازگشت به میز مذاکره با توجه به تحولات اخیر منطقه ای و جهانی در تصویب این توافق خواهد بود؟ در این صورت مخالفان برجام چه رویکردی را در دستور کار قرار خواهند داد؟ مهمتر از آن، تهران و واشنگتن چه تغییراتی در سیاست خارجی خود برای جلب اعتماد متقابل ایجاد خواهند کرد؟ نشانه های اولیه ایجاد این تغییرات چیست؟
حسین امیرعبدالهیان وزیر امور خارجه در کنفرانس خبری مشترک با سرگئی لاوروف از تهران برای از سرگیری مذاکرات و حتی نشستن با آمریکایی ها بر سر میز مذاکره استقبال کرد. شرط آن این است که پیشنهادات برای احیای برجام به نفع همه طرف ها باشد. نماینده روسیه همچنین از از سرگیری مذاکرات بر سر توافق هسته ای 2015 استقبال کرد.عجله جوزف بورل به تهران 48 ساعت پس از شام در بروکسل نیز نشانه ای از امید او به موفقیت است.
باید دید شام سه نفره در بروکسل به توافقی برای ثبت نام رستوران و دوره مقامات آمریکایی-اروپایی در کنار سفر سرگئی لاوروف به تهران منجر می شود یا خیر. در این صورت آیا در آینده می توان گفت; بالاخره کلید دیپلماسی را در اتاق بسته توافق هسته ای باز کرد؟ پس منطقه بار دیگر به لبه پرتگاه جنگ نزدیک شد، اما به آن سقوط نکرد؟
برعکس آنچه در بالا گفته شد ممکن است اتفاق بیفتد. اما بهتر است همچنان به اراده طرفین برای رسیدن به توافق و پیامدهای مثبت آن امیدوار باشیم. تا زمانی که اتفاق بیفتد.